Laboratuvarda yumurta geliştirme yöntemiyle ilk bebek dünyaya geldi

Fertilo yöntemiyle doğan ilk canlı bebek, Peru'da dünyaya geldi (Gameto)
Fertilo yöntemiyle doğan ilk canlı bebek, Peru'da dünyaya geldi (Gameto)
TT

Laboratuvarda yumurta geliştirme yöntemiyle ilk bebek dünyaya geldi

Fertilo yöntemiyle doğan ilk canlı bebek, Peru'da dünyaya geldi (Gameto)
Fertilo yöntemiyle doğan ilk canlı bebek, Peru'da dünyaya geldi (Gameto)

Yumurtaları annenin vücudunun dışında geliştiren yeni yöntemin kullanıldığı ilk doğum gerçekleşti. Tekniğin arkasındaki şirket, tüp bebek tedavisine daha rahat ve ucuz bir alternatif sunduklarını söylüyor.

1978'de tüp bebek tedavisiyle ilk çocuk dünyaya geldiğinden beri bu teknik yaygın bir şekilde kullanılıyor. 

Tüp bebek tedavisinde anne adayları, 10-14 gün boyunca kendilerine hormon enjekte ediyor. Bu sayede gelişen yumurtalar daha sonra hastadan alınarak laboratuvarda dölleniyor ve rahme yerleştiriliyor. 

Başarı şansı yaklaşık yarı yarıya olan bu yöntem bugüne kadar çocuk sahibi olmakta zorlanan pek çok çifte yardım etti. 

Ancak hormon alınmasını gerektirdiği için birtakım sorunları da beraberinde getiriyor. Mide bulantısı ve şişkinlik gibi yan etkilerin yanı sıra yumurtalıklarda ağrılı şişmeye neden olan ovaryan hiperstimülasyon sendromuna da yol açabiliyor. 

Ayrıca başarılı sonuç elde edilmediğinde aynı süreçten tekrar geçmek fiziksel, duygusal ve ekonomik açıdan zorlayıcı olabiliyor. 

Üreme sağlığı alanında geçmişi olan doktor Dina Radenkovic ve araştırmacı Martin Varsavsky, bu sıkıntıların üstesinden gelecek bir yöntem geliştirmek üzere Gameto adlı biyoteknoloji şirketini kurdu.

ABD merkezli şirket, tüp bebeğe alternatif olarak Fertilo adını verdiği ve kök hücrelere dayanan yeni bir yöntem buldu. 

Fertilo'da yumurtaların vücut dışında geliştirilerek hormon alımının azaltılması amaçlanıyor. Hormon iğneleri iki-üç gün boyunca yapıldıktan sonra henüz olgunlaşmayan yumurtalar anne adayının vücudundan alınıyor.

Daha sonra olgunlaşmamış yumurtalar, kök hücrelerden türetilen "yumurtalık destek hücreleri"yle bir araya konarak laboratuvarda geliştiriliyor.

Şirket, yumurtaların doğal olgunlaşma sürecini taklit eden işlemin daha hızlı olduğunu savunuyor. Ayrıca yapılan iğne sayısının yüzde 80 azalmasıyla yan etkilerin hafiflediğini öne sürüyor. 

Gameto, 16 Aralık'ta yaptığı açıklamada Fertilo yoluyla döllenen ilk canlı bebeğin Peru'da doğduğunu duyurdu. 

İsmi açıklanmayan anne, "Fertilo yöntemi, geleneksel yaklaşımlar yerine tercih ettiğim bir seçenek oldu" diyerek ekliyor:

Daha az enjeksiyon ve daha nazik bir yumurta toplama süreciyle, son derece kişisel bir yolculukta bana umut ve güvence verdi.

Bu doğumdaki Fertilo işleminden sorumlu olan Dr. Luis Guzmán da "Yumurtaların minimum hormonal müdahaleyle vücut dışında olgunlaştırılabilmesi, ovaryan hiperstimülasyon sendromu gibi riskleri önemli ölçüde azaltıyor ve yüksek hormon dozlarının yol açtığı yan etkileri hafifletiyor" diyor. 

New York'taki bir üreme kliniğinde çalışan Dr. Brian Levine ise hormon tedavisinin birkaç gün sürmesinden dolayı yeni yöntemin masrafları da azaltacağını düşünüyor.

Fertilo'nun kullanımı halihazırda Peru, Avustralya, Japonya, Arjantin, Paraguay ve Meksika'da onaylanmış durumda. Yöntemin kullanıldığı 10 kişinin hamilelik süreci de devam ediyor.

Şirketin CEO'su Dr. Radenkovic, "Son üç yılda çok şey başardık" diyerek ekliyor: 

Harika bir bilimsel çalışmanın harika şirketlerde kurulabileceğine inanıyorum. Bu yüzden sağlık sektörüne girdim; büyük bir iş kurmanın yanı sıra olumlu bir etki de yaratabiliyoruz.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, Forbes, Business Wire



NASA, Güneş'e en çok yaklaşan aracın durumunu açıkladı

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

NASA, Güneş'e en çok yaklaşan aracın durumunu açıkladı

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

NASA, Güneş'e daha önce hiçbir şeyin yaklaşmadığı kadar yaklaşan uzay aracının "sağlığının iyi" olduğunu açıkladı.

Parker Güneş Sondası, Güneş'e güç veren ve hâlâ gizemini koruyan süreçleri keşfetme görevi kapsamında, Güneş yüzeyinin neredeyse 6,1 milyon kilometre yakınına kadar gittiği yolculuğunu başarıyla tamamlamış görünüyor.

NASA, uzay aracının 983 dereceye varan sıcaklıklara başarıyla dayanıp Güneş'in yanından saatte yaklaşık 692 bin kilometre hızla geçerek bu yolculukta başarıya ulaştığını ifade ediyor. Parker Güneş Sondası, aynı zamanda Dünya üzerinde bugüne kadar inşa edilen en hızlı şey.

ABD uzay ajansı, Maryland'in Laurel kentinde yer alan Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuarı'ndaki (APL) görev operasyon ekibinin, sinyali Hediyeleşme Günü (Noel'in ardından 26 Aralık'ta kutlanan gün -çn.) akşamı aldığını söyledi.

Uzay aracının, durumu ve deneyimleri hakkında ayrıntılı verileri 1 Ocak'ta göndermesi bekleniyor.

NASA şu ifadeleri kullandı: 

NASA'nın Parker Güneş Sondası, Güneş'e rekor düzeyde yaklaşmasının ardından sağlıklı olduğunu ve normal çalıştığını gösteren bir işaret sinyalini Dünya'ya gönderdi.

Bilim insanları bu görevin, maddenin milyonlarca dereceye kadar nasıl ısıtıldığını ölçmelerine, güneş rüzgarının nereden geldiğini bulmalarına ve enerji yüklü parçacıkların ışık hızına yakın hızlara nasıl ulaştığını öğrenmelerine imkan sağlayacağını umuyor.

Uzay aracı 2018'de fırlatıldığından bu yana Güneş'e giderek daha yakın bir yörüngede dönüyor ve Venüs'ün kütleçekim kuvvetinden yararlanmak için gezegenin yanından geçerek daha yakın bir yörüngeye giriyor.

2021'de Güneş'in atmosferine ilk kez giren sonda, koronanın sınırı hakkında beklenmedik keşifler yapmıştı.

Ajanslardan da yararlanılmıştır

Independent Türkçe