Yunuslar duymak için dişlerini mi kullanıyor?

Yunusların neden çok fazla dişi olduğu uzun zamandır merak konusu (Unsplash)
Yunusların neden çok fazla dişi olduğu uzun zamandır merak konusu (Unsplash)
TT

Yunuslar duymak için dişlerini mi kullanıyor?

Yunusların neden çok fazla dişi olduğu uzun zamandır merak konusu (Unsplash)
Yunusların neden çok fazla dişi olduğu uzun zamandır merak konusu (Unsplash)

Bilim insanları yunusların su altında duymak için dişlerinden yararlanıyor olabileceğini öne sürdü.

Yunusların ağzındaki diş sayısı 240'a kadar çıkabiliyor. Katil balina diye bilinen orkaların 40-56, şişe burunlu yunuslarınsa 72-104 civarında dişi var.

Bilim insanları, bu memelilerin çok sayıda dişe sahip olmasının yemek dışında başka bir işlevi olup olmadığını anlamak için çeşitli türleri inceledi.

Bulguları hakemli dergi The Anatomical Record'da yayımlanan araştırmada, yunusların diş yapısının diğer memelilerden epey farklı olduğu tespit edildi. 

Örneğin dişleri tutan alveol kemik, diğer hayvanlardakinden daha süngerimsi bir yapıya sahipti. Ayrıca yunusların dişlerini tutan yuvaların alışılmadık derecede büyük olduğu ve dişlerin daha gevşek durduğu saptandı.

Araştırmacılar ayrıca yunusların benzersiz bir bağ yapısına sahip olduğunu buldu. Bağın iç tabakasındaki lifler diğer memeliler gibi dişin kökünden yayılıyordu ancak dış tabakadaki lifler süngerimsi kemiğe karmaşık bir şekilde nüfuz ediyordu. 

İki katman arasında başka bir türde rastlanmayan uzun sinir lifleri vardı. Bazı liflerin ucundaysa duyusal reseptörlere benzeyen ve elektrokimyasal sinyallerin daha hızlı iletilmesi sağlayan yapılar görüldü. 

Bilim insanları bulgulara dayanarak yunus dişlerinin, çevredeki değişimleri algılamalarını sağlayan bir rol oynadığını söylüyor.

Ekip, dişlerinin ses dalgalarını algılayan bir anten görevi görerek yunusların su altında daha iyi duymasını sağlıyor olabileceğini öne sürüyor.

Bulguların bu düşünceyi kesin bir şekilde doğruladığını söylemek henüz mümkün değil. Fakat yeni çalışma, yunusların diş yapısının ve sayısının neden farklı olduğuna dair dikkate değer bir açıklama getirmesiyle öne çıkıyor. 

Japonya'daki Tsurumi Üniversitesi'nden Ryo Kodera, yazarları arasında yer aldığı çalışma hakkında şöyle diyor:

Bulgularımız, yunusların dişlerini gelişmiş bir ses algılama sisteminin parçası olarak kullandığı hipotezini destekliyor. Dişlerin, yunusların su altı yaşamına nasıl katkı sağladığına dair fikir veriyor.

Independent Türkçe, IFLScience, New Scientist, The Anatomical Record



Meşhur gerilimin senaryosu Denzel Washington için "10 kez yeniden yazılmış"

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Meşhur gerilimin senaryosu Denzel Washington için "10 kez yeniden yazılmış"

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

David Fincher, 1995 yapımı gerilim filmi Yedi'nin (Se7en) senaryosunun Denzel Washington'a uygun olması için "10 ya da 11 kez" yeniden yazılmasına rağmen aktörün rolü geri çevirdiğini açıkladı.

Washington'ın Yedi'yle bağlantısı ilk kez 2012'de açığa çıkmıştı. Oscar ödüllü oyuncu, filmde rol almayı reddettiğini ve bunun profesyonel hayatındaki en büyük pişmanlıklarından biri olduğunu söylemişti. Filmi neden geri çevirdiğini detaylandırmamıştı. Yedi'nin yeniden gösterime girmesiyle The Independent'a konuşan Fincher da Washington'ın filmi niye kabul etmediğini bilmediğini söyledi çünkü Fincher'ın kendisi projeye yönetmen olarak katılmadan çok daha önce teklif yıldıza gitmişti.

Fincher "Denzel'in menajeri sonunda Yedi'nin yapımcılığını üstlendi ama bence bu bir tür değiş tokuştu" diye anlattı.

'Eğer filmin yapımcısı olursam Denzel'i alabilirsiniz' gibi bir şeydi.

Fincher şöyle devam etti:

Bana Denzel'in senaryoyu okuduğu, beğenmediği ve senaryonun ona uyması için 10 ya da 11 kez yeniden yazıldığı söylendi. Denzel'in kabul etmesini sağlamak için bıktıracak kadar çok kez yeniden yazılmış. Ama ben projeye dahil olduğumda Denzel çoktan teklifi reddetmişti.

Dövüş Kulübü (Fight Club), Sosyal Ağ (The Social Network) ve Zodiac'ı da çeken yönetmen, filmde oynama şansını geri çeviren tek kişinin Washington olmadığını söyleyerek Yedi'yi reddeden aktörlere Al Pacino'yu da örnek verdi.

Fincher "Başlangıçta teklif gönderdiklerimin neredeyse hepsi reddetti" dedi.

(Filmin seri katili) John Doe'yu oynaması için Ned Beatty'ye teklif gönderdim ve o durup düşünmedi bile. Gene Hackman'la ilgileniyordum ve onunla yaklaşık 20 dakika görüştüm ve Gene 'Ben gece çekmem' dedi. Ben de 'Sizinle tanışmak çok güzeldi, büyük bir hayranınızım ama filmin yarısı gece geçiyor, bunu değiştirmek mümkün değil' dedim.

Fincher, Morgan Freeman ve Brad Pitt nihayet projeye dahil olana dek filmde suçlarını 7 ölümcül günaha göre şekillendiren bir seri katili araştırmakla görevli iki baş dedektifi oynayacak kişileri bulmakta zorlanmış.

Yönetmen "Neredeyse herkes filmin başa çıkamayacakları kadar ürkütücü olduğunu düşünmüştü" dedi.

Fincher, klasik filmin, bizzat kendisi tarafından yürütülen ve orijinal kamera negatifinden elde edilen, yapım aşaması yıllar süren 4K versiyonuyla yeniden gösterime girmesini kutlamak üzere The Independent'a konuştu.

Dünya çapında 300 milyon dolardan fazla hasılat elde eden ve Kevin Spacey'nin de rol aldığı film, bu ay Londra'daki IMAX sinemalarında gösterime girecek. Yedi, Türkiye'deyse 25 Ocak'ta vizyonda olacak.

Independent Türkçe