Organlarda mikroplastik kirliliği: Sağlık için yeni bir tehdit

Bilim insanları, mikroplastik ve nanoplastiklerin varlığının rahim ağzı kanseri gibi doku lezyonlarının oluşumuyla "pozitif korelasyon" gösterdiğini söylüyor (Reuters)
Bilim insanları, mikroplastik ve nanoplastiklerin varlığının rahim ağzı kanseri gibi doku lezyonlarının oluşumuyla "pozitif korelasyon" gösterdiğini söylüyor (Reuters)
TT

Organlarda mikroplastik kirliliği: Sağlık için yeni bir tehdit

Bilim insanları, mikroplastik ve nanoplastiklerin varlığının rahim ağzı kanseri gibi doku lezyonlarının oluşumuyla "pozitif korelasyon" gösterdiğini söylüyor (Reuters)
Bilim insanları, mikroplastik ve nanoplastiklerin varlığının rahim ağzı kanseri gibi doku lezyonlarının oluşumuyla "pozitif korelasyon" gösterdiğini söylüyor (Reuters)

Araştırmacılar, insanların organlarında bulunan mikroplastiklerin, lezyonlar, rahim ağzı kanseri ve diğer hastalıklar gibi sağlık sorunlarıyla "endişe verici bağlantıları" olduğunu ileri sürüyor.

Plastik kirliliği (beş milimetreden daha büyük olmayan ufalanmış parçalar) her yerde tespit ediliyor: İnsanların içtiği suda, soluduğumuz havada, kalplerimizde ve cinsel organlarımızda. Bilim insanları, bu çevresel kirlenmenin 2040'a kadar iki katına çıkabileceğini öngörüyor. Yaygınlıklarına ilişkin yeni bilgiler, uzmanların mevcut durumu anlamasına yardımcı olsa da bu kirliliğin tam kapsamı ve olumsuz sonuçları henüz bilinmiyor.

Çinli akademisyenlerin yaptığı bir analiz, mikroplastik birikimiyle doku kanseri gibi hastalıklar arasında bir korelasyona işaret ederek, insanlarda bu plastik parçacıklarıyla ilgili tehlikelerin daha doğru bir şekilde saptanmasının aciliyetini vurguluyor.

Yazarlar "Çeşitli insan sistemlerinde farklı tür, şekil ve boyutlarda (mikroplastik) tespit edildi. Özellikle de (bu plastiklerin) ortaya çıkışı, bağlantılı lezyon ve hastalıklarla kayda değer bir şekilde ilişkili; bu da (plastiklerin) insan sağlığına zarar verdiğine dair temel bir kanıt" diye yazdı.

Bu sonuçlara ulaşmak için insan dokularındaki kirlenme ve bu parçacıkların vücut üzerindeki etkileri üzerine yüzlerce makaleyi incelediler. Yazarlar, akciğer dokusu ve plasentadaki parçaları tespit etmek için çeşitli yöntemlerin kullanıldığını söyledi.

Zhejiang Tarım ve Ormancılık Üniversitesi'nin yürüttüğü ve Çin'in Ulusal Bilim Vakfı tarafından finanse edilen araştırma, TrAC Trends in Analytical Chemistry adlı akademik derginin Şubat 2025 sayısında yayımlandı.

New Mexico Üniversitesi'nin geçmiş bulguları, parçacıkların bağırsaktan böbrek, karaciğer ve beyin dokularına geçtiğini ortaya koymuştu. Mikroplastikler, ayrıca DNA hasarı ve gen aktivitesindeki değişikliklerle (bu da kanserle bağdaştırılan bir unsur) ilişkilendirilmişti.

Çinli yazarlar "Ortak atıf kümeleme analizi, (akciğer dokusu ve insan plasentası gibi) insan dokularında plastiklerin varlığının ve bunların (bağırsak iltihabı ve rahim ağzı kanseri gibi) hastalıklarla ilişkisinin, insanlarda mikro ve nanoplastik tespitinde önem taşıyan güncel araştırma noktaları olduğunu gösterdi" dedi.

Küme analizi, benzer nesneleri ilgili gruplara ayırmak için kullanılan istatistiksel bir veri işleme yöntemi.

Özellikle plastiğin hastalığa sebep olan hasarlara yol açıp açmadığı veya halihazırda hasar görmüş dokularda ortaya çıkıp çıkmadığı hâlâ belirsizliğini koruyor.

Çalışmada bir neden-sonuç ilişkisi kurulmadığı halde, insan dokularında bu parçacıkların miktarını belirlemek için daha fazla araştırma ve yöntem gerektiği vurgulanıyor.

Araştırmacılar "Acilen (mikroplastiklerin) insanlara yönelik olası tehlikeleri üzerinde durulması gerekiyor ve ilgili mekanizmaların daha iyi anlaşılması için ek izleme deneylerine ve epidemiyolojik çalışmalara ihtiyaç var" diye belirtti.
Independent Türkçe



Reacher'ın yeni sezon fragmanı geldi

Popüler dizi Reacher, kendini kirli polisler ve entrikacı siyasetçilerle dolu ölümcül bir komplonun ortasında bulan emekli askeri polis Jack Reacher'ı merkeze alıyor (Amazon Prime Video)
Popüler dizi Reacher, kendini kirli polisler ve entrikacı siyasetçilerle dolu ölümcül bir komplonun ortasında bulan emekli askeri polis Jack Reacher'ı merkeze alıyor (Amazon Prime Video)
TT

Reacher'ın yeni sezon fragmanı geldi

Popüler dizi Reacher, kendini kirli polisler ve entrikacı siyasetçilerle dolu ölümcül bir komplonun ortasında bulan emekli askeri polis Jack Reacher'ı merkeze alıyor (Amazon Prime Video)
Popüler dizi Reacher, kendini kirli polisler ve entrikacı siyasetçilerle dolu ölümcül bir komplonun ortasında bulan emekli askeri polis Jack Reacher'ı merkeze alıyor (Amazon Prime Video)

Brezilya'nın São Paulo kentinde düzenlenen eğlence ve çizgi roman etkinliği CCXP'de yayımlanan kısa tanıtımın ardından Prime Video, Reacher'ın üçüncü sezonunun tam fragmanını paylaştı.

20 Şubat'ta yayına girecek

Dizinin yıldızı Alan Ritchson da fragmanı sosyal medya hesaplarından takipçilerinin beğenisine sundu.

Ritchson, paylaşımına "Bela onu her zaman bir şekilde bulur" notunu düştü.

Yeni bölümler 20 Şubat'ta Prime Video'da yayına girecek. Merakla beklenen üçüncü sezon 8 bölümden oluşuyor. Yeni sezonun ilk üç bölümü 20 Şubat'ta izleyiciyle buluşacak. Diğer bölümler haftalık olarak yayına girecek ve 27 Mart'a dek sürecek.

70 yaşındaki Britanyalı yazar Lee Child'ın Persuader adlı romanından uyarlanan üçüncü sezonda Reacher, Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) muhbirini kurtarmak için bir suç girişiminin içine itiliyor. Orada gizlilik ve şiddet dolu bir dünyayla karşılaşırken, kendi geçmişinden yarım kalmış bazı işlerle de yüzleşmek zorunda kalıyor.

4. sezon onayını çoktan aldı

Yayın devi, Reacher'a 4. sezon onayını da geçen yıl vermişti. 

Hollywood Reporter, Amazon Prime Video'nun Reacher'ı devam ettirmek istemesinin "sürpriz olmadığını" yazmıştı.

Child'ın serbest çalışan "sorun çözücü" Jack Reacher hakkındaki romanlarından uyarlanan dizi, platformdaki en büyük hitlerden biri. 

Prömiyeri Aralık 2023'te yapılan ikinci sezon, Amazon Prime Video'da o yılın en çok izlenen yapımı olmuştu.

Öte yandan Maria Sten'in canlandırdığı karakter Frances Neagley'ye odaklanan bir yan dizi de yolda.

Independent Türkçe, IndieWire, Hollywood Reporter