Gezegenler, yıldızlar ve diğer gökcisimlerini detaylıca izlemek için teleskopa ihtiyaç duyulsa da bazı olayları çıplak gözle de gözlemlemek mümkün.
Karanlık yerlerde gece göğü daha keyifli bir seyir sunuyor. Fakat ışık kirliliğin olduğu bir şehirde bile bu olayların tadını çıkarmak mümkün.
2025, meteor yağmurları ve Ay tutulmalarıyla amatör astronomi meraklıları için heyecan verici bir yıl olacak.
Quadrantid meteor yağmuru
Yılın ilk meteor yağmuru çoktan başladı bile.
Meteor yağmurları, Dünya'nın kuyrukluyıldız ve asteroitlerin geride bıraktığı küçük parçacıkların içinden geçtiği zaman gerçekleşiyor. Bu göktaşları küçük olduğu için atmosferden geçerken yeryüzüne ulaşmadan yanıyorlar.
Her yıl gerçekleşen Quadrantid meteor yağmuru, daha büyük enkaz parçaları nedeniyle diğer yağmurlardan daha parlak ateş topları oluşturuyor.
Bilim insanları bu yıllık yağmurlara 2003 EH1 adlı asteroidin kalıntılarının yol açtığını düşünüyor.
28 Aralık'ta başlayan ve 12 Ocak'ta bitmesi beklenen Quadrantid meteor yağmuru, en iyi Kuzey Yarımküre'den izleniyor. Yağmur zirve noktasına 3-4 Ocak'ta ulaşacak.
Zirve noktası nispeten kısa sürse de saatte 120 göktaşına kadar ulaşabilen bir yağmur olduğu için izlemeye değer.
Bu gök olayını en iyi şekilde izlemenin yolu da ışıksız bir ortam.
Bazen meteor yağmurları dolunaya denk geldiği için Ay'ın ışığı sorun yaratabiliyor. Fakat Quadrantid'in cuma günkü zirve noktasında hilal şeklindeki Ay çoktan batmış olacak.
Ay tutulması
2025'te Türkiye'den görülebilecek iki Ay tutulması gerçekleşecek.
14 Mart'taki yarı gölgeli tutulma, Ay'ın Dünya'nın gölgesinin daha soluk olan dış kısmından geçmesiyle yaşanacak.
Uydunun parlaklığı pek azalmadığından yarı gölgeli tutulmalar diğerleri kadar çarpıcı sayılmaz.
Türkiye'de tutulma devam ederken Ay batacağı için sürecin tamamı gözlemlenemeyecek.
7 Eylül'de yaşanacak tam Ay tutulmasındaysa uydu tutulmuş haliyle doğacak.
Güneş, Dünya ve Ay hizalanacağı için uyduya ulaşan ışık gezegenin atmosferinden geçecek ve Ay, kızıl bir renge bürünecek.
Ay tutulmaları sadece güneş ışığını yansıttığından bunları çıplak gözle izlemek güvenli.
Bulutsuz, ışığın az olduğu ve yüksek binalar tarafından engellenmeyen bir yerden izlemek daha keyifli olacaktır.
Kuzey ışıkları
Dünya'nın manyetik alanıyla Güneş'ten gelen enerji yüklü parçacıkların etkileşimi sonucu oluşan kuzey ışıkları normalde kutuplara yakın bölgelerde görülüyor.
Ancak geçen yıl Kastamonu ve Sakarya gibi kentlerde de gözlemlenmişti.
Güneş birkaç ay önce 11 yıllık döngüsünün zirve noktasına ulaştığı için daha fazla yüklü parçacığı uzaya atıyor.
Bu nedenle gelecek aylarda kuzey ışıklarının gökyüzünde daha fazla görülmesi bekleniyor.
Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Müdürü Doç. Dr. Mesut Yılmaz da "2025'e yaklaştıkça kuzey ışıklarını, daha orta ve alt enlemlerde de görme olasılığımız yükselecek" demişti:
Güneş aktif evrede olduğundan Ankara dahil Türkiye'nin her bölgesinden kuzey ışıklarının görülme olasılığı yüksek.
Independent Türkçe, Guardian, BBC, Natural History Museum, NBC News, Boğaziçi Üniversitesi Astronomi, NTV
