Müzik efsanesinin hayatını anlatan film 5 günde fırtına gibi

A Complete Unknown'da 29 yaşındaki Timothée Chalamet'ye (sağda), Joan Baez rolündeki Amerikalı aktris Monica Barbaro (solda) eşlik ediyor (Searchlight Pictures)
A Complete Unknown'da 29 yaşındaki Timothée Chalamet'ye (sağda), Joan Baez rolündeki Amerikalı aktris Monica Barbaro (solda) eşlik ediyor (Searchlight Pictures)
TT

Müzik efsanesinin hayatını anlatan film 5 günde fırtına gibi

A Complete Unknown'da 29 yaşındaki Timothée Chalamet'ye (sağda), Joan Baez rolündeki Amerikalı aktris Monica Barbaro (solda) eşlik ediyor (Searchlight Pictures)
A Complete Unknown'da 29 yaşındaki Timothée Chalamet'ye (sağda), Joan Baez rolündeki Amerikalı aktris Monica Barbaro (solda) eşlik ediyor (Searchlight Pictures)

Tecrübeli yönetmen James Mangold'un yeni filmi A Complete Unknown, Noel günü ABD'de güçlü rakiplerle birlikte vizyona girmesine rağmen gişede kendine sağlam bir yer edindi.

Efsanevi şarkıcı-söz yazarı Bob Dylan'ın hayatını anlatan film, sadece 5 günde 23 milyon dolar hasılat elde etmeyi başardı. 

25 milyon doları aştı

Başrolünde Timothée Chalamet'nin yer aldığı biyografik film, bir haftadan kısa bir süre içinde ilk kilometre taşına da ulaştı.

Gösterime girdiği ilk gün ABD'de 11,6 milyon dolar kazanan film, 1960'larda Bob Dylan'ın kariyerinin ilk yıllarını konu alıyor. 

The Numbers'a göre 70 milyon dolarlık bir bütçeyle çekilen A Complete Unknown'un ABD'deki gişe hasılatı, 30 Aralık itibarıyla 25,68 milyon dolara ulaştı. 

Bu, dramanın gerçek bir kitap veya makaleye dayanan en yüksek gişe hasılatlı 100 film arasına bir haftadan kısa sürede girdiğini gösteriyor.

A Complete Unknown, pazartesi itibarıyla, Ridley Scott'ın yönettiği Dünyanın Bütün Parası (All the Money in the World) ve Mark Wahlberg'in başrolde olduğu Arthur the King'in hasılatlarını geride bırakarak listede 98 numaraya yerleşti.

"Cesur ve büyüleyici bir yol bulmuş"

Collider'dan Ross Bonaime eleştirisinde filmin "türün kalıplaşmış doğasıyla mücadele edemediğini ama yine de Dylan'ın hikayesini anlatmak için cesur ve büyüleyici bir yol bulduğunu" yazmıştı.

Variety'nin kıdemli editörü Clayton Davis ise "Timothée Chalamet, Bob Dylan'ı zahmetsiz ama odaklanmış bir kararlılıkla canlandırıyor" diyerek eklemişti:

Bazı hipnotik anlarda korkusuz.

Film eleştirmeni Scott Menzel, Chalamet'nin "yılın performansını sergilediğini" yazmıştı.

Chalamet, müzikal drama Wonka ve bilimkurgu Dune: Çöl Gezegeni Bölüm İki'nin (Dune: Part Two) toplam hasılatının dünya çapında 1,3 milyar doları aşmasıyla kendi kuşağının en büyük yıldızlarından biri kabul ediliyor.

7 Şubat'ta gösterime girecek

Mangold, Sınırları Aşmak (Walk the Line), X-Men: Logan, Gece ve Gündüz (Knight and Day), Kimlik (Identity) ve Aklım Karıştı (Girl, Interrupted) gibi filmlere de imza atmıştı. 

65 yaşındaki Amerikalı gitarist Elijah Wald'un Dylan Goes Electric adlı kitabına dayanan film, Türkiye'de 7 Şubat'ta gösterime girecek.

Independent Türkçe, Collider, ScreenRant, The Numbers



5 bin yıl önce Avrasya'da yayılan vebanın arkasından koyunlar çıktı

Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
TT

5 bin yıl önce Avrasya'da yayılan vebanın arkasından koyunlar çıktı

Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)
Avrasya bozkırında bulunan 4 bin yıllık koyun kemiklerinde veba tespit edildi (Björn Reichhardt)

Tunç Çağı'nda Avrasya'da yaşanan veba salgının yayılmasında koyunların kritik bir rol oynamış olabileceği tespit edildi. 

İnsanlara bulaşan pek çok hastalık hayvansal kökenli. Hayvanlarda bulunan patojenler bir noktada insanlara geçerek onlar arasında yayılıyor. 

Tarihteki en ölümcül zoonotik hastalıklardan biri olan veba da sıçanların üzerinde yaşayan pireler yoluyla insanlara bulaşarak milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. 

Diğer yandan 14. yüzyıldaki Kara Ölüm diye bilinen salgından sorumlu patojen, yaklaşık 5 bin yıl önce yayılmaya başlayan patojenden genetik olarak farklı. İnsanlar arasında yayılan bu Yersinia pestis türünün yaklaşık 2 bin yıl önce ortadan kaybolduğu düşünülüyor.

Ancak uzmanlar bu patojenin insanlara nasıl sıçradığını bilmiyordu. Bilim insanları hayvanlardaki hastalıkların geçmişte insanlara nasıl bulaştığını öğrenerek gelecekte yaşanabilecek bu tür olaylara karşı hazırlıklı olabilir.

Aralarında Harvard Üniversitesi'nden isimlerin de yer aldığı bir araştırma ekibi, Tunç Çağı'ndaki Yersinia pestis'in kökenini saptamak için bugünkü Rusya'da bulunan Arkaim arkeolojik kazı alanındaki hayvanlarının kemiklerini ve dişlerini inceledi.

Araştırmacılar 4 bin yıllık bir koyunda, o dönemde insanlara bulaştığı bilinen Y. pestis türünü tespit etti.

Bilim insanları koyundan alınan Y. pestis genomunu diğer eski ve modern genomlarla karşılaştırdı. Koyundan alınan örnek, aynı zamanlarda yakın bir bölgede yaşayan bir insana bulaşan patojenin genomuna çok benziyordu. 

Bulguları hakemli dergi Cell'de dün (11 Ağustos) yayımlanan makalenin ortak yazarı Dr. Christina Warinner şöyle diyor:

Bir koyuna ait olduğunu bilmeseydik, herkes bunun başka bir insan enfeksiyonu olduğunu varsayardı; neredeyse ayırt edilemezler.

Ekip, patojenin henüz bilinmeyen bir yaban hayvanından koyunlara ve oradan da insanlara sıçradığını tahmin ediyor. Öte yandan hastalığın insanlardan koyunlara bulaşmış olması da muhtemel. 

Sözkonusu patojen, diğer veba salgınlarından farklı olarak pireler aracılığıyla bulaşmasını sağlayacak genetik materyalden yoksun. Araştırmacılar bu nedenle başka bir kaynaktan yayılmış olması gerektiğini söylüyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden makalenin bir diğer yazarı Dr. Felix Key "Elimizdeki bulgular eski koyun ve insan enfeksiyonlarının, hâlâ bilinmeyen bir kaynaktan muhtemelen münferit olaylarla yayıldığını gösteriyor" diyerek ekliyor:

Sıradaki adım, o kaynağı bulmak.

Araştırmacılar o dönemde bölgede yaşayan Sintaşta-Petrovka halkının sığır, koyun ve at yetiştiriciliğiyle ilgilendiğine de dikkat çekiyor.

Çalışmanın yazarlarından Dr. Taylor Hermes "Bu erken dönem çoban topluluklarının tahıl depoları, fareleri ve pireleri çekmezdi ve daha önce Sintaşta bireylerinde Y. pestis enfeksiyonları bulunmuştu" diyerek soruyor: 

Kayıp halka çiftlik hayvanları olabilir mi?

Bu toplulukların kullandığı hayvanların yabandaki canlılarla temasa geçmesi hastalığın yayılmasını sağlamış olabilir.

Bilim insanları bunu ve patojenin kısa sürede nasıl geniş bir alana yayıldığını anlamak için çalışmalarına devam etmeyi planlıyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Cosmos Magazine, Cell