"Hz. Süleyman'ın madenlerinin" sırrı çözüldü

Dr. Omri Yagel ve ekip arkadaşları, yüzlerce yıllık tesislerden aldıkları örnekleri analiz etti (Tel Aviv Üniversitesi)
Dr. Omri Yagel ve ekip arkadaşları, yüzlerce yıllık tesislerden aldıkları örnekleri analiz etti (Tel Aviv Üniversitesi)
TT

"Hz. Süleyman'ın madenlerinin" sırrı çözüldü

Dr. Omri Yagel ve ekip arkadaşları, yüzlerce yıllık tesislerden aldıkları örnekleri analiz etti (Tel Aviv Üniversitesi)
Dr. Omri Yagel ve ekip arkadaşları, yüzlerce yıllık tesislerden aldıkları örnekleri analiz etti (Tel Aviv Üniversitesi)

Hz. Süleyman'la ilişkilendirilen madenlerin, çevreye neredeyse hiç zarar vermediği tespit edildi. 

Bilim insanları, Sanayi Devrimi öncesi metalurji uygulamalarının doğaya ve insan sağlığına etkisine dair yaklaşık 1990'lardan beri fikir ayrılığı yaşıyor. 

Bazıları Tunç ve Demir çağlarındaki faaliyetlerin küresel çapta yeni kirleticiler ortaya çıkardığını, diğerleri de bunların çevreye çok az zarar verdiğini savunuyor. 

Tel Aviv Üniversitesi'nden araştırmacılar bu tartışmayı noktalamak adına İsrail'deki Timna Vadisi'nde yer alan iki bakır üretim tesisini inceledi. 

Demir Çağı'ndan kalma tesislerden biri, Yahudi İncili ve Eski Ahit'e göre eski İsrail Kralı Süleyman döneminden kalmıştı. Hz. Süleyman aynı zamanda İslam peygamberleri arasında yer alıyor. 

Bu tesis MÖ 10. yüzyılda kullanılırken, diğeri bundan 1500 yıl daha eskiydi. 

Araştırmacılar iki alandan da yüzlerce toprak örneği toplayıp analiz ederek bölgedeki ağır metal yoğunluğunun haritasını çıkardı. 

Çalışmaya liderlik eden Prof. Erez Ben-Yosef, bölgede daha sonra modern madencilik örneklerine rastlanmadığı ve kuru iklim sayesinde topraktaki metaller kaybolmadığı için Timna Vadisi'nin bu tür bir araştırmaya elverişli olduğunu söylüyor. 

Bulguları hakemli dergi Scientific Reports'ta yayımlanan çalışmada iki bakır üretim tesisinin de çevreye minimum düzeyde zarar verdiği kaydedildi. Ayrıca toprak kirliliği metalin işlendiği fırınların yakın çevresiyle sınırlıydı. 

Metalurji sektörünün en büyük kirleticilerinden olan kurşunun örneklerdeki oranı, milyonda 200 parçanın altındaydı. Prof. Ben-Yosef şöyle diyor:

Kıyaslamak gerekirse ABD Çevre Koruma Ajansı, endüstriyel alanlardaki işçiler için milyonda 1200, yerleşim alanlarındaki çocuklar için de milyonda 200 parça seviyesindeki kurşun yoğunluğunu güvenli kabul ediyor.

Ayrıca ağır metallerin, cüruf gibi endüstriyel atıkların içinde muhafaza edildiği ve çevreye sızarak tehlike yaratmadığı bulundu.

Bilim insanları bu tesislerin ne o dönemki ne de bugünkü halklara risk oluşturduğunu söylüyor. 

Bulgular, Sanayi Devrimi öncesi metalurji faaliyetlerinin sanıldığı gibi küresel bir etki yaratmadığını gösteriyor.

Makalenin ortak yazarı Dr. Omri Yagel, "İklim değişikliği gibi, çağımızın ciddi çevresel sorunlarıyla yüzleşen araştırmacılar olarak genellikle geçmişte benzer sorunlar arama eğilimindeyiz ya da çevresel zararın, tarım devriminden bu yana insan faaliyetlerinin kaçınılmaz bir sonucu olduğunu varsayıyoruz" diyerek ekliyor: 

Ancak ihtiyatlı davranmalıyız. Yerdeki birkaç cüruf parçasını 'kirlilik' diye nitelendirsek de bu yerel atıkları, bölgesel veya küresel çevre kirliliğiyle karıştırmamalıyız.

Independent Türkçe, IFLScience, Newsweek, Scientific Reports



Tom Holland, çok satan yazarın romanından uyarlanacak filmde oynayacak

Tom Holland, başrolünü ve yapımcılığını üstlendiği 2023 yapımı psikolojik-gerilim dizisi The Crowded Room'u çekerken zorlandığını ve oyunculuğa ara vermek istediğini söylemişti (Apple TV+)
Tom Holland, başrolünü ve yapımcılığını üstlendiği 2023 yapımı psikolojik-gerilim dizisi The Crowded Room'u çekerken zorlandığını ve oyunculuğa ara vermek istediğini söylemişti (Apple TV+)
TT

Tom Holland, çok satan yazarın romanından uyarlanacak filmde oynayacak

Tom Holland, başrolünü ve yapımcılığını üstlendiği 2023 yapımı psikolojik-gerilim dizisi The Crowded Room'u çekerken zorlandığını ve oyunculuğa ara vermek istediğini söylemişti (Apple TV+)
Tom Holland, başrolünü ve yapımcılığını üstlendiği 2023 yapımı psikolojik-gerilim dizisi The Crowded Room'u çekerken zorlandığını ve oyunculuğa ara vermek istediğini söylemişti (Apple TV+)

Tom Holland, John Grisham'ın Ortak (The Partner) adlı romanının beyazperde uyarlamasında bir avukatı canlandırmaya hazırlanıyor.

Sony'nin Örümcek Adam (Spider-Man) üçlemesinde Peter Parker'ı canlandırarak ün kazanan aktör, 2014 yapımı Enigma'nın (The Imitation Game) senaristi Graham Moore tarafından kaleme alınan filmde yapımcılık görevini de üstlenecek. 

Nolan'ın filminde de rol alacak

Holland'ın doğumundan bir yıl sonra yayımlanan 1997 tarihli roman, bir hukuk firmasının küçük ortağının, zengin bir müşterisinden 90 milyon dolar çalmasını, kendine ölmüş süsü vererek Brezilya'ya kaçmasını konu alıyor.

Projenin ne zaman şekilleneceği henüz belli değil. 

28 yaşındaki Holland, gelecek yıl Christopher Nolan'ın, Homeros'un Yunan kahramanı Odysseus'un Truva Savaşı'ndan sonra eve dönüş yolculuğunu anlatan projesi The Odyssey'de ve Örümcek Adam 4'te rol alacak. 

Britanyalı aktörün ayrıca muhtemel Avengers projeleri de dahil olmak üzere yoğun bir film programı var.

Üretken romancı Grisham'ın çok satan hukuki gerilim romanlarından bazıları beyazperdeye uyarlanmıştı. 

Yönetmen koltuğunda Sydney Pollack'ın oturduğu ve Tom Cruise'la Gene Hackman'ın başrollerini paylaştığı 1993 yapımı Şirket (The Firm), Harvard'dan büyük umutlarla mezun olan ve aldığı etkileyici teklifle kabul ettiği işle hayatı altüst olan genç bir avukatın hikayesini anlatıyordu. 

Pelikan Dosyası (The Pelican Brief) da 1993'te beyazperdeye uyarlanmıştı. Denzel Washington'ın da rol aldığı filmde Julia Roberts'ın canlandırdığı hukuk öğrencisi Darby Shaw, iki Yüksek Mahkeme üyesinin öldürülmesiyle ilgili şüphelerini bir dosyada toplayınca, katillerin hedefi haline geliyordu.

1996 yapımı Öldürme Zamanı'nın (A Time To Kill) yönetmenliğini Joel Schumacher üstlenmiş ve başrollerde Sandra Bullock, Samuel L. Jackson ve Matthew McConaughey buluşmuştu. Film, 10 yaşındaki kızına tecavüz eden iki adamı öldüren bir siyahiyi savunan avukat Jake Tyler Brigance'ın hikayesini anlatıyordu. 

Ayrıca Çılgın Yılbaşı (Christmas with the Kranks) ve Netflix mini dizisi Masum Adam (The Innocent Man) da Grisham'ın eselerinden uyarlanmıştı.

Independent Türkçe, Deadline, Variety