Yarasaların göç ederken fırtınaları sörf yapmak için kullanarak enerji tasarruf ettiği ortaya çıktı.
Bazı yarasa türleri, tıpkı kuşlar gibi, mevsim değişimlerinde binlerce kilometre uçarak göç ediyor. Fakat bu memelilerin geceleri seyahat etmesi ve yüksek frekanslı seslerle iletişim kurması yolculuklarını incelemeyi zorlaştırıyor.
Max Planck Hayvan Davranışları Enstitüsü'nden bilim insanları, bu sorunun üstesinden gelmelerini sağlayan bir cihaz tasarladı.
Geliştirdikleri küçük ve hafif sensörler hem yarasaların konumu hem de çevresel koşulları hakkında veri toplama becerisine sahipti.
Araştırma ekibi, Avrupa boyunca göç ettiği bilinen Nyctalus noctula türündeki 71 dişi yarasaya bu sensörleri taktı. Bu türün dişileri genelde kış mevsimini güneyde geçirerek ilkbaharda kıtanın kuzeyine göç ediyor.
Bilim insanları gelişmiş sensörleriyle üç yıl boyunca bu hayvanların ilkbahar göçünü takip etti.
Bulguları önde gelen hakemli dergi Science'ta dün (2 Ocak) yayımlanan çalışmada yarasaların şaşırtıcı göç davranışları keşfedildi.
İlginç gözlemlerden biri, yarasaların belirli bir göç rotasını takip etmemesiydi. Makalenin yazarlarından Dina Dechmann "Göç koridoru yok" diyerek ekliyor:
Yarasaların ortak bir yol izlediğini varsayıyorduk ama genel olarak kuzeydoğu yönünde tüm arazide hareket ettiklerini gördük.
Araştırmacılar yarasaların bir gecede yaklaşık 400 kilometre göç ederek bu türün rekorunu kırdığını saptadı.
Yarasaların sık sık durakladığını gözlemleyen ekip, beslenmek için mola verdiklerini düşünüyor.
Dechmann, "Göçmen kuşların aksine yarasalar, göçe hazırlanırken kilo almaz" diye açıklıyor:
Her gece yakıt almaları gerekiyor ve bu yüzden düz bir rotadan ziyade atlamalı bir rotayla göç ediyorlar.
Fakat bulgular arasında muhtemelen en çarpıcı olanı, yarasaların bazı geceler bir anda yola koyulmasıydı.
Makalenin başyazarı Edward Hurme "Bazı geceler bir kalkış patlaması gördük; yarasa havai fişekleri gibiydi" diyor.
Verileri inceleyen ekip, bu gecelerde hava basıncının düştüğünü ve sıcaklığın arttığını tespit etti: Fırtına geliyordu.
Bulgular, yarasaların ilerlemek için fırtına cephelerinde sörf yaptığına işaret ediyor. Ayrıca yarasalar bu gecelerde daha az enerji kullanıyordu.
Kuşların yolculukları sırasında rüzgar enerjisinden yararlandığı bilinirken, yeni çalışmayla yarasaların da benzer bir şey yaptığı ortaya kondu. Hurme şu ifadeleri kullanıyor:
Sıcak kuyruk rüzgarlarının desteğini alarak fırtına cephelerini at gibi sürüyorlardı.
Yarasaların göçü hakkında bilgi sahibi olmak, rüzgar türbinlerine çarparak ölmeleri gibi olayların önlenmesini sağlayabilir. Bilim insanları yeni teknolojinin gelecekteki çalışmalara fayda sağlamasını umuyor.
Independent Türkçe, Science Daily, Discover Magazine, Science
