Motivasyon psikoloğundan 7 öneri: Uzun süreli alışkanlıklar nasıl oluşturulur?

Hedeflerinizi gerçekleştirmek için yardım almaktan kaçınmayın (Pixabay)
Hedeflerinizi gerçekleştirmek için yardım almaktan kaçınmayın (Pixabay)
TT

Motivasyon psikoloğundan 7 öneri: Uzun süreli alışkanlıklar nasıl oluşturulur?

Hedeflerinizi gerçekleştirmek için yardım almaktan kaçınmayın (Pixabay)
Hedeflerinizi gerçekleştirmek için yardım almaktan kaçınmayın (Pixabay)

Her yılın başında milyonlarca kişi yeni sayfa açıp önündeki dönem için kararlar alıyor.

Ancak bunları istikrarla sürdürmek güç. 

Motivasyon psikoloğu Dr. Ian Taylor düşüncelerinizin gerçek olması için neler yapabileceğinizi sıraladı. 

1. Erken kalkan yol alır

Yeni bir şeye başladığınızda bunu mümkün olduğu kadar erken saatlerde yapmaya çalışın. 

Sabah insanı olmayabilirsiniz. Çocuğunuzu okula götürmeniz gerekebilir. Ancak gün ilerledikçe enerjinizin azalacağını hesaba katın.

Bu alışkanlık oturduğu zaman vaktinde esneklik gösterebilirsiniz.

2. Ödülü beklemeyin

Hiç kimse aylarca pastadan mahrum kalmak istemez ama herkes pantolonuna sığmayı arzular. Ödül geciktikçe motivasyonun düşmesi normal.

Kilo vermeyi amaçlıyorsanız gelecekteki zayıf halinize odaklanmayın. Onun yerine şu anda egzersiz yapıp aktif bir hayat sürmenin sağlığınıza nasıl faydalı olduğuna bakın. 

Bu tavsiye sadece diyetle alakalı değil. Tüm hobilerinizde kısa vadeli faydalar görüp onlara tutunabilirsiniz. 

3. Aklınızdakinden daha küçük bir başlangıç yapın

Bazen bir işe başlamak, onu sürdürmekten daha zahmetli olabilir. Büyük heveslerle kendinizi psikolojik yük altına sokacağınıza daha düşük hedeflerle başlamak işinizi kolaylaştırabilir.

4. İstikrar kilit önemde

Arzularda sebat göstermek, yeni hobinizin kökleşmiş bir alışkanlığa dönmesi için çok önemli. 

Bir hobiyi belli bir işle ya da mekanla eşleştirmek de işinize yarayabilir.

Örneğin dil öğrenmek için kullandığınız uygulamayı her sabah kahvenizin demlenmesini beklerken açabilirsiniz. 

Alışkanlıkları böyle rutinlere bağlarsanız kendinizi her seferinde yeniden motive etmenize gerek kalmaz.

5. Aynaya bakın

Başkalarıyla rekabet ederek motive olmak herkese iyi gelmeyebilir çünkü sonuç sadece sizin kontrolünde değildir.

Kendi kendinizle rekabet ederseniz daha sıkı çalışmaya ve kişisel gelişime daha çok odaklanabilirsiniz. 

6. İyi hissetme faktörünü hesaba katın

İnsanları yalnızca mantık iyi hissettirmez. "Şunu yaparsam şöyle fayda sağlarım" diyerek kendinizi ikna etmeniz, o işi sürdürmenizi sağlamayabilir.

Eğlenebileceğiniz unsurları da hesaba katıp onlarla kendinizi motive edebilirsiniz. 

7. Görmek istediğiniz değişimin ta kendisi olun

Uzun vadeli bir değişim için kendimize kim olmak istediğimizi sormalıyız, ne istediğimizi ya da neye sahip olduğumuzu değil…

Eğer kendinizi çalışkan biri olarak görmek istiyorsanız tembelliği bırakıp gerçekten çalışmanız lazım. Uzun vadede gerçekten çalışkan biri olacaksınız.

Independent Türkçe, BBC Science Focus



Plüton, en büyük uydusunu "öpüp yakalamış"

Plüton (altta) ve Charon birbirlerinin etrafında dönüyor (NASA)
Plüton (altta) ve Charon birbirlerinin etrafında dönüyor (NASA)
TT

Plüton, en büyük uydusunu "öpüp yakalamış"

Plüton (altta) ve Charon birbirlerinin etrafında dönüyor (NASA)
Plüton (altta) ve Charon birbirlerinin etrafında dönüyor (NASA)

Bilim insanları, cüce gezegen Plüton'un en büyük uydusu Charon'u "öpüp yakalama" dedikleri bir süreçle yörüngesine aldığını öne sürdü. 

Plüton'un 5 uydusundan en büyüğü Charon, cüce gezegenin yarısı kadar. Araştırmacılar Charon'un, büyük bir cismin Plüton'la çarpışması sonucu ortaya çıktığını düşünüyordu. 

Çarpışmada uzaya saçılan maddenin bir araya gelerek uyduyu oluşturduğu ve Plüton'un yörüngesine girdiği tahmin ediliyordu. Ay'ın da benzer bir şekilde oluştuğu kabul ediliyor. 

Ancak hakemli dergi Nature Geoscience'ta 6 Ocak Pazartesi günü yayımlanan makaleye göre Plüton ve Charon'un daha farklı bir geçmişi var.

Arizona Üniversitesi'nden Dr. Adeene Denton liderliğindeki ekip, iki cismin gücünü de hesaba kattıkları bilgisayar modelleri oluşturarak sistemin nasıl ortaya çıktığını anlamaya çalıştı.

Dr. Denton, galaksiler veya dev gezegenler arasındaki çarpışmada gücün dikkate alınmadığını ancak Plüton ve Charon gibi küçük cisimlerde bunun kritik bir rol oynadığını söylüyor.

Mars büyüklüğünde bir cisim Dünya'ya çarptığında uzaya erimiş materyal saçılmış ve bu maddeden Ay oluşmuştu.

Dr. Denton, "Plüton ve Charon farklı; daha küçük ve daha soğuklar ve esasen kaya ve buzdan oluşuyorlar. Bu maddelerin gerçek gücünü hesaba kattığımızda, hiç beklemediğimiz bir şey keşfettik" diye açıklıyor.

Araştırmacılar Charon'un, Plüton'a çarptığını ve iki cismin kardan adam gibi bir süre birbirine yapışmış halde kaldıktan sonra ayrıldığını öne sürüyor. 

Bu süreçte bir miktar madde alışverişi yapılsa da her iki cismin de büyük ölçüde ayrı ve sağlam kaldığı düşünülüyor.

Dr. Denton "Gezegen çarpışma senaryolarının çoğu 'vur ve kaç' ya da 'sıyır ve birleş' diye sınıflandırılıyor. Bizim keşfettiğimiz ise tamamen farklı bir şey" diyerek ekliyor:

Cisimlerin çarpışarak kısa bir süre birbirine yapıştığı ve ardından kütleçekimsel bağı koruyarak ayrıldığı bir 'öp ve yakala' senaryosu sözkonusu.

Araştırmacılar Plüton'un diğer küçük uydularının bu çarpışmada salınan maddeden oluşup oluşmadığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Ayrıca Kuiper Kuşağı'nda büyük bir uyduya sahip pek çok cisim olduğu için "öp ve yakala" yaygın bir süreç olabilir. 

Dr. Denton çarpışmanın Plüton ve Charon'un jeolojik evrimini etkilediğini ve yeraltı okyanusları meydana getirmiş olabileceğini düşünüyor. 

Araştırmacı, "Bu ilk şekillenmenin Plüton'un jeolojik evrimini nasıl etkilediğini anlamakla özellikle ilgileniyoruz" diyerek ekliyor: 

Çarpışmadan kaynaklanan ısı ve ardından gelen gelgit kuvvetleri, bugün Plüton'un yüzeyinde gördüğümüz özelliklerin şekillenmesinde kritik bir rol oynamış olabilir.

Independent Türkçe, IFLScience, Guardian, Nature Geoscience