Punk ve Emo fosiller bilim insanlarını heyecanlandırdı

Punk ferox (üstte) ve Emo vorticaudum, 430 milyon yıl önce okyanus tabanında yaşıyordu (Nature)
Punk ferox (üstte) ve Emo vorticaudum, 430 milyon yıl önce okyanus tabanında yaşıyordu (Nature)
TT

Punk ve Emo fosiller bilim insanlarını heyecanlandırdı

Punk ferox (üstte) ve Emo vorticaudum, 430 milyon yıl önce okyanus tabanında yaşıyordu (Nature)
Punk ferox (üstte) ve Emo vorticaudum, 430 milyon yıl önce okyanus tabanında yaşıyordu (Nature)

Punk ve Emo fosiller, yumuşakçaların geçmişi hakkında bilinenlere meydan okuyor.

Tür sayısı bakımından dünyanın en büyük hayvan şubelerinden biri olan yumuşakçalar, iki ana gruba ayrılıyor.

Bunlardan daha çok bilineni, salyangoz, istiridye ve ahtapot gibi hayvanları içeren conchifera grubu. Diğer grupsa zırhlı deniz salyangozlarını andıran aculifera ve solucanlara benzeyen hayvanları içeriyor. 

Aculifera grubu hakkında pek bilgi olmadığını söyleyen bilim insanları, Birleşik Krallık'ta iki yeni tür keşfederek bu hayvanların geçmişine ışık tuttu.

Araştırmacılar, 430 milyon önceye tarihlenen fosillere zarar vermemek adına kalıntıları barındıran kayayı kırıp açmadı.

Bunun yerine X ışını taramalarıyla taşın içindekilerin görüntülerini aldılar ve kayadan ince dilimler keserek her katmanın fotoğrafını çektiler. Ardından bu görüntüleri bir araya getirerek organizmaların üç boyutlu görüntülerini çıkardılar.

Bilim insanları, hayvanların üstünü kaplayan dikenlerin iki alternatif rock türüyle ilişkili saç modellerine benzemesinden dolayı bu iki yumuşakçaya Punk ve Emo takma isimlerini uygun gördü. 

Ancak daha sonra türlerin resmi isimleri olarak da bunların kalmasına karar verdiler: Punk ferox ve Emo vorticaudum.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da dün (8 Ocak) yayımlanan makalenin ortak yazarı Dr. Mark Sutton, "Dikenler muhtemelen çoğunlukla koruyucu bir amaç taşıyor" diyor.

Diğer yandan bu deniz canlılarının, vücutlarında biriken kalsiyumdan kurtulmak için de dikenler çıkarmış olabileceğini düşünüyor. 

Araştırmacılar Punk'ın nasıl hareket ettiğinden emin değil ancak Emo'ya ait bir örnekte hayvanın katlanmış bir pozisyonda durması, tırtıllar gibi yavaşça ilerlediğini düşündürüyor. 

Imperial College London'dan Dr. Sutton ayrıca Emo'nun arka kısmında aşağıya doğru bakan dikenler olduğunu söylüyor. Bu dikenler hayvanın okyanus tabanında daha rahat hareket etmesini sağlamış olabilir.

Oxford Üniversitesi'nden Luke Parry, yer almadığı çalışma hakkında "Bu isimleri gerçekten çok sevdim ve bu dikenli yumuşakçalar için kesinlikle uygunlar" diyerek ekliyor: 

Yumuşak dokuların bu şekilde korunduğu yumuşakça fosilleri son derece nadir ve bu yüzden bu alışılmadık eski hayvanların neye benzediğini üç boyutlu görmek muhteşem.

Bilim insanları, Punk ve Emo'nun dikenleri sayesinde diğer aculifera grubu yumuşakçalarından ayrıldığını söylüyor. 

Smithsonian Enstitüsü Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden Dr. Stewart Edie, ikilinin tuhaf görüntüsünün, yumuşakçaların evrimine dair yaygın kanıya darbe vurduğunu ifade ediyor.

Çalışmada yer almayan Dr. Edie, salyangoz ve istiridyeleri içeren grubun evrimsel yolculukta önde gittiğinin ve aculiferanın çok daha az çeşitliliğe sahip olduğunun varsayıldığını belirtiyor.

Ancak Punk ve Emo, bu grubun sanılandan çok daha geniş bir çeşitliliğe sahip olduğunu gösteriyor. 

Yeni çalışma ayrıca bu hayvanların soyundan gelenlerin neden bugünkü yumuşakçaların çok küçük bir bölümünü oluşturduğu sorusunu da gündeme getiriyor.

Dr. Sutton, "Bu bize yumuşakçalar ortaya çıkmaya başladığında gerçekten etrafta olan şeylere dair neredeyse eşi benzeri görülmemiş bir pencere açıyor" diyerek ekliyor: 

En önemli hayvan gruplarından birinin ilk zamanlarında neler olup bittiğine dair biraz tuhaf, beklenmedik, net bir görüş sunuyor.

Independent Türkçe, New Scientist, New York Times, Nature



2025'in "tartışmasız en iyi" seyahat noktaları belirlendi: İstanbul da listede

30 Ağustos 2023'te gerçekleşen Süper Mavi Ay, Galata Kulesi'yle birlikte fotoğraflanmıştı (AFP)
30 Ağustos 2023'te gerçekleşen Süper Mavi Ay, Galata Kulesi'yle birlikte fotoğraflanmıştı (AFP)
TT

2025'in "tartışmasız en iyi" seyahat noktaları belirlendi: İstanbul da listede

30 Ağustos 2023'te gerçekleşen Süper Mavi Ay, Galata Kulesi'yle birlikte fotoğraflanmıştı (AFP)
30 Ağustos 2023'te gerçekleşen Süper Mavi Ay, Galata Kulesi'yle birlikte fotoğraflanmıştı (AFP)

Tripadvisor Gezginlerin Seçimi Ödülleri'nin 25. yıldönümünde bu yılın en popüler seyahat noktaları seçildi.

"Tartışmasız En İyiler - Destinasyonlar" başlığında 20 yer sıralandı. Birleşik Krallık'ın başkenti Londra, zirvede yer aldı. 

Gelmiş geçmiş tüm yorumların nitelik ve niceliğinden yola çıkarak sıralamanın belirlendiği bildirildi. 

İstanbul listede 16. sırada. Tarihi yerler, bit pazarları ve sokak pazarları, alışveriş merkezleri ve hayvanat bahçelerine dikkat çekilirken şu ifadeler kullanıldı:

Yüzyıllar boyunca bu kıymetli kara parçasına pek çok kültür kendi damgasını vurmuştur. Günümüzde, bu etkileri, İstanbul'un mahallelerini birinci elden keşfederek deneyimleyebilirsiniz. Sultanahmet'teki kutsal yerleri, Beyoğlu'nun 19. yüzyıl şıklığını, Nişantaşı'nın lüks modasını, Kadıköy'ün coşkulu kafe ahalisini ve Beşiktaş'ın futbol aşığı sokaklarını gördüğünüzde, gezginlerin neden 'İstanbul tek bir şehir değil, bir şehrin içinde pek çok şehirdir' dediklerini çok daha kolay anlarsınız.

Birinci olan Londra içinse "Shoreditch'in fiyakalı tarzından Camden'ın 'punk' havasına ve şık Portobello Caddesi'ne kadar Londra, size birçok dünyayı bir arada yaşatır. Şehrin enerjisi, her günün diğerinden farklı olmasını sağlar. Kraliyete ait ya da tarihî mekânları keşfedin, görülecek yerler listenizdeki simgesel yerleri tek tek ziyaret edin, seçkin Michelin yıldızlı restoranlarda yiyip için, geleneksel bir pub'da bir 'pint' biranın tadını çıkarın ya da dolambaçlı Arnavut kaldırımlı sokakların arasında kaybolun. Londra söz konusu olduğunda olanaklar sınırsızdır" dendi.

Tripadvisor'ın 2025 için dünyadaki en iyi seyahat noktaları şöyle:

1. Londra, Birleşik Krallık

2. Bali, Endonezya

3. Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri

4. Sicilya, İtalya

5. Paris, Fransa

6. Roma, İtalya

7. Hanoi, Vietnam

8. Marakeş, Fas

9. Girit, Yunanistan

10. Bangkok, Tayland

11. Prag, Çek Cumhuriyeti

12. Marakeş, Fas

13. Amsterdam, Hollanda

14. Hanoi, Vietnam

15. Siem Reap, Kamboçya

16. İstanbul, Türkiye

17. Berlin, Almanya

18. Rio de Janeiro, Brezilya

19. Singapur

20. Cusco, Peru

Popüler seyahat sitesi, yükselişte olan destinasyonları da belirledi ancak 25 kentlik listede Türkiye'den herhangi bir yer yok.

İlk sıradaki Japonya'yı Kuala Lumpur (Malezya), Buenos Aires (Arjantin), Manama (Bahreyn) ve Lima (Peru) takip ediyor.

Independent Türkçe, Tripadvisor