Malala Yusufzay: Taliban kadınları insandan saymıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Malala Yusufzay: Taliban kadınları insandan saymıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Nobel ödüllü Malala Yusufzay, Müslüman liderleri kız çocuklarına ve kadınlara yönelik baskıcı politikaları nedeniyle Afganistan'daki Taliban hükümetine karşı koymaya çağırdı.

Pakistan'ın ev sahipliğinde İslamabad'da düzenlenen, Müslüman ülkelerde kız çocuklarının eğitimi konulu uluslararası konferansta konuşan aktivist, Taliban'ın eylemlerinin "inancımızın temsil ettiği her şeye aykırı" olduğunu söyledi.

"Basitçe söylemek gerekirse, Afganistan'daki Taliban kadınları insandan saymıyor" dedi.

27 yaşındaki Yusufzay, Taliban rejiminin politikalarında "İslami hiçbir şey" olmadığını söyledi.

İslam İşbirliği Teşkilatı, Dünya Müslüman Birliği ve Pakistan tarafından düzenlenen konferans, kız çocuklarının eğitimini savunmak üzere Müslüman dünyasının dört bir yanından siyasi liderleri ve akademisyenleri bir araya getirdi.

Taliban'ın liderleri de davet edildi ancak katılmadılar.

Yusufzay, Taliban'ı Afganistan'da "cinsiyet apartheid'ı sistemi" yaratmakla suçladı. Taliban'ın "karanlık yasalarını çiğnemeye cesaret eden kadınları ve kız çocuklarını döverek, gözaltına alarak ve onlara zarar vererek cezalandırdığını" söyledi.

Taliban'ın "suçlarını kültürel ve dini gerekçelerle gizlemesine" rağmen, eylemlerinin "inancımızın temsil ettiği her şeye aykırı olduğunu" savundu.

Yusufzay, kız çocuklarının eğitimi için sesini yükselttiği sebebiyle iddiaya göre Pakistanlı bir Taliban tetikçisi tarafından başından vurulduktan sonra Pakistan'dan tahliye edildiğinde 15 yaşındaydı. Pakistan Talibanı, Afganistan'ı yöneten Taliban'dan ayrı bir oluşum.

Yusufzay'nin konferansa katılımı 2018'den bu yana Pakistan'a yaptığı ilk ziyaretti. Saldırıdan bu yana ülkesine sadece birkaç ziyaret gerçekleştirdi.

Yusufzay, "Afganistan, dünyada kız çocuklarının 6. sınıftan sonra eğitim almasının tamamen yasak olduğu tek ülke" dedi.

Afganistan'da bütün bir kız neslinin geleceği elinden alınacak. Müslüman liderler olarak şimdi sesinizi yükseltme, gücünüzü kullanma zamanı.

Taliban, Amerikan ve Britanya güçlerinin çekilmesi ve destekledikleri hükümetin çökmesinin ardından 2021'de iktidarı yeniden ele geçirdiğinden bu yana kadınları işyerlerinden, eğitimden, kamusal alanlardan ve halka açık sporlardan men etmişti.

Yusufzay ayrıca İsrail'in Gazze'de yürüttüğü savaşı da kınayarak Filistin topraklarında yaşanan insani krize dikkat çekti. "İsrail, Gazze'de tüm eğitim sistemini yok etti" dedi.

Tüm üniversiteleri bombaladılar, okulların yüzde 90'ından fazlasını yok ettiler ve okul binalarına sığınan sivillere ayrım gözetmeksizin saldırdılar.

Independent Türkçe



Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Gökbilimciler cumartesi günü Satürn'e çarpmış olabilecek gizemli bir cismin tanımlanması için yardım çağrısı yaparken bu, bir uzay cisminin gaz devine çarptığının kaydedildiği ilk örnek olabilir.

Araştırmalara göre Satürn'e ortalama her 3 bin 125 yılda bir büyük (çapı 1 kilometreden fazla) cisimler çarpıyor.

Veriler her yıl 7-8 küçük uzay taşının gezegene çarptığını gösterse de gökbilimciler bugüne kadar hiçbirini tespit edemedi.

Kozmik çarpışmalar, kayalık gezegenlerde kraterler bıraksa da Jüpiter ve Satürn gibi gaz devlerinde bu tür izlere rastlanmaz.

Ancak NASA çalışanı ve amatör gökbilimci Mario Rana'nın çektiği yeni bir görüntü, ilk kez Satürn'e bir uzay cisminin çarptığı gösteriyor gibi duruyor.

Gaz devlerinin dış katmanları hidrojen ve helyumdan oluştuğu için asteroit ya da kuyrukluyıldız çarpmaları hızla kaybolabiliyor.

Rana, Jüpiter ve Satürn'ün görüntülerini bilgisayar yazılımıyla analiz eden DeTeCt projesinde çalışıyor. Gökbilimcinin geçen cumartesi günü çektiği Satürn videolarında, görüntülerin sol tarafındaki soluk bir parıltı bir çarpma olayı gibi duruyor.

Profesyonel ve amatör gökbilimcilerden oluşan bir konsorsiyum olan Gezegensel Sanal Gözlemevi ve Laboratuvarı (Planetary Virtual Observatory and Laboratory/PVOL), alanın uzmanlarını Satürn'e olası çarpma olayını doğrulamaya ya da çürütmeye çağırıyor.

PVOL yaptığı açıklamada "Marc Delcroix, Mario Rana tarafından elde edilen bir video gözlemindeki birkaç karede yakalanan, Satürn'deki potansiyel bir çarpışmayı bildiriyor. Potansiyel çarpma çok zayıf ve doğrulanmamış" ifadelerini kullanıyor.

Çok kısa süreli çarpma parlaması Satürn'de 5 Temmuz 2025'te, evrensel saate göre 09.00'la 09.15 arasında meydana geldi. Satürn'ün o zaman diliminde çekilmiş diğer videolarını elde etmek çok önemli.

frgtyh
Satürn'e çarpması muhtemel asteroid veya kuyrukluyıldızı gösteren görüntüler (Mario Rana/PVOL)

PVOL bu zaman diliminde gözlem yapmış olabilecek gökbilimcileri de Delcroix'yla e-posta yoluyla ([email protected]) iletişime geçmeye ve ellerindeki verileri paylaşmaya çağırıyor.

Leicester Üniversitesi'nde gezegen bilimi alanında öğretim üyesi olan Leigh N. Fletcher da amatör uzay gözlemcilerine, çarpışmayla ilgili ellerinde olabilecek videoları paylaşmaları çağrısında bulunuyor.

Dr. Fletcher, BlueSky'da şöyle yazıyor:

Marc Delcroix ve ekibinin hafta sonu yaptığı çağrıyı yineliyorum: Ekip, Satürn'e 5 Temmuz'da evrensel saate göre 09.00'dan 09.15'e kadarki olası bir çarpışmayı doğrulamak/çürütmek istiyor. Amatör gözlemcilerin o saatte çektiği videolar, işin anahtarı olabilir.

Independent Türkçe