Nobelli bilim insanlarından küresel açlık uyarısı: Gıda üretimini artırın

BM temmuzda yaptığı açıklamada 2023'te yaklaşık 733 milyon kişinin açlıkla karşı karşıya kaldığını vurgulamıştı (AP)
BM temmuzda yaptığı açıklamada 2023'te yaklaşık 733 milyon kişinin açlıkla karşı karşıya kaldığını vurgulamıştı (AP)
TT

Nobelli bilim insanlarından küresel açlık uyarısı: Gıda üretimini artırın

BM temmuzda yaptığı açıklamada 2023'te yaklaşık 733 milyon kişinin açlıkla karşı karşıya kaldığını vurgulamıştı (AP)
BM temmuzda yaptığı açıklamada 2023'te yaklaşık 733 milyon kişinin açlıkla karşı karşıya kaldığını vurgulamıştı (AP)

Nobel veya Dünya Gıda Ödülü almış 150'den fazla bilim insanı bugün bir açık mektup yayımladı.

Gelecek yıllarda daha çok mahsul alınması ve küresel açlık krizinin önlenmesi için daha fazla çaba sarf edilmesi çağrısı yapıldı. 

153 imzalı mektupta bu doğrultudaki araştırmaların yoğunlaştırılması ve gıda dağıtımının geliştirilmesi için yetkililere seslenildi. 

Daha farklı çeşitlerde ve daha fazla gıda üretilmeden iklim değişikliği ve nüfus artışının yarattığı tehlikelere karşı koyulamayacağı savunuldu.

Toprak bozulması ve su kıtlığı gibi olumsuz faktörlerin daha da etkili olacağı bildirildi.

Halihazırdaki tahminlere göre 700 milyon kişinin gıda güvencesizliği içinde ve yoksulluktan muzdarip olduğu hatırlatıldı. 

2050 itibarıyla dünya nüfusuna 1,5 milyar kişinin daha ekleneceği düşünüldüğünde, gerekli adımlar atılmazsa yeterli gıdaya ulaşamayacak kesimin de büyüyeceği vurgulandı:

Gelecekteki gıda ihtiyaçlarını karşılama yolunda değiliz, buna hiç yakın değiliz.

Buğday ve pirinç gibi temel gıdalarda fotosentez hızını artırmak, kimyasal gübrelere ihtiyaç duymayan mahsuller üretmek ve meyvelerle sebzelerin raf ömrünü artırmak gibi yöntemlerin geliştirilebileceği ifade edildi. 

Bilim insanları sonbaharda düzenlenen bir gıda erişimi zirvesi sonrasında bu mektup için çalışmalara başladı. 

2011'de Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Brian Schmidt, imzacısı olduğu mektupla ilgili şu ifadeleri kullandı:

Bu hızlıca çözülebilir bir sorun. 25 yıl içinde milyarlarca insanı etkileyecek bir problem. Çözülmesi halinde kaybeden kimsenin olmayacağı bir mesele. Tek yapmamız gereken şey, bunu çözmek.

Schmidt, ABD gibi büyük devletlerin yanı sıra Gates Vakfı gibi dev sivil toplum kuruluşlarının bu konuda önayak olabileceğini söyledi. 

2022'de Dünya Gıda Ödülü'nü kazanan NASA iklim etkileri araştırmacısı Cynthia Rosenzweig, bilim insanlarının gerekli araştırmaları yaptığını ancak daha fazla fonla daha hızlı mesafe kat edilebileceğini vurguladı. 

Independent Türkçe, Guardian, AP



Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
TT

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Birleşik Krallık'taki Doğu Anglia Üniversitesi'ne bağlı bilim insanlarının başını çektiği araştırma, sigarayı bırakmayı teşvik etmek için verilen ödüllerin bu zararlı alışkanlığa yeniden başlamama ihtimalini artırdığını ortaya koydu.

Bilimsel çalışmada nakit para ödüllerinin hamile kadınların sigarayı bırakması üzerindeki etkisi de incelendi. 

Norwich Tıp Okulu'nda bağımlılık bilimleri dersleri veren Caitlin Notley şöyle diyor:

Hamilelerde ve diğer insanlarda sigarayı bırakma konusunda teşvik edici ödüller sunmanın, bunları hiç vermemekten daha faydalı olduğu konusunda artık epey eminiz. Kanıtlar ödülleri vermeyi bıraktıktan sonra da bu teşviklerin etkili olduğunu gösteriyor. 

Cochrane Review adlı bilimsel dergide sonuçları yayımlanan araştırma için Oxford, Edinburgh ve UMass Amherst üniversiteleriyle işbirliği yapıldı. 

48 farklı deneydeki 22 bine yakın kişiyle yapılan çalışmalar, maddi teşvik alan her 100 kişiden 10'unun sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktığını ortaya koydu. Ödül verilmeyenlerdeyse 100 kişiden 7'si bu başarıyı gösterdi. 

Hamile kadınlarda da nakit para verilen her 100 kişiden 13'ü sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktı. Teşviksiz kalanlardaysa oran 100'de 6 oldu. 

Araştırmanın baş yazarlarından Prof. Linda Bauld, Birleşik Krallık'ta hamile kadınlara sigarayı bırakmaları için maddi teşvik verme programının sürdürülmesinin önemini gösterdiklerini söylüyor. 

UMass Amherst'ten Jamie Hartmann-Boyce de nikotin bağımlılığıyla maddi teşviklerin beyindeki ödül mekanizmasıyla ilişkili olduğuna dikkat çekiyor.

28 binden fazla kişiyle yapılan bir araştırma, her gün sigara içmenin kullanıcının beynini küçülttüğünü ortaya koymuştu.

Daha ileri analizler, sigarayı daha uzun süre bırakan kişilerin beyinlerinin, daha yakın zamanda bırakanlara kıyasla biraz daha fazla gri madde içerdiğini ortaya çıkarmıştı.

Independent Türkçe, BBC, Livescience