Bilim insanları uyardı: Sanılandan çok daha fazla süper kütleli kara delik saklanıyor olabilir

Bu illüstrasyonda sıcak gaz diski, bir kara deliğin etrafında dönüyor. Sağa doğru uzanan gaz akışı, kara delik tarafından parçalanan yıldızdan geriye kalanlar. Kara deliğin üzerindeki sıcak plazma bulutu (elektronlarından arınmış gaz atomları) korona diye biliniyor (NASA/JPL/Caltech)
Bu illüstrasyonda sıcak gaz diski, bir kara deliğin etrafında dönüyor. Sağa doğru uzanan gaz akışı, kara delik tarafından parçalanan yıldızdan geriye kalanlar. Kara deliğin üzerindeki sıcak plazma bulutu (elektronlarından arınmış gaz atomları) korona diye biliniyor (NASA/JPL/Caltech)
TT

Bilim insanları uyardı: Sanılandan çok daha fazla süper kütleli kara delik saklanıyor olabilir

Bu illüstrasyonda sıcak gaz diski, bir kara deliğin etrafında dönüyor. Sağa doğru uzanan gaz akışı, kara delik tarafından parçalanan yıldızdan geriye kalanlar. Kara deliğin üzerindeki sıcak plazma bulutu (elektronlarından arınmış gaz atomları) korona diye biliniyor (NASA/JPL/Caltech)
Bu illüstrasyonda sıcak gaz diski, bir kara deliğin etrafında dönüyor. Sağa doğru uzanan gaz akışı, kara delik tarafından parçalanan yıldızdan geriye kalanlar. Kara deliğin üzerindeki sıcak plazma bulutu (elektronlarından arınmış gaz atomları) korona diye biliniyor (NASA/JPL/Caltech)

Yeni bir araştırmaya göre, evren sandığımızdan çok daha fazla süper kütleli kara deliğe ev sahipliği yapıyor olabilir.

Araştırmacılar, bunların birçoğunun görüş alanımızın ötesinde gizlendiğini ve bunun, kozmostaki dönen boşluk sayısını kayda değer derecede eksik hesapladığımız anlamına gelebileceğini öne sürüyor.

Southampton Üniversitesi'nden gökbilimciler, bazıları Güneş'ten milyarlarca kat daha ağır bu galaktik devlerin yüzde 35'inin, kalın gaz ve toz bulutları tarafından gizlendiği için keşfedilemediğini söylüyor.

Bu sayının daha önce yaklaşık yüzde 15 olduğu tahmin ediliyordu.

Astrophysical Journal'da yayımlanan çalışmanın ortak yazarı Profesör Poshak Gandhi "Kara delikler evrendeki en gizemli cisimler ve her yerdeler; yine de nasıl evrimleştiklerini hâlâ tam olarak bilmiyoruz" diyor.

Çok daha fazlasının göz önünde gizlendiğini, normal teleskoplar tarafından görülemeyecek şekilde toz ve gazın arkasına saklandığını bulduk. Çevrelerindeki yıldızlararası materyali tüketerek büyüyen kara deliklerin son derece hassas bir sayımına ilk kez sahibiz.

Prof. Gandhi "Eğer Samanyolu Galaksisi'nde süper kütleli kara delik olmasaydı, gökyüzünde çok daha fazla yıldız olabilirdi" diye ekliyor.

Bu, kara deliklerin bir galaksinin evrimini nasıl etkileyebileceğinin sadece bir örneği.

Bilim insanları ekibi, NASA'nın Kızılötesi Astronomi Uydusu ve X ışını uzay teleskobu NuSTAR'dan alınan verileri kullanarak süper kütleli kara delikleri çevreleyen bulutlardan gelen kızılötesi emisyonları analiz etti.

Prof. Gandhi "Kara delikler karanlık olmasına karşın çevrelerindeki gazın ısınıp yoğun bir şekilde parlaması, onları evrendeki en parlak nesnelerden bazıları haline getiriyor" diye ekliyor.

Gizlendiklerinde bile, çevrelerindeki toz bu ışığı kızılötesi radyasyon halinde emiyor ve tekrar salıyor; böylece varlıklarını ortaya çıkarıyor. X ışınları, tıpkı doktorların tıbbi bir X ışını taramasıyla içimize bakması gibi, cismi perdeleyen gazın ötesine bakarak bütünleyici bir görüntü sunuyor.

Ekip, bilinen kara deliklerin sayısına kıyasla gizli kara deliklerin sayısını bulmanın, bu boyutlara nasıl ulaştıklarını anlamaya katkı sağlayabileceğini söylüyor.

Daha önce Southampton Üniversitesi'nde görev yapan ve halihazırda Kaliforniya'nın Pasadena bölgesindeki Caltech'te çalışan başyazar Dr. Peter Boorman, "Kara delikler, içinde yaşadıkları galaksileri de etkiliyor; bunun nedeni devasa gaz ve toz bulutlarıyla çevrili olmaları ve muazzam seviyede malzeme tüketebilmeleri" diye açıklyor.

Eğer bir kara deliğe çok fazla madde düşerse, kara delik fazlalıkları kusmaya ve galaksiye geri püskürtmeye başlıyor. Bu da galakside yıldızların oluştuğu gaz bulutlarını dağıtarak yıldız oluşum hızını yavaşlatabilir.

Ajanslardan da yararlanılmıştır

Independent Türkçe



7 milyar dolarlık seriden haber var: Vin Diesel açıkladı

Dünyanın en çok kazanan oyuncularından 57 yaşındaki Vin Diesel, Hızlı ve Öfkeli serisinde, senarist Gary Scott Thompson'ın 1998'de okuduğu bir makaleden esinlenerek yarattığı Dominic "Dom" Toretto karakterini canlandırıyor (Universal)
Dünyanın en çok kazanan oyuncularından 57 yaşındaki Vin Diesel, Hızlı ve Öfkeli serisinde, senarist Gary Scott Thompson'ın 1998'de okuduğu bir makaleden esinlenerek yarattığı Dominic "Dom" Toretto karakterini canlandırıyor (Universal)
TT

7 milyar dolarlık seriden haber var: Vin Diesel açıkladı

Dünyanın en çok kazanan oyuncularından 57 yaşındaki Vin Diesel, Hızlı ve Öfkeli serisinde, senarist Gary Scott Thompson'ın 1998'de okuduğu bir makaleden esinlenerek yarattığı Dominic "Dom" Toretto karakterini canlandırıyor (Universal)
Dünyanın en çok kazanan oyuncularından 57 yaşındaki Vin Diesel, Hızlı ve Öfkeli serisinde, senarist Gary Scott Thompson'ın 1998'de okuduğu bir makaleden esinlenerek yarattığı Dominic "Dom" Toretto karakterini canlandırıyor (Universal)

Dominic Toretto ve Brian O'Conner yeniden bir araya gelecek...

Hızlı ve Öfkeli (Fast & Furious) serisinin yıldızı Vin Diesel, 2013'te hayatını kaybeden oyuncu Paul Walker'ın kardeşi Cody Walker'ın düzenlediği otomobil festivali Fuel Fest'e katıldı ve serinin 11. filmi hakkında hayranlara bazı ipuçları verdi.

"Hayranlarımı dinliyorum"

Diesel, konuşmasına filmin vizyon tarihiyle ilgili beklentiyi paylaşarak başladı:

Daha dün Universal Stüdyoları'ndaydım. Stüdyo bana, 'Vin, Hızlı ve Öfkeli finalini Nisan 2027'de çıkarabilir miyiz?' diye sordu. Ben de 'Üç şartla' dedim. Çünkü hayranlarımı dinliyorum.

Ardından bu üç şartı sıraladı: 

İlk şart seriyi tekrar Los Angeles'a döndürmekti. İkinci olarak otomobil kültürüne ve sokak yarışlarına geri dönmek istedim.

Diesel, son isteğini de şu sözlerle dile getirdi: 

Üçüncüsü, Dom'la Brian O'Conner'ı yeniden bir araya getirmekti. Finalde göreceğiniz şey tam olarak bu olacak.

Paul Walker, 30 Kasım 2013'te Kaliforniya'nın Valencia kentinde geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybetmişti. 40 yaşındaki oyuncu, o sırada Hızlı ve Öfkeli 7 filminde Brian karakterini canlandırıyordu. Ancak ekip, filmin finalinde Walker'ın hayat verdiği karaktere veda etmenin bir yolunu buldu; Dom ve Brian'ın otomobillerini iki ayrı yöne sürdüğü sahneyle karakter uğurlandı. Bu sahne için CGI ve görsel efekt (VFX) sanatçıları, Paul Walker'ın kardeşleri Cody ve Caleb Walker'la birlikte çalıştı. Filmde toplamda 350 özel efektli sahne yer aldı.

Görsel efekt süpervizörü Joe Letteri, 2015'te Hollywood Reporter'a verdiği röportajda, Paul Walker'ın oynadığı karakterin final sahnesinde onurlandırılmasını şöyle anlatmıştı:

CGI sahnelerin çoğunda diyalog gerekiyordu. Ses editörleri, Paul'ün daha önce kaydedilmiş repliklerinden yeni bir performans oluşturdular ve biz de o sese göre animasyonları hazırladık.

2023'teki Hollywood grevleri nedeniyle pek çok gecikme yaşayan Hızlı ve Öfkeli 11'in (Fast and Furious 11) 4 Nisan 2025'te vizyona girmesi planlanıyordu. 

Serinin son filmi Hızlı ve Öfkeli 10 (Fast X) Mayıs 2023'te gösterime girmişti. Film 340 milyon dolarlık devasa prodüksiyon bütçesine karşılık dünya çapında 700 milyon dolardan fazla hasılat elde etmişti. Diesel'a Alan Ritchson, Jason Momoa, Michelle Rodriguez, Rita Moreno ve Brie Larson gibi isimler eşlik etmişti. Hızlı ve Öfkeli 10 gösterime girdiğinde iki bölümlük bir destanın ilk bölümü olarak tanıtılmıştı.

Hızlı ve Öfkeli serisi gişede dünya çapında 7,2 milyar dolar hasılat elde etti.

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety, The Numbers