İnkaların gizli tünel ağı bulundu

Her yıl milyonlarca turist, dünyanın 7 harikasından biri olan Machu Picchu'ya seyahat etmeden önce Cusco'da konaklıyor (AFP)
Her yıl milyonlarca turist, dünyanın 7 harikasından biri olan Machu Picchu'ya seyahat etmeden önce Cusco'da konaklıyor (AFP)
TT

İnkaların gizli tünel ağı bulundu

Her yıl milyonlarca turist, dünyanın 7 harikasından biri olan Machu Picchu'ya seyahat etmeden önce Cusco'da konaklıyor (AFP)
Her yıl milyonlarca turist, dünyanın 7 harikasından biri olan Machu Picchu'ya seyahat etmeden önce Cusco'da konaklıyor (AFP)

Yüzyıllar süren spekülasyonların ardından Peru'daki arkeologlar, İnkalar tarafından inşa edildiği düşünülen bir yeraltı tünel ağının varlığını doğruladı.

Bu çığır açan keşifte, Machu Picchu yakınlarındaki tarihi Cusco kentinin altında 1,5 kilometreden fazla sokak ağı bulundu.

Peru Arkeologlar Birliği'ne göre, Quechua dilinde labirent anlamına gelen "chincana", kentin Güneş Tapınağı'nı kadim Sacsayhuaman kalesine bağlıyor.

Arkeologlar Jorge Calero ve Mildred Fernandez düzenledikleri basın toplantısında tünellerin üç kolunun daha tespit edildiğini ve bunların her birinin kentin farklı bölgelerine açıldığını söyledi. Chincana tünelinin en derin noktasının yaklaşık 2,5 metre derinlikte olduğu söyleniyor.

16. ve 18. yüzyıllar arasında yazılmış tarihi kayıtlarda bahsedilmesinin ardından tünellerin aranmasına başlandı.

İspanyol bir rahibin 1594'te yazdığı anlatıda, ana tünelin tapınaktan başlayıp Cusco Katedrali'nin arkasındaki piskoposun evinin altından geçerek Sacsahuaman kalesinde son bulduğu belirtiliyor.

Tünellerin yerini belirlemek için ses testi ve radar kullanan araştırmacılar, muhtemelen taştan inşa edilmiş ve oyma kirişlerle çatılmış duvarların, sokakların 1,4 ila 2,5 metre altında olduğunu ortaya çıkardı.

Palomino şunları söyledi:

Şimdi Chincana'ya girebilmek için kilit noktalarda kazı yapmamız gerekiyor, belki mart ya da nisanda.

UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Cusco, İnka İmparatorluğu'nun tarihi başkentiydi. Her yıl milyonlarca turist ziyaret ediyor ve birçoğu dünyanın 7 harikasından biri olan Machu Picchu'ya yolculuklarına başlamadan önce bu şehirde konaklıyor.

İnka yönetimi altında Cusco, farklı dini ve idari işlevlere sahip karmaşık bir kent merkezi haline gelmişti.

Mimari ve kültürel mirasıyla ünlü Cusco'nun etrafı tarım, zanaat ve sanayi üretimi için sınırları net bir şekilde belirlenmiş alanlarla çevriliydi.

İspanyollar 16. yüzyılda şehri fethettiğinde, İnka imparatorluk şehri Cusco'nun kentsel yapısı korunmuş ve İnka şehrinin üzerine tapınaklar, manastırlar ve malikaneler inşa edilmişti.

Tünellerin son keşfi, İnka medeniyetinin gelişmiş doğasını vurguluyor çünkü tüneller muhtemelen şehir genelinde bir iletişim sistemi işlevi görmüştü.

Independent Türkçe



Çin, Uygurların sınır dışı edilmesi için Tayland'a baskı yapıyor

Aralık 2020'de Hong Kong'da düzenlenen protestolarda hükümet karşıtı göstericiler Uygurlara destek vermişti (AFP)
Aralık 2020'de Hong Kong'da düzenlenen protestolarda hükümet karşıtı göstericiler Uygurlara destek vermişti (AFP)
TT

Çin, Uygurların sınır dışı edilmesi için Tayland'a baskı yapıyor

Aralık 2020'de Hong Kong'da düzenlenen protestolarda hükümet karşıtı göstericiler Uygurlara destek vermişti (AFP)
Aralık 2020'de Hong Kong'da düzenlenen protestolarda hükümet karşıtı göstericiler Uygurlara destek vermişti (AFP)

Çin'in, Tayland'da tutulan Uygur Türklerinin sınır dışı edilmesi için baskı yaptığı bildiriliyor.

BBC'nin aktardığına göre, başkent Bangkok'taki Göçmenlik Gözaltı Merkezi'nde, 43'ü Uygur toplamda yaklaşık 900 kişi yer alıyor. Şimdiye dek 5 Uygur Türkünün gözaltındayken hayatını kaybettiği aktarılıyor. 5 Uygur göçmenin de şehirdeki başka bir hapishanede tutulduğu belirtiliyor. 

Tecrit hücrelerine yerleştirilen Uyguların, Tayland'a kaçak girdiği gerekçesiyle gözaltına alındığı aktarılıyor. 

Gözaltı merkezinin sıcak, aşırı kalabalık ve gerekli hijyen koşullarından yoksun olduğu aktarılıyor. Gazetecilerin içeri girmesine de izin verilmiyor. Taylandlı sivil toplum kuruluşu People's Empowerment Foundation'ın direktörü Chalida Tajaroensuk şunları söylüyor: 

Oradaki koşullar korkunç. Yeterli yiyecek yok, çoğunlukla salatalık ve tavuk kemiğinden çorba yapılıyor. Hem içmek hem de yıkanmak için verilen su kirli. Sadece temel ilaçlar veriliyor, bunlar da yetersiz. Kirli su, sıcak hava ve kötü havalandırma nedeniyle Uygurların çoğunda isilik ya da başka cilt sorunları görülüyor.

Başka bir hak savunucusuysa gözaltı merkezindekilerin "yeryüzündeki cehennemi" yaşadığını belirtiyor.

Adı Niluper diye paylaşılan Uygur göçmen, 2014'te ailecek Çin'den kaçıp Tayland'a gittiklerini fakat burada gözaltına alındıklarını söylüyor. Niluper, bir yıl sonra Taylandlı yetkililerin kendisi ve çocuklarına ülkeden çıkma izni verdiğini fakat eşinin Bangkok'taki gözaltı merkezinde tutulduğunu anlatıyor. Yaklaşık iki hafta önce yetkililerin, eşine Çin'e sınır dışı edilmesine yol açacak bir belgeyi zorla imzalatmaya çalıştıklarını söylüyor. 

Tayland'dan Türkiye'ye gelen Niluper, şöyle devam ediyor: 

Bu durumu çocuklarıma nasıl açıklayacağımı bilmiyorum. Bunu nasıl sindireceğimi bilmiyorum. Sürekli acı içinde, her an eşimin Tayland'dan sınır dışı edildiği haberini alacağım korkusuyla yaşıyorum.

Haberde Tayland'ın, ülkede tutulan Uygurların Türkiye'deki ailelerine kavuşmalarına izin vermemesinin, Çin'in baskısından kaynaklandığı savunuluyor. 

Öte yandan Tayland yönetimi, Uygurların Çin'e sınır dışı edilmesine dair bir plan olmadığını öne sürüyor. Tayland en son 2015'te 109 Uyguru, Çin'e sınır dışı etmişti.

ABD'nin yeni Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Tayland'ın Uygurları sınır dışı etmemesi için elinden geleni yapma vaadinde bulunmuştu. 

Çin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde zorla çalıştırma, işkence ve "yeniden eğitim kampı" adı altında alıkoyma suçlamalarıyla karşı karşıya.

İnsan hakları örgütleri, bölgedeki yaklaşık 1 milyon kişinin zorla toplama kamplarına ve hapishanelere yerleştirildiğini öne sürüyor. ABD de Uygurlara yönelik muameleyi "soykırım" diye niteliyor.

Pekin yönetimiyse iddiaların gerçeği yansıtmadığını savunuyor.

Independent Türkçe, BBC, Economic Times