Yapay zeka girişimi DeepSeek "çığır açıcı" yeni bir görsel üreticisi çıkardı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yapay zeka girişimi DeepSeek "çığır açıcı" yeni bir görsel üreticisi çıkardı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Çinli yapay zeka girişimi DeepSeek, ABD merkezli rakiplerinin ürettiği en iyi modellerden çok daha iyi performans sergilediğini iddia ettiği "çığır açıcı" yeni bir görsel üreticisi çıkardı.

DeepSeek, R1 sohbet botuyla şirketin düşük maliyetli ve açık kaynaklı modellerinin yapay zeka sektöründeki hakimiyeti sarsacağına dair korku uyandırmış ve Amerikan teknoloji devlerinin hisselerinin çökmesine yol açmıştı. Bundan yalnızca birkaç gün sonraysa Janus-Pro'yu piyasaya sürdü.

DeepSeek'in Janus-Pro'su, OpenAI ve Stability AI gibi ABD'li rakiplerinin geliştirdiği görsel üreticilerinin aksine sınırsız olarak ücretsiz bir şekilde kullanılabiliyor. Ayrıca ChatGPT gibi modeller milyarlarca dolara mal olurken DeepSeek'in üretici yapay zeka modellerinden birine 6 milyon dolardan az harcanması bu tür modellerin eğitilmesi ve geliştirilmesinde de bir devrime işaret ediyor.

İnternet girişimcisi Brian Roemmele "Bu inanılmaz bir şey... Görsel üreten bu model, OpenAI'nin DALL-E 3'ünü ve Stable Diffusion'ı birçok noktada geride bırakıyor" dedi.

Yeni DeepSeek Janus-Pro 7B modelinin tüm yapay zeka ekosistemi ve dünya için önemi ne kadar vurgulansa az. Tamamen ücretsiz ve tüm proje açık kaynaklı. Bu yeni bir oyun.

DeepSeek, en yeni yapay zeka teknolojilerini GitHub ve Hugging Face gibi ücretsiz kullanıma açık platformlar aracılığıyla paylaşarak geliştirici ve araştırmacılara daha önce görülmemiş bir erişim sunuyor ve en son açık kaynaklı yapay zeka modelini "çığır açıcı" diye niteliyor.

Az önce Deepseek'in yeni Janus-Pro-7B modeliyle tenis topuna benzeyen bir kuş görüntüsünü oluşturmaya çalıştım, işte ortaya çıkardığı şey

Girişim, Hugging Face'te "DeepSeek'in Janus Pro'su, gelişmiş görüntü anlama ve oluşturma yeteneklerini tek ve güçlü bir modelde birleştirerek yapay zeka teknolojisinde önemli bir atılımı temsil ediyor" yazdı.

Gelişmiş kabiliyetleri, açık kaynak erişilebilirliği ve performans kıyaslamalarında etkileyici performansı bir araya geldiğinde, yapay zeka teknolojisinin evriminde önemli bir oyuncu olarak yer alıyor.

ChatGPT ve Dall-E'nin yaratıcısı OpenAI'ı yöneten Sam Altman, DeepSeek'in düşük maliyetli yapay zekasını övmüş fakat şirketinin insan seviyesinde yapay zekaya öncülük edecek gelişmiş modeller çıkaracağını ileri sürmüştü.

Altman, X'te "DeepSeek'in geliştirdiği R1, özellikle de fiyat karşılığında sunabildikleri açısından etkileyici bir model" yazmıştı.

Elbette biz çok daha iyi modeller sunacağız ve yeni bir rakibimizin olması sahiden heyecan verici! Bazı sürümler çıkaracağız... Hepinize YGZ (yapay genel zeka) ve ötesini sunmak için sabırsızlanıyoruz.

Independent Türkçe



Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
TT

Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)

Bilim insanları ilk kez doğrudan bir gaz ve toz bulutunun çökmesi sonucu oluşmuş bir süper kütleli kara delik saptamış olabilir. Sonsuzluk Galaksisi'ndeki bu keşif, evrenin ilk dönemlerine dair merak edilen bir soruya da ışık tutma potansiyeli taşıyor. 

Kara delikler yaşam döngülerinin sonuna gelen büyük kütleli yıldızların süpernova patlamasının ardından kendi üzerine çökmesi sonucu oluşuyor. Süper kütleli kara deliklerse bu daha küçük kara deliklerin zaman içinde birleşmesiyle meydana geliyor.

Öte yandan NASA öncülüğünde geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Büyük Patlama'dan sonraki yaklaşık 500 milyon yıl içinde oluşmuş süper kütleli kara delikler keşfediyor. Böyle bir yapının ortaya çıkması için en az 1 milyar yıl geçmesi gerektiğini düşünen gökbilimciler, son yıllarda bu tuhaflığa bir açıklama getirmeye çalışıyor. 

Öne çıkan teorilerden birine göre bazı süper kütleli kara delikler, devasa bir gaz ve toz bulutunun herhangi bir yıldız üretmeden doğrudan kendi üstüne çökmesiyle meydana geliyor olabilir. 

Ancak bilim insanları daha önce bu senaryoyu destekleyen somut bir kanıt bulamamıştı. 

Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum liderliğindeki bir araştırma ekibi, Dünya'dan yaklaşık 8 milyar ışık yılı uzaktaki bir galakside bu kanıtı bulmuş olabilir.

cdfvgbh
James Webb Uzay Teleskobu, Sonsuzluk Galaksisi'nde toplam üç süper kütleli kara delik buldu (NASA/Yale Üniversitesi)

JWST'yi kullanarak galaksiyi gözlemleyen bilim insanları, sonsuzluk işaretine benzeyen bir görüntüyle karşılaştı. Bu nedenle Sonsuzluk Galaksisi adını alan gökadanın, iki galaksinin kafa kafaya çarpışması sonucu oluştuğu için bu şekli aldığı düşünülüyor.

Araştırmacılar şaşırtıcı bir şekilde iki galaksinin birleştiği yerdeki gaz bulutunun içinde süper kütleli bir kara delik tespit etti. Kara deliğin, halihazırda beslendiği bu gaz bulutunda oluştuğu tahmin ediliyor.

Hakemli dergi The Astrophysical Journal Letters'ta 15 Temmuz Salı günü yayımlanan makalenin başyazarı van Dokkum "Devasa bir galaksinin çekirdeği dışında bir kara delik bulmak başlı başına olağandışı bir durum ancak daha da sıradışı olan şey, oraya nasıl geldiği" diyerek ekliyor: 

Muhtemelen oraya öylece varmamış, orada oluşmuş. Ve epey yakın bir zamanda. Başka bir deyişle, bir süper kütleli kara deliğin doğuşuna tanıklık ettiğimizi düşünüyoruz, ki bu daha önce hiç görülmemiş bir şey.

Bilim insanları iki galaksinin çarpışması sırasında yoğun bir gaz düğümü oluştuğunu ve burada Güneş'in 1 milyon katı ağırlığında süper kütleli kara deliğin meydana geldiğini tahmin ediyor.

Ekip teorilerini test etmek için kara deliğin hızıyla, onu çevreleyen gaz bulutunun hızını karşılaştırdı. Bunların birbirine yakın olması, kara deliğin orada oluşma ihtimalini güçlendirdi.

Çalışma ayrıca, çarpışan iki galaksinin çekirdeklerinde de aktif süper kütleli kara delikler bulunduğunu ortaya koydu.

Bunun beklenmediğini belirten van Dokkum, çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Doğrudan çökme sonucu bir kara delik bulduğumuzu kesin bir şekilde söyleyemeyiz. Ancak bu yeni verilerin, diğer açıklamalardan bazılarını elerken, yeni doğmuş bir kara delik ihtimalini güçlendirdiğini söyleyebiliriz. Verileri incelemeye ve bu olasılıkları araştırmaya devam edeceğiz.

Independent Türkçe, Space.com, IFLScience, The Astrophysical Journal Letters