Yapay zeka girişimi DeepSeek "çığır açıcı" yeni bir görsel üreticisi çıkardı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yapay zeka girişimi DeepSeek "çığır açıcı" yeni bir görsel üreticisi çıkardı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Çinli yapay zeka girişimi DeepSeek, ABD merkezli rakiplerinin ürettiği en iyi modellerden çok daha iyi performans sergilediğini iddia ettiği "çığır açıcı" yeni bir görsel üreticisi çıkardı.

DeepSeek, R1 sohbet botuyla şirketin düşük maliyetli ve açık kaynaklı modellerinin yapay zeka sektöründeki hakimiyeti sarsacağına dair korku uyandırmış ve Amerikan teknoloji devlerinin hisselerinin çökmesine yol açmıştı. Bundan yalnızca birkaç gün sonraysa Janus-Pro'yu piyasaya sürdü.

DeepSeek'in Janus-Pro'su, OpenAI ve Stability AI gibi ABD'li rakiplerinin geliştirdiği görsel üreticilerinin aksine sınırsız olarak ücretsiz bir şekilde kullanılabiliyor. Ayrıca ChatGPT gibi modeller milyarlarca dolara mal olurken DeepSeek'in üretici yapay zeka modellerinden birine 6 milyon dolardan az harcanması bu tür modellerin eğitilmesi ve geliştirilmesinde de bir devrime işaret ediyor.

İnternet girişimcisi Brian Roemmele "Bu inanılmaz bir şey... Görsel üreten bu model, OpenAI'nin DALL-E 3'ünü ve Stable Diffusion'ı birçok noktada geride bırakıyor" dedi.

Yeni DeepSeek Janus-Pro 7B modelinin tüm yapay zeka ekosistemi ve dünya için önemi ne kadar vurgulansa az. Tamamen ücretsiz ve tüm proje açık kaynaklı. Bu yeni bir oyun.

DeepSeek, en yeni yapay zeka teknolojilerini GitHub ve Hugging Face gibi ücretsiz kullanıma açık platformlar aracılığıyla paylaşarak geliştirici ve araştırmacılara daha önce görülmemiş bir erişim sunuyor ve en son açık kaynaklı yapay zeka modelini "çığır açıcı" diye niteliyor.

Az önce Deepseek'in yeni Janus-Pro-7B modeliyle tenis topuna benzeyen bir kuş görüntüsünü oluşturmaya çalıştım, işte ortaya çıkardığı şey

Girişim, Hugging Face'te "DeepSeek'in Janus Pro'su, gelişmiş görüntü anlama ve oluşturma yeteneklerini tek ve güçlü bir modelde birleştirerek yapay zeka teknolojisinde önemli bir atılımı temsil ediyor" yazdı.

Gelişmiş kabiliyetleri, açık kaynak erişilebilirliği ve performans kıyaslamalarında etkileyici performansı bir araya geldiğinde, yapay zeka teknolojisinin evriminde önemli bir oyuncu olarak yer alıyor.

ChatGPT ve Dall-E'nin yaratıcısı OpenAI'ı yöneten Sam Altman, DeepSeek'in düşük maliyetli yapay zekasını övmüş fakat şirketinin insan seviyesinde yapay zekaya öncülük edecek gelişmiş modeller çıkaracağını ileri sürmüştü.

Altman, X'te "DeepSeek'in geliştirdiği R1, özellikle de fiyat karşılığında sunabildikleri açısından etkileyici bir model" yazmıştı.

Elbette biz çok daha iyi modeller sunacağız ve yeni bir rakibimizin olması sahiden heyecan verici! Bazı sürümler çıkaracağız... Hepinize YGZ (yapay genel zeka) ve ötesini sunmak için sabırsızlanıyoruz.

Independent Türkçe



Gen düzenlemeyle üretilen iki babalı fareler yetişkinliğe ulaştı

Araştırmacılar iki erkeğin hücrelerini kullanarak fare (solda) dünyaya getirdi (Cell Stem Cell)
Araştırmacılar iki erkeğin hücrelerini kullanarak fare (solda) dünyaya getirdi (Cell Stem Cell)
TT

Gen düzenlemeyle üretilen iki babalı fareler yetişkinliğe ulaştı

Araştırmacılar iki erkeğin hücrelerini kullanarak fare (solda) dünyaya getirdi (Cell Stem Cell)
Araştırmacılar iki erkeğin hücrelerini kullanarak fare (solda) dünyaya getirdi (Cell Stem Cell)

Bilim insanları gen düzenleme tekniğiyle iki babası olan fareler üretti. Hayvanların yetişkinliğe ulaştığı yeni çalışmanın, rejeneratif tıbba katkı sunması bekleniyor.

2023'te Japonya'dan bilim insanları, erkek farelerden aldıkları hücre ve spermleri kullanarak iki babası olan fareler dünyaya getirmişti. 

Farelerin sağlıklı ve normal uzunlukta bir yaşam sürdüğü, yetişkinliğe ulaştığı, hatta kendi yavrularını doğurduğu bildirilmişti.

Çinli bir araştırma ekibiyse yeni çalışmada başka bir yönteme başvurdu.

Bilim insanları ilk başta dişi bir fareden alınan olgunlaşmamış yumurtadan DNA'yı çıkardı. Ardından yumurtaya sperm ekleyerek embriyo kök hücrelerini büyüttüler. Bu embriyo kök hücreleri, erkek bir fareden alınan spermle birlikte ikinci bir yumurtaya enjekte edildi. Böylece döllenmiş yumurta, iki erkeğin DNA'sına sahip bir fare yavrusuna dönüştü.

Bulguları hakemli dergi Cell Stem Cell'de dün (28 Ocak) yayımlanan çalışmanın en önemli adımıysa kök hücrelerin genetiğinin düzenlenmesiydi. 

Bir gen, hem anne hem de babadan alındığı zaman bunlardan biri baskılanıyor, yani aktif bir şekilde ifade edilmiyor ve sadece biri çalışmaya devam ediyor.

İki erkekten alınan DNA'yla embriyo oluşturmaya çalışınca, çok fazla baba geni aktif kaldığı ve anne geni bulunmadığı için ortaya baskılama sorunları çıkabiliyor. 

Bilim insanları, yeni çalışmada bu türden 20 geni düzenleyerek iki babalı farelerin üretilmesini sağladı. 

Çin Bilimler Akademisi'nden Wei Li, ortak yazarı olduğu çalışma hakkında "Genel olarak baskılanmış genlerin memelilerin tek cinsiyetin hücreleriyle üremesini engelleyen bir 'kilit' görevi gördüğü düşünülüyor. Ancak geniş çapta kabul gören bu hipotez daha önce kesin olarak kanıtlanmamıştı" diyor.

Araştırmacılar bu baskılanmış gen sorununun, iki babalı üremede, iki anneli olana kıyasla aşılması daha zor bir engel olduğunu söylüyor. Daha önce iki annesi olan fare dünyaya getirilmişti.

Michigan Eyalet Üniversitesi'nden Keith Latham, yer almadığı araştırma hakkında "Çalışmayı takdir ediyorum, bunun önemli bir yaklaşım olduğunu düşünüyorum" diyerek ekliyor: 

Bu, baskılamanın biyolojisini anlamada ileriye doğru atılmış bir diğer önemli adım.

Ancak dünyaya gelen farelerde birtakım davranışsal ve gelişimsel sorunlar gözlemlendi. Ayrıca beklenenden daha kısa yaşadılar ve yetişkinliğe ulaşsalar da kısır oldukları tespit edildi.

Yine de bulguların çeşitli alanlarda fayda sağlaması bekleniyor. Japonya ekibine liderlik eden Katsuhiko Hayashi "Onların çalışmasıyla bizimki arasındaki temel fark, yavru üretmek için genom düzenlemesinin kullanılmasında yatıyor" diyor:

Bununla birlikte yeni araştırma, memeli gelişimi ve üreme teknolojilerinde genomik baskılamanın işlevinin daha iyi anlaşılmasına önemli katkı sağlıyor.

Yeni çalışmanın başyazarı Zhi-kun Li kullandıkları tekniğin, embriyonik kök hücrelerden farklı türlerde hücre üretme becerisini ilerlettiğini ve bunun rejeneratif tıpta kritik rol oynadığını ifade ediyor.

Li "Nesli tükenmekte olan türler için bu teknik, karmaşık kök hücre farklılaşma süreçlerine dayanmadan tek cinsiyetin hücreleriyle üreme yoluyla yavru üretmede potansiyel bir yöntem sağlıyor" diye ekliyor.

Araştırmacılar farelerdeki sorunları ortadan kaldırmak ve farklı hayvanlarda yöntemi test etmek amacıyla çalışmalarını sürdürmeyi planlıyor.

Independent Türkçe, Live Science, Reuters, Cell Stem Cell, Guardian, BBC Türkçe