NASA, yapay güneş tutulması yaratmaya hazırlanıyor

Bavul büyüklüğündeki 4 uydu, uzay havası anlayışımızda devrim yaratabilir.

NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)
NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)
TT

NASA, yapay güneş tutulması yaratmaya hazırlanıyor

NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)
NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)

NASA, Güneş'in bazı en büyük gizemlerini ve Güneş Sistemi üzerindeki etkisini çözmek için çığır açıcı bir görev başlatmaya hazırlanıyor.

ABD uzay ajansı bu hafta PUNCH (Polarimeter to Unify the Corona and Heliosphere / Korona ve Heliosferi Birleştirecek Polarimetre) görevinin ayrıntılarını duyurarak Güneş aktivitesinin üç boyutlu gözlemlerini yapmak için bavul büyüklüğündeki 4 uydunun kullanılacağını açıkladı.

Dünya'nın Güneş'e yakınlığına rağmen, bize en yakın yıldız hakkında hâlâ anlayamadığımız temel süreçler ve olgular var.

Örneğin Güneş'in korona diye bilinen dış atmosferinin neden yüzeyinden kayda değer derecede daha sıcak olduğu bilinmiyor. NASA ayrıca güneş rüzgarının tam olarak nasıl meydana geldiğini ve uzayda ilerlerken neden hızlandığını da öğrenmek istiyor.

Bilim insanları patlamalar ve taçküre kütle atımları gibi güneş olaylarını daha iyi anlayarak bunların insan topluluklarını ve teknolojiyi (elektrik kesintilerine neden olmaktan uyduları bozmaya kadar) nasıl etkilediği hakkında yeni bilgiler edinmeyi ve uzaydaki hava durumuna dair daha isabetli tahminler yapmayı umuyor.

NASA "PUNCH'ın ölçümleri bilim insanlarına, aksaklığa yol açma potansiyeli taşıyan bu olayların nasıl oluştuğu ve geliştiği hakkında yeni bilgiler sağlayarak uzaydaki hava olaylarının, Dünya'ya gelişiyle etkisi ve insanlığın uzaydaki robotik kaşifleri üzerindeki tesiri hakkında daha doğru tahminlere yol açabilir" ifadelerine yer verildi.

Bilim insanları Güneş'in koronasını ve güneş rüzgarını birlikte görüntüleyerek tüm iç helyosferi (Güneş, güneş rüzgarı ve Dünya) birbirine bağlı tek bir sistem olarak daha iyi anlamayı umuyor.

PUNCH görevi kapsamında yapay bir tam güneş tutulması da yaratılacak ve böylece Güneş'in koronasının genişletilmiş, yüksek çözünürlüklü bir görüntüsü sağlanarak bu fenomenin daha önce hiç görülmemiş görüntüleri elde edilecek.

Kaliforniya'daki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nde 27 Şubat'ta yapılması planlanan fırlatmada SpaceX'in Falcon 9 roketi, 4 PUNCH uydusunu alçak Dünya yörüngesine taşıyacak.

Independent Türkçe



Oxford Üniversitesi kuantum ışınlamada çığır açıcı bir başarıya imza attı

Oxford araştırmacıları, başardıkları kuantum ışınlamanın "kuantum internete" zemin hazırladığını söylüyor (Creative Commons)
Oxford araştırmacıları, başardıkları kuantum ışınlamanın "kuantum internete" zemin hazırladığını söylüyor (Creative Commons)
TT

Oxford Üniversitesi kuantum ışınlamada çığır açıcı bir başarıya imza attı

Oxford araştırmacıları, başardıkları kuantum ışınlamanın "kuantum internete" zemin hazırladığını söylüyor (Creative Commons)
Oxford araştırmacıları, başardıkları kuantum ışınlamanın "kuantum internete" zemin hazırladığını söylüyor (Creative Commons)

Oxford Üniversitesi'nden araştırmacıların kuantum ışınlama yapabilen ölçeklendirilebilir bir kuantum süper bilgisayar inşa etmesiyle, kuantum bilişiminde önemli bir dönüm noktası kaydedildi.

Araştırmacılar, kuantum bilişiminin ölçeklenebilirlik denen sorununa odaklanan bu çığır açıcı adımın, yeni nesil teknolojinin sektörü sarsacak bir düzeyde uygulanabilmesine imkan sağlayacağını öne sürüyor.

Kuantum bilişimi alanı onlarca yıldır var olsa da pratik seviyede gerçekleştirilmesi yönünde önemli ilerlemelerin kaydedilmesi ancak son yıllarda mümkün oldu.

Kuantum fiziğinin özelliklerinden yararlanan bu yeni nesil makineler, geleneksel bitleri (dijital bilgiyi depolayıp aktarmada kullanılan "birler" ve "sıfırlar") kuantum bitleriyle (kübitler) değiştiriyor ve süperpozisyon diye bilinen bir olgu sayesinde kübitler aynı anda bir ve sıfır olarak davranabiliyor.

Bu da kuantum bilgisayarlara, geleneksel bilgi işlem teknolojisini kullanan bugünkü en gelişmiş süper bilgisayarlardan katbekat daha güçlü olma potansiyeli veriyor.

Bilim insanları kuantum ışınlamayı ilk kez gerçekleştirmiyor; daha önceki ekipler de kübitleri hareket ettirmeden veriyi bir yerden başka bir yere aktarmıştı. Ancak bu, bir algoritmanın en küçük bileşenleri olan mantıksal kapıların, bir ağ bağlantısı üzerinden kuantum ışınlamayla taşınmasının ilk örneği.

Araştırmacılar kuantum ışınlama tekniğinin iletişim, hesaplama ve algılamada ultra güvenli bir ağ sunacak geleceğin "kuantum internetine" temel oluşturabileceğini iddia ediyor.

Oxford Üniversitesi Fizik Bölümü'nden Dougal Main, liderliğini üstlendiği çalışma hakkında "Kuantum ışınlamanın önceki sunumları, kuantum durumlarının fiziksel açıdan ayrı sistemler arasında aktarılmasına odaklanmıştı" diyor.

Bizse çalışmamızda, kuantum ışınlamayı kullanarak bu uzak sistemler arasında etkileşimler yaratıyoruz. Bu etkileşimleri dikkatli bir şekilde ayarlayarak birbirinden ayrı kuantum bilgisayarlardaki kübitler arasında mantıksal kuantum kapıları (kuantum bilişimin temel işlemleri) gerçekleştirebiliyoruz. Bu çığır açıcı adım, farklı kuantum işlemcileri etkili bir şekilde 'birbirine bağlayarak' tamamen entegre tek bir kuantum bilgisayara dönüştürmemizi sağlıyor.

axSdfergt
Dougal Main ve Beth Nichol ağa dağıtılmış kuantum bilgisayar üzerinde çalışıyor (John Cairns)

Araştırmacılar ayrıca bu kuantum sisteminin mevcut teknolojiyi kullanarak inşa edilip ölçeklendirilebileceğini gösterdi.

Ekibin baş araştırmacısı ve Birleşik Krallık Kuantum Hesaplama ve Simülasyon Merkezi'nin baş bilim insanı Profesör David Lucas, "Deneyimiz, ağa dağıtılmış kuantum bilgi işlemenin mevcut teknolojiye uygun olduğunu gösteriyor" diyor.

Kuantum bilgisayarların ölçeklendirilmesi, gelecek yıllarda fizikte yeni anlayışların yanı sıra yoğun mühendislik çabaları gerektirecek çetin bir teknik zorluk olmaya devam ediyor.

Bulgular hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Distributed quantum computing across an optical network link" (Optik ağ bağlantısı üzerinden dağıtılmış kuantum bilişimi) başlıklı çalışmada aktarıldı.

Independent Türkçe