Kakadu kuşları, makarnayı yaban mersinli yoğurtla yemeyi seviyor

Papağanların, yiyeceğin üstündeki yoğurt azalınca tekar batırdığı görüldü (Messerli Araştırma Enstitüsü / Viyana Veterinerlik Üniversitesi)
Papağanların, yiyeceğin üstündeki yoğurt azalınca tekar batırdığı görüldü (Messerli Araştırma Enstitüsü / Viyana Veterinerlik Üniversitesi)
TT

Kakadu kuşları, makarnayı yaban mersinli yoğurtla yemeyi seviyor

Papağanların, yiyeceğin üstündeki yoğurt azalınca tekar batırdığı görüldü (Messerli Araştırma Enstitüsü / Viyana Veterinerlik Üniversitesi)
Papağanların, yiyeceğin üstündeki yoğurt azalınca tekar batırdığı görüldü (Messerli Araştırma Enstitüsü / Viyana Veterinerlik Üniversitesi)

Bilim insanları bazı kakadu kuşlarının, yemeklerini sosla tatlandırmayı sevdiğini buldu. 

Daha önceki çalışmalarda Cacatua goffiniana türündeki kakadu papağanlarının, tıpkı insanların bisküviyi çaya batırması gibi, kuru yiyeceklerini suya batırarak yumuşattığı gözlemlenmişti.

Ancak araştırmacılar, hayvanların yiyeceklerine çeşni kattığını gösteren tek çalışmanın 1960'larda yapıldığını söylüyor. Bu çalışmada Macaca fuscata türünün patatesleri tuzlu suya batırdığı tespit edilmişti.

Viyana Veterinerlik Üniversitesi'nden araştırmacılar, laboratuvardaki Cacatua goffiniana papağanlarından ikisinin bir sabah pişmiş patateslerini yaban mersini aromalı soya yoğurduna batırdığını görünce bu davranışı incelemeye karar verdi.

Bulguları hakemli dergi Current Biology'de 10 Şubat Pazartesi günü yayımlanan çalışmada, papağanlarla her biri 30 dakika süren 14 deney yürütüldü. 

Testlerde 18 kuşa makarna ve karnabahar ya da patates ve havuçtan oluşan kaselerin yanı sıra üç sos sunuldu: yaban mersinli soya yoğurdu, sade soya yoğurdu ve içme suyu.

Kuşlar havuç ve karnabaharları herhangi bir şeye batırmadı. Ancak 9 kakadu papağanı, makarna ve/veya patatesleri yoğurda batırarak yedi. 
 

csdvfgrthy
Papağanların, bu davranışı birbirinden öğrenip öğrenmediği bilinmiyor (Messerli Araştırma Enstitüsü / Viyana Veterinerlik Üniversitesi)

Araştırmacılar yaban mersinli yoğurdun daha çok tercih edildiğini gözlemledi. Bu durum, kuşların davranışının yoğurdun kıvamından ziyade tadıyla ilgili olduğuna işaret ediyor. Bilim insanları daha sonra yaptıkları deneylere göre, yaban mersinli soya yoğurdunun renginden dolayı tercih edilmediğini de söylüyor.

Ayrıca suya yanaşmamaları, yiyeceği ıslatmak gibi bir amaçları olmadığına işaret ediyor. 

Ekip makalede, "Yiyecek ve yoğurdu birlikte yediler ve yiyeceği yemeden önce yoğurdu asla yalamadılar. Bu da iki gıdayı birlikte tercih ettiklerini gösteriyor" diye yazıyor.

Çalışmanın yazarlarından Jeroen Zewald da şöyle diyor: 

Kuşların yiyeceklerinin yeterince lezzetli olmaması gibi bir sorunları vardı ve bu yüzden yoğurda yöneldiler. Bizim patates kızartması ve ketçapla yaptığımız gibi gerçekten içine daldırdılar ve sonra birlikte yediler.

Bilim insanları kuşların, muhtemelen iyice yoğurda bulanması için yiyeceği yoğurdun içinde gezdirdiğini ve sürüklediğini de gözlemledi. 

Ekip, bu davranışın doğada görülmemesinden dolayı muhtemelen yeni gelişmiş bir özellik olduğunu söylüyor. Ancak laboratuvardaki kakadu kuşlarında ortaya çıkması pek şaşırtıcı sayılmaz.

Makalenin diğer yazarı Alice Auersperg, "Bu kakadular yaban hayatında aletleri yenilikçi şekillerde kullanmalarıyla biliniyor. Örneğin, sert kabuklu meyveleri açmak için ağaç dallarından keskin ahşap nesneler yapıyorlar" diye açıklıyor: 

Alet kullanımı ve yiyecek hazırlama konusundaki bu tür keşifler bize bu hayvanların ne kadar esnek, yenilikçi ve meraklı olduğunu gösteriyor.

Zewald, kuşların özellikle makarnayı yaban mersinli soya yoğurduna batırmayı sevdiğini söyleyerek ekliyor:

Açıkçası ben de denedim. Gerçekten neyini sevdiklerini bilmiyorum. Bu bir tavsiye değildir.

Independent Türkçe, Guardian, IFLScience, Current Biology



En büyük kitlesel yok oluşta canlılara vaha olan bölge keşfedildi

Permiyen-Triyas yok oluşunda karada yaşayan türlerin yüzde 70'inin silindiği ancak bazı ekosistemlerin daha dirençli olduğu tahmin ediliyor (Dinghua Yang)
Permiyen-Triyas yok oluşunda karada yaşayan türlerin yüzde 70'inin silindiği ancak bazı ekosistemlerin daha dirençli olduğu tahmin ediliyor (Dinghua Yang)
TT

En büyük kitlesel yok oluşta canlılara vaha olan bölge keşfedildi

Permiyen-Triyas yok oluşunda karada yaşayan türlerin yüzde 70'inin silindiği ancak bazı ekosistemlerin daha dirençli olduğu tahmin ediliyor (Dinghua Yang)
Permiyen-Triyas yok oluşunda karada yaşayan türlerin yüzde 70'inin silindiği ancak bazı ekosistemlerin daha dirençli olduğu tahmin ediliyor (Dinghua Yang)

Çin'deki bir bölgenin, bugüne kadarki en şiddetli kitlesel yok oluştan diğer alanlara göre çok daha az etkilendiği bulundu. Bilim insanları bu bölgenin, canlılar için bir vaha görevi gördüğünü söylüyor.

Büyük Ölüm diye de bilinen Permiyen-Triyas yok oluşu yaklaşık 252 milyon yıl önce gerçekleştiğinde, denizdeki türlerin yüzde 80 ila 90'ını ortadan kaldırdığı tahmin ediliyor. 

Ancak bilinen 5 kitlesel yok oluştan en büyüğü kabul edilen bu olayda, karadaki türlerin ne kadarının silindiği konusunda fikir birliği sağlanamıyor. 

Bir teoriye göre Sibirya'daki volkanik patlamaların yol açtığı orman yangınları, asit yağmurları ve zehirli gazlar nedeniyle karasal türler de muazzam bir yıkıma uğramıştı. Güney Çin'de ve süper kıta Gondvana'daki Gigantopteris bitkilerinin, yaklaşık 252 milyon yıl önce yok olması bu iddiayı destekliyor.

Öte yandan Büyük Ölüm'den önce yaşayan bazı bitkilerin sonrasında da varlığını sürdürdüğüne işaret eden fosiller, teoriye gölge düşürüyor.

Uluslararası bir araştırma ekibi, Çin'deki Turfan-Kumul Havzası'nda fosil polen ve spor örneklerini detaylı bir şekilde analiz etti ve yeni bir tarihleme tekniği kullanarak karasal bitkilerin kitlesel yok oluştan sağ çıkabildiği bir ortamın varlığını ortaya koydu. 

Bulguları hakemli dergi Science Advances'ta dün (12 Mart) yayımlanan çalışmada, eğrelti otu çayırları ve iğne yapraklı ormanların, Büyük Ölüm'ün başlamasından 160 bin yıl öncesinden, bitiminden 160 bin yıl sonrasına kadar sürekli olarak geliştiği bulundu.

Çin Bilimler Akademisi'nden Mingli Wan, ortak yazarı olduğu çalışmanın bulguları hakkında şöyle diyor: 

Sağlam ağaç gövdeleri ve eğrelti otu saplarının varlığı, bu mikrofosillerin başka bir yerden taşınmadığını ve yerel bitki örtüsünü temsil ettiğini doğruluyor.

Bilim insanları bazı türlerin soyunun tükendiğini ancak bölgedeki spor ve polen türlerinin yok olma oranının sadece yüzde 21 olduğunu saptadı.

Yeni çalışmada ayrıca bölge ekosisteminin kitlesel yok oluşun ardından diğer yerlere kıyasla 10 kat daha hızlı toparlandığı tespit edildi. 

Bölgenin kısmen nemli ve yağışlı ikliminin bu dayanıklılığa zemin hazırladığı ve bitki örtüsünün göç eden hayvanlara destek sağladığı tahmin ediliyor. Bilim insanları bölgenin Büyük Ölüm'den sadece 75 bin yıl sonra hem etçil hem otçul olmak üzere çeşitli türlerin yaşadığı bir ortam sunduğunu belirtiyor.

Makalenin bir diğer yazarı Feng Liu "Bu durum, yerel iklim ve coğrafi faktörlerin şaşırtıcı direnç noktaları yaratabileceğini göstererek küresel çaptaki çevresel değişimler karşısında koruma çabalarına umut veriyor" diyor. 

Independent Türkçe, Popular Science, Interesting Engineering, Science Advances