Güneş Sistemi'nin ucundaki gizemli bulutta "mini galaksi" tespit edildi

Oumuamua'nın Oort bulutundan geldiği düşünülüyor (ESO/M. Kornmesser)
Oumuamua'nın Oort bulutundan geldiği düşünülüyor (ESO/M. Kornmesser)
TT

Güneş Sistemi'nin ucundaki gizemli bulutta "mini galaksi" tespit edildi

Oumuamua'nın Oort bulutundan geldiği düşünülüyor (ESO/M. Kornmesser)
Oumuamua'nın Oort bulutundan geldiği düşünülüyor (ESO/M. Kornmesser)

Güneş Sistemi'nin ucundaki uzay taşları ve enkaz içeren gizemli bulutun spiral kollara sahip olabileceği ve böylece mini bir galaksiye benzediği yeni bir araştırmada belirtiliyor.

Güneş Sistemi'nin kütleçekimsel sınırında yer alan teorik bir enkaz kabuğu olan Oort bulutunun kökeni, kuyrukluyıldızların ve komşu gezegenlerimizin nasıl oluştuğuna dair daha fazla ipucu sağlayabilir.

Bulutun 2 bin ila 5 bin astronomik birim (AU) uzaklıkta olduğu tahmin ediliyor; 1 AU, Dünya'yla Güneş arasındaki mesafeye karşılık geliyor.

Dev kalıntı bulutunun, Oumuamua diye bilinen ve Ekim 2017'de tespit edilen puro şeklindeki gizemli kaya gibi Dünya'nın yanından geçen tuhaf kuyrukluyıldızların ve meteorların kaynağı olduğu düşünülüyor.
 

sdcfrgthy
NASA süper bilgisayarının simülasyonunu oluşturduğu, Oort bulutunun iç kısmının teorik yapısı (David Nesvorny ve ekip arkadaşları)

Önceki araştırmalar Oort bulutunun, 4 milyar yıl önce oluşan Güneş Sistemi gezegenlerinin kalıntılarını içerebileceğine işaret etse de tam şekli ve yapısı gizemini koruyordu.

Henüz hakem değerlendirmesinden geçmeyen yeni bir çalışma, bu enkaz bulutunun spiral kolları olan mini bir galaksiye benzeyebileceğini öne sürüyor.

Bir süper bilgisayar kullanan araştırmacılar, kuyrukluyıldızların yörüngelerinin yanı sıra Güneş Sistemi'nin içindeki ve ötesindeki kütleçekim kuvvetlerine dayanarak Oort bulutunun yapısını modelledi.

Özellikle Güneş Sistemi'nin ucundaki cisimlerin "galaktik gelgit" tarafından çekilmesini modellemeye çalıştılar. Bu, yıldızlar ve galaksinin merkezindeki canavar kara delik gibi cisimlerin Oort bulutundaki nesneler üzerinde uyguladığı çekim kuvvetine karşılık geliyor. Ancak Güneş Sistemi'ndeki gezegenler, Güneş'in daha güçlü kütleçekim etkisi altında olduğu için bu galaktik gelgit kuvvetinden etkilenmez.

Araştırmacılar NASA'nın Pleiades süper bilgisayarını kullanarak bu kuvvetlerin simülasyonunu oluşturunca model, Oort bulutunun Samanyolu Galaksisi'nin spiral kollarına benzer bir iç yapısı olduğunu gösterdi.

Oort bulutunun modelde gösterilen spiral kollarının uçtan uca yaklaşık 15 bin AU uzunluğunda olduğu hesaplandı. Çalışmada şu ifadeler kullanılıyor:

Galaktik gelgit, cisimleri dağınık diskten ayırmak için hareket ederken, fiziksel uzayda kabaca 15 bin AU uzunluğunda spiral bir yapı yaratıyor.

"Spiral uzun ömürlü ve Oort bulutunun iç kısmındaki varlığını günümüze kadar sürdürüyor" diye belirten çalışma, "Oort spiralinin doğrudan gözlemsel tespitinin zor olduğunu" da ekliyor.

Independent Türkçe



7 yıllık politik gerilim dizisi, Netflix'te tekrar popüler oldu

Britanyalı aktris Carey Mulligan, Bradley Cooper'ın yönettiği Maestro'daki performansıyla En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ına aday gösterilmişti (BBC/Netflix)
Britanyalı aktris Carey Mulligan, Bradley Cooper'ın yönettiği Maestro'daki performansıyla En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ına aday gösterilmişti (BBC/Netflix)
TT

7 yıllık politik gerilim dizisi, Netflix'te tekrar popüler oldu

Britanyalı aktris Carey Mulligan, Bradley Cooper'ın yönettiği Maestro'daki performansıyla En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ına aday gösterilmişti (BBC/Netflix)
Britanyalı aktris Carey Mulligan, Bradley Cooper'ın yönettiği Maestro'daki performansıyla En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ına aday gösterilmişti (BBC/Netflix)

Netflix izleyicileri, Carey Mulligan'ın bir cinayeti soruşturan dedektifi canlandırdığı 2018 yapımı suç dramasını tek oturuşta bitiriyor.

Yönetmen koltuğunda Emerald Fennell'ın oturduğu Yetenekli Genç Kadın'la (Promising Young Woman) tanınan Mulligan, Collateral'da bir pizza kuryesinin rasgele işlendiği düşünülen cinayetini araştırırken beklenmedik bir komplonun içine çekilen Dedektif Müfettiş Kip Glaspie'yi canlandırıyor.

Ancak olayların ardındaki katmanları açığa çıkardıkça Kip, kendisini Britanya ordusunun özel kuvvetlerine kadar uzanan karmaşık bir suç ağının ortasında buluyor.

Dizinin kadrosunda ayrıca Britanya yapımı sevilen dizi Life on Mars'ın oyuncularından John Simm, eski Doctor Who yıldızı Billie Piper ve komedi dizisi Coupling'den tanınan Ben Miles da yer alıyor.

"Mükemmel bir iş çıkarmış"

İlk olarak Şubat 2018'de BBC Two'da yayınlanan 4 bölümlük mini dizi, genel olarak olumlu eleştiriler alsa ve yardımcı oyuncu Billie Piper'ın televizyon ödüllerine aday gösterilen performansına rağmen birçok izleyicinin dikkatini çekmemişti.

Ancak Netflix'e eklenmesiyle birlikte izleyiciler, ilk yayımlandığında kaçırdıkları bu 7 yıllık yapımı keşfetmeye başladı.

Diziyi izleyenler Reddit'te Collateral hakkındaki görüşlerini paylaşırken, özellikle Carey Mulligan'ın performansına övgüler yağdırdı.

Bir kullanıcı, "Kısa ama sürükleyici bir cinayet gizemi. Carey Mulligan harika ve ekip mükemmel bir iş çıkarmış!" diye yazdı. 

Bir başka izleyici, "Performansını gerçekten beğendim. Bu karakterle birkaç sezonluk bir dizi olsa kesinlikle izlerdim" dedi.

Başka bir izleyiciyse "Son derece iyiydi. Eşimle birlikte bir çırpıda bitirdik ve çok memnun ayrıldık" yorumunda bulundu.

"Cesur bir dedektif draması"

Benzer şekilde bir hayran da "Bu diziyi gerçekten çok beğendim. Carey Mulligan inanılmaz bir iş çıkarmış" diyerek övdü.

Britanya'nın çok satan tabloid gazetelerinden Metro, ilk yayımlandığında Collateral için "Benzeri olmayan bir dedektif dizisi" yorumunu yapmıştı. Eleştirmen Adam Starkey, diziyi "Türün kurallarını her fırsatta yıkmaya çalışan cesur bir dedektif draması" diye tanımlamıştı.

Guardian yazarı Lucy Mangan da 5 üzerinden 4 yıldız verdiği eleştirisinde "Carey Mulligan, siyasi dramda parlıyor" yorumunu yapmıştı.

Bu yorumlar, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'daki değerlendirmelerle de örtüşüyor. Dizinin eleştirmen puanı 100 üzerinden 79.

Sitedeki bir kullanıcı diziyi şu sözlerle özetliyor:

Bu dizi kesinlikle muhteşem. Hatta her bölümde daha da iyiye gidiyor. Sade ama zeki. Tempolu ama asla bunaltıcı değil. Dürüst olmak gerekirse, bence en iyinin de iyisi.

Independent Türkçe, Metro, Mirror, Guardian, Rotten Tomatoes