Farelerin insanlara benzeyen ilk yardım yöntemleri ortaya çıktı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Farelerin insanlara benzeyen ilk yardım yöntemleri ortaya çıktı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, kemirgenlerin de tıpkı insanlar gibi, arkadaşlarının bilinçsiz olduğunu fark edince birbirlerini hayata döndürmeye çalıştığını keşfetti.

Yapılan bir dizi deneyde farelerin kaçmak yerine, fareden fareye resüsitasyonla arkadaşlarını canlandırmaya çalıştığı görüldü.

Hakemli dergi Science'ta yayımlanan çalışmada bir fare anestezi verilerek geçici olarak bilinçsiz hale getirilirken, "seyirci" bir fare ortama kondu.

Bilim insanları davranış izlemeyle makine öğrenimi tabanlı bir yorumlayıcıyı birleştirerek farelerin, baygın halde tanıdık bir sosyal partnerle karşılaşınca, sürekli onu uyandırmaya çalıştığını gösterdi.

Koklama ve bakım yapmayla başladıkları davranışları, partnerin ağzını veya dilini ısırmak ve solunum yollarını açmak için dilini dışarı çekmek gibi daha şiddetli eylemlere kadar vardı.
 

Görsel kaldırıldı.
Farelerin kendilerine has "ilk yardım" yöntemleri var (Science)

Vakaların yarısından fazlasında fareler, baygın farenin solunum yolunu genişletmek için dilini çekti. Ağzında küçük bir plastik top bulunan etkisiz haldeki farelerde ise refakatçi hayvanların topu çıkarmayı başarıp ardından hayat kurtarma rutinine devam etme oranı yüzde 80'e ulaştı.

Araştırmacılar bu davranışın etkili olmasının yanı sıra insanların ilk yardım prosedürlerini ne kadar çok anımsattığına da dikkat çekiyor.

Bu davranışlar, insanlara kalp masajı sırasında bilinçsiz bir bireyin solunum yolunu nasıl açacağının öğretilmesini anımsatıyor.

Davranışları, fareler arasındaki "canlandırma benzeri çabalara" işaret ediyor.

Bilim insanları bu davranışların, farelerin birbirlerine ne denli aşina olduğundan "güçlü bir şekilde etkilendiğini" ancak yeni bir şey hakkında duyulan merak sonucu, karşılıklı sosyal etkileşim arzusuyla motive edilmelerinin düşük bir ihtimal olduğunu söylüyor.

Bilim insanları memelilerin birbirlerine yardım etmesini ilk kez belgelemiyor; şempanzelerin yaralı arkadaşlarına yardım ettiği görülürken, yunusların da zor durumdaki sürü üyelerini nefes almalarını sağlamak için yüzeye doğru ittiği biliniyor.

Independent Türkçe



Oscar'ı genç yıldıza kaptıran Demi Moore sessizliğini bozdu

Demi Moore, ocak ayında kazandığı Altın Küre'yle kariyerindeki ilk büyük oyunculuk ödülünü almıştı (MUBI)
Demi Moore, ocak ayında kazandığı Altın Küre'yle kariyerindeki ilk büyük oyunculuk ödülünü almıştı (MUBI)
TT

Oscar'ı genç yıldıza kaptıran Demi Moore sessizliğini bozdu

Demi Moore, ocak ayında kazandığı Altın Küre'yle kariyerindeki ilk büyük oyunculuk ödülünü almıştı (MUBI)
Demi Moore, ocak ayında kazandığı Altın Küre'yle kariyerindeki ilk büyük oyunculuk ödülünü almıştı (MUBI)

Demi Moore, 2 Mart'ta gerçekleşen 97. Akademi Ödülleri'nde En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ını Mikey Madison'a kaptırmasının ardından sessizliğini bozarak duygusal bir mesaj paylaştı.

62 yaşındaki oyuncu, beden korkusu (body horror) türündeki Cevher'de (The Substance) sergilediği performansla kariyerinin ilk Oscar adaylığını elde etmiş ancak ödül Anora'yla 25 yaşındaki Madison'a gitmişti.

"Hayatının yolculuğu" 

Hayal kırıklığına rağmen olumlu bir tavır sergileyen Moore, kırmızı halıya hazırlanırken çekilmiş görüntülerini paylaşarak son birkaç ayı "hayatının yolculuğu" diye nitelendirdi.

"Ödül sezonu sona ererken bu yolculuk için tarifsiz bir minnettarlık duyuyorum" diye yazan Moore ekledi:

Bu, hayatımın en büyük yolculuğuydu ve daha yeni başlıyoruz! Ekip arkadaşlarıma, birlikte aday gösterildiğim isimlere ve bu deneyimi bu kadar keyifli ve anlamlı kılan herkese teşekkür ederim.

Mikey Madison'a da seslendi

Filmin yönetmeni Coralie Fargeat ve rol arkadaşına da teşekkür eden Moore, şöyle yazdı: 

Cevher ekibine, Margaret Qualley ve Coralie Fargeat'ya teşekkür ederim. Sizinle çalışmak, sizden öğrenmek ve bu filmi kutlamak büyük bir onurdu. Ve büyük bir tebrik de Mikey Madison'a! Bir sonraki projeni görmek için sabırsızlanıyorum.

Paylaştığı videoda, sevimli köpeği Pilaf kucağında saç ve makyajı yapılırken görülen Moore, daha sonra gümüş renkli şık elbisesiyle kameralara poz verdi. 

Tören sonrası eve döndüğünde bornozunu giyip ailesiyle patates kızartması yerken görüntülenen yıldız, gecenin ilerleyen saatlerinde ikinci kostümünü giyerek Vanity Fair Oscar Partisi'ne kızları Rumer, Tallulah ve Scout Willis'le katılmıştı.

Moore'un En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ını kazanmasına neredeyse kesin gözüyle bakılıyordu. 

Filmde Moore, 50 yaşına geldiğinde aerobik programındaki işini kaybeden, bir zamanların ünlü yıldızı Elisabeth Sparkle'ı canlandırıyordu. Kendisinin daha genç, güzel ve kusursuz bir versiyonunu yaratacağı iddia edilen yasa dışı bir maddeyi kullanan Elisabeth'in hayatı kısa sürede kabusa dönüyordu. Genç versiyonu Sue, maddeyi kötüye kullanınca felaket kaçınılmaz hale geliyordu.

Bu performansıyla pek çok ödül kazanan ve kariyerinin ilk Oscar adaylığını alan Moore'a yakın bir kaynak, ödülü kaybetmesiyle ilgili Page Six'e konuşarak, "Demi bu kayıp sonrası epey üzgün çünkü nihayet Oscar'ı kazanma şansı yakaladığını düşünüyordu" dedi. Kaynak, Moore'un Mikey Madison ve diğer adaylar için mutlu olduğunu ancak Oscar'ı alamamanın "büyük bir hayal kırıklığı" yarattığını da ekledi.

"Cevher'in senaryosuyla birebir uyuşuyor"

Madison'ın Moore'dan neredeyse 40 yaş küçük, kariyerinin henüz başında genç bir aktris olması, sosyal medyada Cevher'in adeta gerçek hayatta tekrarlandığı yönünde yorumlara yol açtı.

X kullanıcıları, "Demi Moore'un ödülü genç bir yıldıza kaptırmasını anlatan bir film çekilmeli" ve "Demi'nin genç bir oyuncuya kaybetmesi, Cevher'in senaryosuyla birebir uyuşuyor" gibi paylaşımlar yaptı.

Ödül sezonu geride kalsa da hem Cevher hem de Moore'un çarpıcı performansı uzun süre konuşulacak gibi görünüyor.

Independent Türkçe, Daily Mail, Variety