Bilim insanları dövmenin kanser riskini artırabileceğini açıkladı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Bilim insanları dövmenin kanser riskini artırabileceğini açıkladı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Güney Danimarka Üniversitesi'nde yapılan yeni araştırmaya göre dövmesi olan kişilerde cilt ve kan kanseri riski, olmayanlara göre daha yüksek olabilir.

Son araştırmalar dövme mürekkebinin sadece enjekte edildiği derinin yüzey katmanlarında kalmayabileceğini, potansiyel olarak bağışıklık sisteminin lenf nodlarına göç edip orada birikebileceğini gösteriyor.

Ancak dövme mürekkebinin mikroplarla savaşan hücrelere ev sahipliği yapan lenf nodlarında kronik iltihaplanmayı tetikleyip tetiklemeyeceği ve ne ölçüde tetikleyeceği bilinmiyor.

Ayrıca biriken mürekkebin anormal hücre büyümesine neden olup olmayacağı ve dolayısıyla kanser riskini artırıp artırmayacağı da belirsiz. Güney Danimarka Üniversitesi'nden Henrik Frederiksen, "Bu kalıcı yükün lenf nodlarının işlevini zayıflatıp zayıflatmayacağını veya başka sağlık sonuçları olup olmayacağını henüz bilmiyoruz" diyor.

BMC Public Health'te yayımlanan son çalışma, ülkedeki 5 bin 900'den fazla ikizin sağlık bilgilerini içeren Danish Twin Tattoo Cohort'tan elde edilen verileri analiz ederek dövme ve kanser arasındaki bağlantıyı araştırıyor. Üniversitede biyoistatistikçi olan Jacob von Bornemann Hjelmborg, "Yaklaşımımızın benzersiz yönü, birinin kanser hastası olduğu ancak bunun dışında birçok genetik ve çevresel faktörü paylaşan ikiz çiftleri karşılaştırabilmemiz" diyor.

Bulgular, bir avuç içinden daha fazla yer kaplayan büyük dövmelerin daha fazla sağlık riski oluşturabileceğine işaret ediyor. Çalışmada, "Hem cilt kanseri hem de lenfoma için, bir elin avuç içinden daha büyük dövmelerde artan tehlikeler bulundu" deniyor. Büyük dövmesi olan kişilerde lenfoma riski, dövmesi olmayanlara kıyasla üç kat daha fazla olabilir.

Yeni çalışmanın yazarlarından Signe Bedsted Clemmensen, "Bu, dövme ne kadar büyükse ve ne kadar uzun süredir oradaysa, lenf nodlarında o kadar fazla mürekkep biriktiğini gösteriyor" diyor.

Araştırmacılar, daha ileri çalışmaların dövme mürekkebinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkisini ortaya çıkararak bu mekanizmaların daha iyi anlaşılmasını sağlamasını umuyor.

Mürekkep parçacıklarının lenf nodlarının işlevini moleküler düzeyde nasıl etkilediğini ve belirli mürekkep renklerinin sağlık risklerine yol açmaya daha yatkın olup olmadığını öğrenmek için çalışmalar yapmayı planlıyorlar.

Bedsted Clemmensen, "Biyolojik mekanizmaları, onlarca yıl boyunca mürekkep parçacıklarına maruz kaldıklarında lenf nodlarında neler olduğunu daha iyi anlamak istiyoruz" diyor.

Bu, gerçek bir sağlık riski olup olmadığını ve bunu azaltmak için ne yapabileceğimizi değerlendirmemize yardımcı olabilir.

Independent Türkçe



50 yıllık paradoks yıkıldı: Hayvanların boyutu kanser riskini nasıl etkiliyor?

Bilim insanları fillerin kanser riskinin, kendilerinin yaklaşık 10'da biri kadar hayvanlarla aynı seviyede olduğunu söylüyor (Reuters)
Bilim insanları fillerin kanser riskinin, kendilerinin yaklaşık 10'da biri kadar hayvanlarla aynı seviyede olduğunu söylüyor (Reuters)
TT

50 yıllık paradoks yıkıldı: Hayvanların boyutu kanser riskini nasıl etkiliyor?

Bilim insanları fillerin kanser riskinin, kendilerinin yaklaşık 10'da biri kadar hayvanlarla aynı seviyede olduğunu söylüyor (Reuters)
Bilim insanları fillerin kanser riskinin, kendilerinin yaklaşık 10'da biri kadar hayvanlarla aynı seviyede olduğunu söylüyor (Reuters)

Bilim insanları, sanılanın aksine hayvanlarda vücut büyüklüğü arttıkça kanser riskinin de arttığını buldu. 

Kanser genellikle genetik mutasyonlar sonucu hücrelerin kontrolsüzce bölünmesinden kaynaklandığı için daha fazla hücresi olan canlıların, hastalığa yakalanma ihtimalinin artması beklenir.

Ancak Britanyalı epidemiyolog Richard Peto'nun 1977'de öne sürdüğü üzere böyle bir korelasyon yoktu. Yıllardır yapılan çalışmalarda Peto paradoksu diye bilinen bu teori çürütülememiş ve örneğin farelerle fillerin kanser riskinin aynı olduğu görülmüştü.

University College London'dan George Butler ve ekip arkadaşları, hakemli dergi PNAS'te yayımlanan yeni çalışmalarında bu paradoksu geçersiz kılabilecek bulgular elde etti.

Önceki çalışmalarda az sayıda türün incelendiğini söyleyen bilim insanları, daha kapsamlı bir araştırma yapmak adına 79 kuş, 90 memeli, 63 sürüngen ve 31 amfibi türünün büyüklüğü ve kanser oranlarına ilişkin verileri analiz etti. Verileri, hayvanat bahçeleri ve akvaryumlar gibi yerlerde tutulan hayvanların öldüğü sırada kanser olup olmadığına dair kayıtlardan aldılar.

Bilim insanları kuş ve memelilerde vücut kütlesindeki her yüzde 1'lik artışın, kanser oranında ortalama yüzde 0,1'lik bir artışa denk geldiğini saptadı. Kütle bilgisi mevcut olmayan sürüngen ve amfibiler için de vücut uzunluğunda her yüzde 1'lik artışın, kanser oranında ortalama yüzde 0,003'lük bir artışla bağlantılı olduğunu gözlemledi.

Butler, "Vücut boyutuyla kanser yaygınlığı arasında bir ilişki olduğunu, yani büyük türlerin kansere küçük türlerden daha çok yakalandığını gösteren ilk deneysel kanıtı sunuyoruz" diyor.

Reading Üniversitesi'nden makalenin bir diğer yazarı Chris Venditti ise bulguları şöyle değerlendiriyor: 

Filler gibi büyük türlerin daha yüksek kanser oranlarıyla karşı karşıya olduğunu gösterdik; sorun yaşayabilecek çok daha fazla hücreye sahip oldukları düşünüldüğünde bu, tam da beklediğiniz şey.

Diğer yandan araştırmacıların gözlemlediği ilişki, orantısal bir şekilde artmıyor. Çalışmada yer almayan biyolog Vera Gorbunova "Risk artışı çok çok küçük ve vücut büyüklüğüyle hiç orantılı değil" diyerek ekliyor:

Örneğin fare gibi küçük bir hayvanı ele alalım ve bir insan ondan belki yüz kat, fil de bin kat daha büyük ama kanser oranındaki fark, insanlarda yüz kat veya fillerde bin kat daha yüksek değil.

Gorbunova'ya göre bu durum, büyük türlerin kendilerini koruyacak mekanizmalar geliştirdiğine işaret ediyor olabilir.

Yeni çalışmada türlerin geçmişini inceleyen ekip, benzer büyüklükteki kuş ve memelilerin, eğer evrimsel süreçte daha hızlı büyümüşse kansere daha dayanıklı olduğunu tespit etti.

Çalışmanın yazarlarından Joanna Baker, "Türler daha fazla büyümeye ihtiyaç duyunca kansere karşı dikkate değer savunmalar da geliştirdi" diyor:

Filler büyüklüklerinden korkmamalı; kanseri kontrol altında tutmak için gelişmiş biyolojik araçlar geliştirdiler. Bu, evrimin karmaşık zorluklara nasıl çözüm bulduğunun güzel bir örneği.

Bilim insanları bu savunma araçlarının kanseri daha iyi anlama ve yeni tedaviler üretmeye katkı sağlayabileceğini söylüyor.

Independent Türkçe, Science Alert, New Scientist, PNAS