Tarih yeniden yazılıyor: Dünya'daki en eski çarpma krateri bulundu

Fotoğraf: Chris Kirkland
Fotoğraf: Chris Kirkland
TT

Tarih yeniden yazılıyor: Dünya'daki en eski çarpma krateri bulundu

Fotoğraf: Chris Kirkland
Fotoğraf: Chris Kirkland

Bilim insanları Dünya üzerindeki en eski çarpma kraterini buldu ve bu, gezegenimiz ve yaşamın kökenlerine dair anlayışımızı değiştiriyor.

Krateri bırakan meteorit, Dünya'ya 3,5 milyar yıl önce düştü. Daha önce bilinen en eski krater 2,2 milyar yaşındaydı.

Bu durum, Dünya'nın daha önce bilmediğimiz devasa darbelere maruz kaldığına ve geride bırakılan kraterlerin, Dünya'da yaşamın başladığı yer olabileceğine işaret ediyor.

Araştırmadaki bilim insanları, meteoridin çarpması sonucu oluşan yoğun basıncın geride bıraktığı "parçalanma konileri" sayesinde bunu tespit etmeyi başardı.

Curtin Üniversitesi'nden Tim Johnson, "Ay'a bakarak erken Güneş Sistemi'nde büyük çarpmaların yaygın olduğunu biliyoruz" diyor.

Gerçekten eski kraterlerin şimdiye kadar bulunmaması, jeologların bunları büyük ölçüde göz ardı ettiği anlamına geliyordu. Bu çalışma, Dünya'nın çarpışma geçmişine ilişkin bulmacanın kritik bir parçasını sunarak zaman içinde başka birçok eski kraterin keşfedilebileceğini gösteriyor.

Curtin'den bir başka profesör Chris Kirkland, bulguların yalnızca ilk yaşamın geliştiği ortamları değil, aynı zamanda bugün üzerinde geliştiği kıtaları da keşfetmemize katkı sağlayabileceğini söylüyor.

Profesör Kirkland, "Çarpma kraterleri sıcak su havuzları gibi mikrobiyal yaşama uygun ortamlar yarattığından, bu çarpmanın ortaya çıkarılması ve aynı zaman diliminden daha fazlasının bulunması, yaşamın nasıl başlamış olabileceği hakkında çok şey açıklayabilir" ifadelerini kullanıyor.

Aynı zamanda kabuk oluşumuna ilişkin anlayışımızı da kökten değiştiriyor: Bu çarpışmadan kaynaklanan muazzam miktarda enerji, yerkabuğunun bir bölümünü diğerinin altına iterek veya magmayı Dünya'nın mantosunun derinliklerinden yüzeye doğru yükselmeye zorlayarak Dünya'nın erken kabuğunun şekillenmesinde rol oynamış olabilir. Hatta kıtaların temeli haline dönüşecek büyük, kararlı kara kütleleri olan kratonların oluşumuna da katkı sağlamış olabilir.

Bulguları açıklayan "A Paleoarchaean impact crater in the Pilbara Craton, Western Australia" (Batı Avustralya'daki Pilbara Kratonunda bir Paleoarkean çarpma krateri) başlıklı çalışma hakemli dergi Nature Communications'da bugün yayımlandı.

Independent Türkçe



Netflix'in sevilen seri katil dizisinde finale doğru

Netflix'in sevilen seri katil dizisinde finale doğru
TT

Netflix'in sevilen seri katil dizisinde finale doğru

Netflix'in sevilen seri katil dizisinde finale doğru

Joe Goldberg için mükemmel hayat bile yeterli değil...

Netflix'in hit dizisi You'nun 5. ve final sezonunda Penn Badgley'nin canlandırdığı Joe, ilk bölümlerin geçtiği New York'a geri dönüyor. Ancak bu kez Kate'le evli ve bunun beraberinde getirdiği aile dramaları, merakla beklenen final sezonunun fragmanında kendini gösteriyor.

"Sonsuza kadar mutlu yaşamak için eski seni gömmek zorundaydın"

Joe, "Merhaba sana. Dünyanın en şahane şehrine geri döndün. Bunu mümkün kılabilecek tek kişi sayesinde" diyerek ekliyor:

Şöhrete alışmak biraz zaman aldı ama sonsuza kadar mutlu yaşamak için eski seni gömmek zorundaydın.

Fakat bazı şeyleri gömmek, onların sonsuza kadar orada kalacağı anlamına gelmez.

Joe, karanlık arzularından ve şiddet eğilimlerinden kaçmaya çabalayıp "Harika bir hayatın var. Riske atmaya değmez" derken yeni bir aşk ihtimali gözler önüne seriliyor. 

Fragman aynı zamanda geçmişinden gelen insanların ondan intikam almak için geri döndüğünü gösteriyor. 

Kate'in "Hayatımız boyunca bizden şüphelenen herkesi öldürmemizi mi istiyorsun?" sorusuna Joe, şu cevabı veriyor: 

Geçerli bir sebebin varsa bu çok mu yanlış?

"Henüz işimiz bitmedi"

Fragmanın sonunda Joe'nun iç sesi duyuluyor: 

Özünde ben normal biriyim. Sana gelince, henüz birbirimizle işimiz bitmedi.

Netflix Türkiye, yeni sezondan ilk bakış fotoğraflarını resmi Instagram hesabından paylaşarak "Her takıntı bir gün sona ermek zorunda" notunu düştü.

You'nun 5. sezonunda ayrıca Madeline Brewer, Anna Camp, Amy-Leigh Hickman ve Griffin Matthews rol alıyor. 

Sezonun resmi özeti ise şu şekilde: 

Destansı final sezonunda Joe Goldberg, sonsuza dek mutlu yaşamak için New York'a geri dönüyor. Ancak mükemmel hayatı, geçmişinin hayaletleri ve kendi karanlık arzuları tarafından tehdit ediliyor.

You'nun 5. ve final sezonu, 24 Nisan'da Netflix'te yayında.

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, GamesRadar