Yem olmak istemeyen erkek ahtapotlar, çiftleşme sırasında partnerini zehirliyor

(Wen-Sung Chung/Queensland Üniversitesi)
(Wen-Sung Chung/Queensland Üniversitesi)
TT

Yem olmak istemeyen erkek ahtapotlar, çiftleşme sırasında partnerini zehirliyor

(Wen-Sung Chung/Queensland Üniversitesi)
(Wen-Sung Chung/Queensland Üniversitesi)

Bilim insanları, erkek mavi çizgili ahtapotların kendilerinden çok daha büyük partnerleri tarafından öldürülmemek ve yamyamlığa maruz kalmamak için seks sırasında dişilere zehir vererek onları felç ettiğini buldu.

Queensland Üniversitesi'nden araştırmacılar bu türün erkek ahtapotunun, çiftleşme sırasında dişileri hareketsiz bırakmak için ölümcül tetrodotoksin zehrinin bir dozunu onlara isabetli bir şekilde enjekte ettiğini söylüyor.

Yassısolucanlar, yumuşakçalar, amfibiler ve balon balığı gibi balıklar da dahil birçok canlı, bu ölümcül nörotoksini avını öldürmek ve kendini savunmak için kullanıyor.

Hakemli dergi Current Biology'de yayımlanan yeni çalışma, erkek mavi çizgili ahtapotların üreme sonrası yamyamlığa uğramamak için dişinin ana atardamarını isabetli bir şekilde hedef alıp ısırarak onu hareketsiz hale getirdiğini ortaya koydu.

Mavi halkalı ahtapotla yakın akraba olan bu tür, simbiyotik bakteriler kullanarak tetrodotoksin zehrini tükürük bezlerinde hapsediyor.

Bilim insanları, ahtapotun toksin dolu tükürüğünü büyük avlarını felç etmek ve ardından yutmak için kullandığını daha önce belgelemişti.

Bu son derece güçlü toksinin insanlarda ölümcül zehirlenmelere yol açtığı vakalar da daha önce kaydedilmişti.

Dişi mavi çizgili ahtapotlar erkeklerin yaklaşık iki katı büyüklüğünde olsa da bilim insanları yeni çalışmada, erkeklerdeki tükürük bezinin dişilerinkinden yaklaşık üç kat daha ağır olduğunu gözlemledi.

Araştırmacılar, erkeklerin üreme sırasında yamyamlığa maruz kalma riski taşıdığını da biliyor.

Laboratuvarda ahtapot çiftleşme deneyleri yapan bilim insanları, erkeklerin "yüksek hassasiyetli bir ısırıkla" dişinin aortunu hedef aldığını ve yaklaşık bir saat süren çiftleşme sırasında tetrodoksin enjekte ettiğini saptadı.

Toksin, dişi ahtapotların yaklaşık 8 dakika sonra nefes almayı bırakmasına, vücutlarının solgunlaşmasına ve göz bebeklerinin ışığa tepkisiz hale gelmesine neden oluyor. Bu işaretler felç olduklarını gösteriyor.

Bilim insanları "Bu asfiksi benzeri durumda dişilerin vücut rengi soluklaştı. Gözbebekleri de daraldı ve tetrodotoksin zehirlenmesi sırasında yaşandığı gibi sinir kontrolünün kaybının belirtisi olan parlak ışık flaşlarına karşı tüm reflekslerini kaybetti" diye yazıyor.

Dişiler hareketsiz kaldıktan sonra, erkekler başarılı bir şekilde çiftleşti ve dişiler, kollarının kontrolünü yeniden kazanıp erkekleri ittiğinde çiftleşme sona erdi.

Çalışmadaki dişi ahtapotların hiçbiri ölmedi, bu da ölümcül zehre karşı dirençli olduklarına işaret ediyor.

Öte yandan ısırık bölgesinde çıkıntılar ve açık yaralar gibi yaralanma belirtileri gösterdiler.

Bilim insanları, erkeklerin partnerlerini felç etmeye yönelik bu stratejisinin muhtemelen çiftleşme sonrası yamyamlığa uğrama tehlikesini azaltmak amacıyla evrimleştiğini söylüyor.

Araştırmacılar "Dişileri zehirlemek onları hareketsiz hale getirerek erkeklerin başarılı bir şekilde çiftleşmesini sağlıyor" diye yazıyor.

Independent Türkçe



Tilda Swinton oyunculuğa ara verme nedenini açıkladı

Tilda Swinton, Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı Onur Ödülü'yle (AFP)
Tilda Swinton, Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı Onur Ödülü'yle (AFP)
TT

Tilda Swinton oyunculuğa ara verme nedenini açıkladı

Tilda Swinton, Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı Onur Ödülü'yle (AFP)
Tilda Swinton, Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı Onur Ödülü'yle (AFP)

Tilda Swinton dengesini yeniden bulmak için oyunculuğa geçici süreyle ara verdiğini açıkladı.

Kevin Hakkında Konuşmalıyız'ın (We Need To Talk About Kevin) 54 yaşındaki oyuncusu, Joshua Oppenheimer'ın yakında gösterime girecek kıyamet sonrası müzikal filmi The End'in Berlin Film Festivali'ndeki tanıtımını kısa süre önce tamamladı ancak yılın geri kalanında oyunculuğa ara vereceğini belirtti.

Swinton, The Guardian'a verdiği röportajda "Sinemanın bazı yönlerinden uzaklaştığını" söyledi.

Röportajı yapan Xan Brooks, Swinton'ın "dengesini bulmak için zamana ihtiyacı olduğunu" ve "faydalı kalmak için ne yapması gerektiğini" düşündüğünü belirtmesi üzerine Swinton şöyle konuştu:

Dünyanın dört bir yanına uçarken, büyük bir karbon ayak izine bağlıyken bunu gerçekten yapamazsınız. Bu yüzden aylarca seyahat etmeyeceğimi söylemekten mutluluk duyuyorum. Bu yıl başka bir film çekmeyeceğim. Çok uzun zamandır döngü içindeyim.

Şöyle devam etti:

En basit düzeyde, yeniden kendi yatağımda uyuyor olacağım. Etrafımda gökyüzü, okyanus ve insanlar olacak. Burası bir sığınak değil; burası evim.

The End, dünyanın geri kalanı yanıp kül olurken lüks bir sığınağa saklanan milyarder bir aileyi konu alıyor.

Swinton, gençliğinde Bolşoy Balesi'nde dans ettiğini öne süren görkemli bir kadın olan Anne'i canlandırıyor. Baba rolünde Michael Shannon oynarken, oğullarını George MacKay canlandırıyor.

Berlin Film Festivali'nde yaşam boyu başarı ödülü alan Swinton, kabul konuşmasında Donald Trump'ın Gazze'yi bir "cehennem çukurundan Ortadoğu'nun Rivierası"na dönüştürme planlarıyla dalga geçti.

Swinton "büyük bağımsız sinema devletini doğuştan kapsayıcı, işgal, sömürgeleştirme, ele geçirme, sahiplenme ya da riviera mülkü geliştirme çabalarına karşı bağışık" diye tanımladı.

Swinton sözlerine şöyle devam etti:

Bizim gözetimimizde insanlık dışı bir şey yapılıyor. Bunun adını tereddütsüz ve şüphesiz koymak ve nereden gelirse gelsin gezegen yıkıcıları ve savaş suçlularıyla iyi geçinen açgözlü hükümetlerimizin kabul edilemez kayıtsızlığını fark eden herkese sarsılmaz dayanışmamı sunmak için buradayım.

Bu yıl The Independent, Swinton'ı 21. yüzyılın en iyi 20. sinema oyuncusu seçmişti.

Chris Harvey, "Swinton sinemanın en büyük bukalemunlarından biri. Kevin Hakkında Konuşmalıyız'da (2011) ulaşılması imkansız çocuğu hakkında yavaş yavaş dehşete kapılan bir anneyi canlandırırken de Büyük Budapeşte Oteli'nde (The Grand Budapest Hotel, 2014) gözü dönmüş yaşlı dul Madam D. rolündeki kadar inandırıcı" diye yazmıştı.

Independent Türkçe