Hava tahmininde "devrim" yaratacak yapay zeka modeli

Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)
Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)
TT

Hava tahmininde "devrim" yaratacak yapay zeka modeli

Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)
Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)

Cambridgeli bilim insanları, mevcut sistemlerden onlarca kat daha iyi bir yeni yapay zeka tahmin modeli geliştirerek hava tahmininde büyük bir atılım gerçekleştirdi.

Aardvark Weather adı verilen yeni model, tahmin ajansları tarafından kullanılan süper bilgisayarların ve insan uzmanların yerine, standart bir masaüstü bilgisayarda çalışabilen tek bir yapay zeka modeli koyuyor.

Bu da bir tahmin oluşturmanın saatler aldığı çok aşamalı bir süreci, sadece birkaç saniyelik bir öngörü modeline dönüştürüyor.

Cambridge Üniversitesi Mühendislik bölümünde makine öğrenimi alanında öğretim üyesi olan Richard Turner, "Aardvark mevcut hava tahmin yöntemlerini yeniden tasarlayarak hava tahminlerini her zamankinden daha hızlı, daha ucuz, daha esnek ve daha doğru hale getirme potansiyeli sunuyor" diyor.

Aardvark modelinin testlerinin, girdi verilerinin sadece yüzde 10'unu kullanarak Amerika Birleşik Devletleri ulusal GFS tahmin sisteminden daha iyi performans gösterebildiğini ortaya koyması, araştırmacıların "tahminlerde bir devrim" sunabileceğini söylemesine yol açtı.

Araştırmacılar, basit tasarımı ve standart bilgisayarlarda çalışabilmesinin, Avrupa'daki açık deniz rüzgar çiftliklerindeki rüzgar hızlarının öngörülmesinden, gelişmekte olan ülkelerdeki çiftçiler için yağış ve sıcaklık tahminlerine kadar çok çeşitli endüstrilerde ısmarlama tahminler oluşturma amacıyla kullanılma potansiyeli taşıdığı anlamına geldiğini belirtiyor.

Alan Turing Enstitüsü Çevre ve Sürdürülebilirlik için Bilim ve İnovasyon Direktörü Dr. Scott Hosking, "Aardvark atılımı sadece hız değil, aynı zamanda erişim meselesi" diyor.

Hava tahminlerini süper bilgisayarlardan masaüstü bilgisayarlara taşıyarak herkesin tahminlere erişimini sağlayabilir, bu güçlü teknolojileri dünyanın dört bir yanındaki gelişmekte olan ülkeler ve veri sıkıntısı çeken bölgelerin kullanımına sunabiliriz.

Cambridge Üniversitesi'nden Anna Allen ise yürütücülüğünü üstlendiği çalışma hakkında "Bu sonuçlar Aardvark'ın başarabileceklerinin sadece başlangıcı. Bu uçtan uca öğrenme yaklaşımı kasırgalar, orman yangınları ve hortumlar gibi diğer hava tahmin problemlerine de kolaylıkla uygulanabilir" diye ekliyor.

Uygulama alanları hava durumunun ötesinde, hava kalitesi, okyanus dinamikleri ve deniz buzu tahmini de dahil daha geniş Dünya sistemleri tahminlerine kadar uzanıyor.

Yeni yapay zeka hava durumu modeli, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "End-to-end data-driven weather prediction" (Uçtan uca veriyle çalılan hava durumu tahmini) başlıklı çalışmada detaylandırılıyor.

Independent Türkçe



Oscarlı belgeselin yönetmeni saldırıya uğradı ve gözaltına alındı

Belgesel, Altı Gün Savaşları diye bilinen Arap-İsrail çatışması sonrasında 1967'den beri İsrail ordusunun işgali altında olan Batı Şeria'da geçiyor (Antipode Films)
Belgesel, Altı Gün Savaşları diye bilinen Arap-İsrail çatışması sonrasında 1967'den beri İsrail ordusunun işgali altında olan Batı Şeria'da geçiyor (Antipode Films)
TT

Oscarlı belgeselin yönetmeni saldırıya uğradı ve gözaltına alındı

Belgesel, Altı Gün Savaşları diye bilinen Arap-İsrail çatışması sonrasında 1967'den beri İsrail ordusunun işgali altında olan Batı Şeria'da geçiyor (Antipode Films)
Belgesel, Altı Gün Savaşları diye bilinen Arap-İsrail çatışması sonrasında 1967'den beri İsrail ordusunun işgali altında olan Batı Şeria'da geçiyor (Antipode Films)

İsrail ordusunun uyguladığı yıkım ve sürgün politikasına karşı Filistinlilerin verdiği mücadeleyi anlatan Oscar ödüllü No Other Land'in yönetmenlerinden Hamdan Ballal'ın saldırıya uğradıktan sonra kaybolduğu bildirildi. Ballal’dan o zamandan beri haber alınamıyor.

"Kan kaybediyordu"

Yönetmenin kaybolduğunu, belgeselin diğer yönetmeni Yuval Abraham, X üzerinden yaptığı paylaşımlarla duyurdu.

"Bir grup yerleşimci, filmimiz No Other Land'in ortak yönetmeni Hamdan Ballal'a linç girişiminde bulundu" diye yazan Abraham, sözlerini şöyle sürdürdü: 

Onu dövdüler; başından ve karnından yaralandı, kan kaybediyordu. Kendi çağırdığı ambulansa askerler baskın düzenledi ve onu alıp götürdüler. O zamandan beri kendisinden haber alınamıyor.

Associated Press'in haberine göre, Center for Jewish Nonviolence'tan (Yahudi Şiddetsizliği Merkezi) aktivistler, Ballal'ın İsrailli yerleşimciler tarafından dövüldüğüne şahit oldu. Haberde, "Maskeli 10-20 kişilik bir grup yerleşimci, Ballal'a ve diğer Yahudi aktivistlere taş ve sopalarla saldırdı, arabalarının camlarını kırdı ve lastiklerini patlattı" ifadelerine yer verildi.

Tanıkların aktardığına göre Ballal, Susya'daki köyünde saldırıya uğradı. Olay yerinde bulunan Joseph Kaplan Weinger, maskeli saldırganların çoğunun ellerinde sopa ve bıçak taşıyan gençler olduğunu belirtti.

Olay sırasında üç Filistinli daha gözaltına alındı. Avukat Leah Zemel'e göre bu kişiler, sorgulama öncesinde bir askeri merkeze götürüldü ancak gözaltına alınma nedenleri açıklanmadı.

Abraham, saldırıya ilişkin bir video da paylaştı. Görüntülerde maskeli bir kişinin başka birini ittiği, ardından kayıt yapan kişilerin hızla araçlarına doğru kaçtığı görülüyor.

Uluslararası Belgesel Derneği (IDA), saldırının ardından Variety'ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

Hamdan Ballal'ın derhal serbest bırakılmasını, ailesinin ve toplumunun sağlık durumu, nerede olduğu ve gözaltına alınma gerekçesi hakkında bilgilendirilmesini talep ediyoruz.

Olay, No Other Land'in En İyi Belgesel dalında Oscar kazanmasından yalnızca üç hafta sonra yaşandı. Oscar töreninde yönetmenler Yuval Abraham, Hamdan Ballal, Basel Adra ve Rachel Szor, sahnede Gazze'de yaşanan yıkıma dikkat çekmek için çağrıda bulunmuştu.

"Ciddi adımlar atması çağrısında bulunuyoruz"

Filistinli gazeteci ve aktivist Basel Adra, konuşmasında şunları söylemişti:

Dünyaya, adaletsizliği ve Filistin halkına yönelik etnik temizliği durdurmak için ciddi adımlar atması çağrısında bulunuyoruz. Yaklaşık iki ay önce baba oldum ve kızımın benim yaşadığım hayatı yaşamak zorunda kalmamasını umut ediyorum. No Other Land, onlarca yıldır maruz kaldığımız ve hâlâ direndiğimiz acı gerçekliği yansıtıyor.

İkisi İsrailli, ikisi Filistinli 4 sinemacının yönettiği No Other Land, 2 Mart'ta 97. Akademi Ödülleri'nde En İyi Belgesel ödülünü almıştı. 

Film, 2019-2023'te Mesafir Yatta'daki Filistinlilerin zorla yerinden edilmesini ve Filistinli bir aktivistle İsrailli bir gazeteci arasında filizlenen dostluğu belgeliyor.

Independent Türkçe, Variety, AP, Hollywood Reporter