Hava tahmininde "devrim" yaratacak yapay zeka modeli

Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)
Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)
TT

Hava tahmininde "devrim" yaratacak yapay zeka modeli

Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)
Aardvark yapay zeka hava tahmin sistemi, sadece bir masaüstü bilgisayar kullanarak en gelişmiş modellerden daha iyi performans sergiliyor (NOAA)

Cambridgeli bilim insanları, mevcut sistemlerden onlarca kat daha iyi bir yeni yapay zeka tahmin modeli geliştirerek hava tahmininde büyük bir atılım gerçekleştirdi.

Aardvark Weather adı verilen yeni model, tahmin ajansları tarafından kullanılan süper bilgisayarların ve insan uzmanların yerine, standart bir masaüstü bilgisayarda çalışabilen tek bir yapay zeka modeli koyuyor.

Bu da bir tahmin oluşturmanın saatler aldığı çok aşamalı bir süreci, sadece birkaç saniyelik bir öngörü modeline dönüştürüyor.

Cambridge Üniversitesi Mühendislik bölümünde makine öğrenimi alanında öğretim üyesi olan Richard Turner, "Aardvark mevcut hava tahmin yöntemlerini yeniden tasarlayarak hava tahminlerini her zamankinden daha hızlı, daha ucuz, daha esnek ve daha doğru hale getirme potansiyeli sunuyor" diyor.

Aardvark modelinin testlerinin, girdi verilerinin sadece yüzde 10'unu kullanarak Amerika Birleşik Devletleri ulusal GFS tahmin sisteminden daha iyi performans gösterebildiğini ortaya koyması, araştırmacıların "tahminlerde bir devrim" sunabileceğini söylemesine yol açtı.

Araştırmacılar, basit tasarımı ve standart bilgisayarlarda çalışabilmesinin, Avrupa'daki açık deniz rüzgar çiftliklerindeki rüzgar hızlarının öngörülmesinden, gelişmekte olan ülkelerdeki çiftçiler için yağış ve sıcaklık tahminlerine kadar çok çeşitli endüstrilerde ısmarlama tahminler oluşturma amacıyla kullanılma potansiyeli taşıdığı anlamına geldiğini belirtiyor.

Alan Turing Enstitüsü Çevre ve Sürdürülebilirlik için Bilim ve İnovasyon Direktörü Dr. Scott Hosking, "Aardvark atılımı sadece hız değil, aynı zamanda erişim meselesi" diyor.

Hava tahminlerini süper bilgisayarlardan masaüstü bilgisayarlara taşıyarak herkesin tahminlere erişimini sağlayabilir, bu güçlü teknolojileri dünyanın dört bir yanındaki gelişmekte olan ülkeler ve veri sıkıntısı çeken bölgelerin kullanımına sunabiliriz.

Cambridge Üniversitesi'nden Anna Allen ise yürütücülüğünü üstlendiği çalışma hakkında "Bu sonuçlar Aardvark'ın başarabileceklerinin sadece başlangıcı. Bu uçtan uca öğrenme yaklaşımı kasırgalar, orman yangınları ve hortumlar gibi diğer hava tahmin problemlerine de kolaylıkla uygulanabilir" diye ekliyor.

Uygulama alanları hava durumunun ötesinde, hava kalitesi, okyanus dinamikleri ve deniz buzu tahmini de dahil daha geniş Dünya sistemleri tahminlerine kadar uzanıyor.

Yeni yapay zeka hava durumu modeli, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "End-to-end data-driven weather prediction" (Uçtan uca veriyle çalılan hava durumu tahmini) başlıklı çalışmada detaylandırılıyor.

Independent Türkçe



ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
TT

ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)

Kızamık nedeniyle hastaneye kaldırılan okul çağındaki ikinci çocuk, virüsün ocak ayı sonlarında Batı Teksas'ta yayılmaya başlamasından bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nde kızamığa bağlı üçüncü ölüm vakası oldu.

Çocuk, Teksas'ın Lubbock kentindeki Teksas Üniversitesi Tıp Merkezi sağlık sisteminde kızamık komplikasyonları nedeniyle tedavi görüyordu ve aşılanmamıştı.

ABD'deki kızamık vakalarının sayısı şu anda 2024 yılının tamamında kaydedilen vaka sayısının iki katından fazla. Teksas cuma günü, enfeksiyon ve hastaneye yatış sayısında önemli bir yeni artış olduğunu duyurdu. Üç veya daha fazla vaka olarak tanımlanan aktif salgınların görüldüğü diğer eyaletler arasında New Mexico, Kansas, Ohio ve Oklahoma da bulunuyor.

Virüs, aşılama oranlarının düşük olduğu toplumlarda yayılmaya başladı. Eyaletler arası salgın, sağlık uzmanlarının virüsün aşılama oranlarının düşük olduğu diğer ABD topluluklarında da etkili olabileceği ve salgının bir yıla kadar sürebileceği yönündeki endişelerini doğruluyor. Geçtiğimiz hafta Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Meksika'daki vakaların Teksas'taki bir kızamık salgınıyla bağlantılı olduğunu duyurdu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre kızamık, enfekte olmuş bir kişinin nefes alması, hapşırması ya da öksürmesiyle kolayca yayılan, oldukça bulaşıcı, hava yoluyla bulaşan bir virüsün neden olduğu, aşılarla önlenebilen ve 2000 yılından bu yana ABD'de yok edildiği düşünülen bir hastalıktır.

Teksas Eyaleti Sağlık Hizmetleri Departmanı cuma günü, üç gün içinde 59 yeni kızamık vakasının görüldüğünü ve ocak sonundan bu yana eyaletteki toplam vaka sayısının 481'e ulaştığını duyurdu.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) perşembe günü itibariyle ülke genelinde haftalık 124 kızamık vakası artışı olduğunu ve toplam vaka sayısının 607'ye ulaştığını bildirdi. Ülke genelindeki toplam vaka sayısı 2024 yılının tamamında 285 idi.