İkonik romantik komedi 35 yaşında: Bu filmi bugün çekemezdik

Filmdeki performansı, Julia Roberts'a En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar adaylığı kazandırmıştı (Touchtone Picture)
Filmdeki performansı, Julia Roberts'a En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar adaylığı kazandırmıştı (Touchtone Picture)
TT

İkonik romantik komedi 35 yaşında: Bu filmi bugün çekemezdik

Filmdeki performansı, Julia Roberts'a En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar adaylığı kazandırmıştı (Touchtone Picture)
Filmdeki performansı, Julia Roberts'a En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar adaylığı kazandırmıştı (Touchtone Picture)

1990 yapımı romantik komedi Özel Bir Kadın (Pretty Woman), 23 Mart 1990'da beyazperdede izleyiciyle buluştu. Pek çok kişi için inanması zor olsa da bu klasiğin üzerinden tam 35 yıl geçti.

Kağıt üzerinde, zengin bir iş insanının bir hafta boyunca ona eşlik etmesi için genç bir seks işçisini işe alması, romantik bir hikaye gibi görünmeyebilir. 

Ancak Amerikan dergisi People, filmle ilgili ilk incelemesinde onu "eski usul, sevimli bir romantik komedi" diye tanımlamış ve "büyüsünün büyük ölçüde oyuncu kadrosundan geldiğini" vurgulamıştı.

Richard Gere ve Julia Roberts'ın başrollerini paylaştığı bu modern Külkedisi hikayesi, tüm zorluklara rağmen birbirinden kopmayan beklenmedik bir çiftin öyküsünü anlatıyor. 

Garry Marshall imzalı bu romantik komedi, dünya çapında 178 milyon dolardan fazla gişe hasılatı elde etmişti.

Hem izleyiciler hem de eleştirmenler tarafından beğeni toplayan Özel Bir Kadın, şüphesiz kendi döneminin bir ürünü. 2019'da Birleşik Krallık merkezli Guardian gazetesine konuşan Julia Roberts, "Bu filmi bugün çekebileceğinizi sanmıyorum, değil mi? Eleştiri gelebilecek çok fazla nokta var ama yine de insanların keyifle izlemesine engel değil" ifadelerini kullanmıştı.

İsmi farklı olacaktı

Daily Record, Özel Bir Kadın'la ilgili bilinmeyenleri derledi. Bu bilgiler arasına Julia Roberts'ın asla yapmayı kabul etmediği şeyi de ekledi.

Habere göre filmin orijinal ismi aslında Pretty Woman olmayacaktı.

J.F. Lawton'ın yazdığı ilk senaryoda filmin adı 3000'di ve bu, Vivian'ın bir hafta için aldığı ücrete göndermeydi.

Disney, senaryoyu ilk kez yönetmen Garry Marshall'a sunduğunda proje hâlâ bu isimle anılıyordu. Ancak daha sonra film, Roy Orbison'ın efsanevi Oh, Pretty Woman şarkısından esinlenerek yeniden adlandırıldı.

Filmde bu şarkı, Vivian'ın alışveriş yaptığı meşhur sahnede duyulabiliyor.

Hikaye aslında çok daha karanlıktı

Marshall, senaryonun ilk halini daha eğlenceli bir tona çekmeden önce, hikaye epey karanlıktı. İlk versiyonda Julia Roberts, zor durumdaki bir seks işçisini canlandırıyordu. Hikaye de mutlu bir sonla bitmiyordu.

Senarist Lawton, filmin Wall Street'ten ilham aldığını belirterek, "Finans dünyasında büyük şirketleri yok eden yatırımcıları duymuştum. Bu insanlardan birinin, yaptıklarından etkilenen biriyle karşılaşması fikri ilgimi çekti" diye açıklamıştı.

Roberts, 2019'da Patricia Arquette'e verdiği bir röportajda, 3000'in orijinal finalini şu sözlerle anlatmıştı:

Hafızam beni yanıltmıyorsa, Vivian'ı arabadan atıyorlar, parayı üstüne fırlatıyorlar ve onu kirli bir sokakta terk edip gidiyorlardı.

Richard Gere başrolü reddetmişti 

Başlangıçta Gere ve Roberts, film için düşünülen ilk isimler olsalar da Gere, canlandıracağı karakteri pek sevmediği için teklifi geri çevirmişti.

Vivian rolü için Michelle Pfeiffer değerlendirilirken, Edward karakteri Al Pacino'ya teklif edildi. Ancak Pacino da projeye sıcak bakmadı.

Burt Reynolds'a da teklif götürüldü fakat o da reddetti. Yıllar sonra neden rolü kabul etmediği sorulduğunda ise şu yanıtı vermişti: 

Çünkü ben bir aptalım.

Stüdyo, hikayeyi daha az toksik bir hale getirmek için senaryoda değişiklikler yapınca, Gere teklifi tekrar değerlendirdi.

2017'de Gere, rolü ilk önce neden reddettiğini şu sözlerle açıkladı:

Bu benim tarzım bir film değil, aradığım türden bir şey değildi. Sürekli, 'Takım elbiseyi bir keçiye giydirin ve onu oynatın, film zaten onunla ilgili' diyordum.

Julia Roberts'ın tek bir şartı vardı

Roberts, Garry Marshall'la Özel Bir Kadın hakkında görüşmeye gittiğinde, söylediği ilk şey şu oldu:

Çıplak olmayacağım.

Film çekilmeye başlandığında Roberts henüz 20 yaşındaydı ve set sırasında 21 yaşına girdi.

Richard Gere, filmi pek de hatırlamak istemiyor

2012'de Entrika (Arbitrage) adlı filminin tanıtımı için düzenlenen bir basın turunda Gere, Özel Bir Kadın hakkında gelen bir soruya ilginç bir yanıt vermişti:

İnsanlar bana hâlâ o filmi soruyor ama ben onu çoktan unuttum.

Avustralya'da yayımlanan Woman's Day dergisine verdiği röportajda ise "O basit bir romantik komediydi" ifadesini kullanmıştı.

Independent Türkçe, Daily Record, People, Entertainment Weekly, CBS



Nadir toprak elementi madenleri, Çin destekli milislerin korumasında

Myanmar'ın Tayland sınırındaki maadencilik faaliyetleri, uydu görüntüleriyle belgelendi (Reuters)
Myanmar'ın Tayland sınırındaki maadencilik faaliyetleri, uydu görüntüleriyle belgelendi (Reuters)
TT

Nadir toprak elementi madenleri, Çin destekli milislerin korumasında

Myanmar'ın Tayland sınırındaki maadencilik faaliyetleri, uydu görüntüleriyle belgelendi (Reuters)
Myanmar'ın Tayland sınırındaki maadencilik faaliyetleri, uydu görüntüleriyle belgelendi (Reuters)

Myanmar'daki yeni nadir toprak elementi madenleri, Çin destekli milisler tarafından korunuyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan yetkililer, madenlerin Çin destekli Birleşik Wa Eyaleti Ordusu’nun (UWSA) koruması altında çalıştığını söylüyor.

Tayland sınırındaki Şan eyaletinde yer alan en büyük silahlı örgüt UWSA, aynı zamanda dünyanın en büyük kalay madenlerinden birini de kontrol ediyor.

Washington merkezli kâr amacı gütmeyen ABD Barış Enstitüsü’nün verilerine göre örgütün Pekin yönetimiyle köklü ticari ve askeri ilişkileri var. Örgüt, Burma Komünist Partisi’nin silahlı kolu dağıldıktan sonra 1989’da kurulmuştu.

Haberde, Şan eyaletindeki maden çalışmalarının Nisan 2023’te başladığı belirtiliyor. Reuters’ın incelediği uydu görüntülerine göre nadir toprak elementlerinin çıkarılmasıysa bu yıl şubatta başladı.

 Madenlerde özellikle terbiyum ve disprozyum bulunduğu belirtiliyor.

Çinli madencilik firmalarının nadir toprak elementlerini çıkararak ülkeye taşıdığı, bölgenin korumasınınsa UWSA tarafından sağlandığı aktarılıyor.

Örgütün, Myanmar’daki cuntayla uzun süredir devam eden bir ateşkes anlaşması var. Ancak USWA’nın 30 bin ila 35 bin kişiden oluşan ve çoğunlukla Çin’den temin edilen modern silahlarla donatılmış bir güce sahip olduğu düşünülüyor.

Güneydoğu Asya Barış Enstitüsü’nden (SEAPI) Ye Myo Hein şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

UWSA, Çin'in Myanmar-Çin sınırı boyunca stratejik üstünlüğünü sürdürmesi ve diğer etnik silahlı gruplar üzerinde etki kurması için kilit rol oynuyor.

UWSA birliklerinin özel kimlikler dağıttığı ve bunları taşımayan kişilerin maden alanlarına girişine izin verilmediği aktarılıyor. Kaynaklar, madenlerde en az 100 kişinin gece gündüz vardiyalı olarak çalışıp nadir toprak elementlerini çıkardığını söylüyor.

Çin Dışişleri Bakanlığı’nın Reuters'a gönderdiği açıklamada, yurtdışında faaliyet gösteren Çinli firmaların "yerel yasa ve yönetmeliklere uyduğu” belirtildi. USWA ve cuntaysa ajansın yorum taleplerine yanıt vermedi.

Dünyadaki nadir toprak elementlerinin yüzde 90'ı Çin'in elinde. Bu madenlerden elektrikli otomobilden havacılık ve uzay sektörüne kadar birçok önemli alanda faydalanılıyor.

Pekin yönetimi, bu kritik mineral üzerindeki kontrolünü Washington'ın gümrük tarifelerine karşı koz olarak kullanıyor. Çin'in madenlerin ihracatına getirdiği kısıtlamalar, Avrupa'daki otomotiv sektörünü altüst etmişti.

Independent Türkçe, Reuters, CNBC