Tutankamon'un mezarında, önemli bir Antik Mısır ritüelinin ilk örneğine işaret edebilecek bulgular keşfedildi.
MÖ 14. yüzyılda yaşayan Tutankamon, dini bir karmaşa döneminin ardından hüküm sürmüştü. Babası olduğu tahmin edilen Akhenaton, geleneksel dini bırakarak tek tanrılı bir inanışı benimsetmeye çalışmıştı.
Eski çok tanrılı dine geri dönülmesinde önemli bir rol oynayan Tutankamon ve danışmanları, bu süreçte birtakım yenilikler de getirmiş olabilir.
Yale Üniversitesi'nden Nicholas Brown, hakemli dergi Journal of Egyptian Archaeology'de yayımlanan makalesinde Osiris'in Uyanışı adlı Antik Mısır ritüelinin ilk Tutankamon'un mezarında uygulandığını öne sürüyor. Bu ritüelin, hükümdarın yeraltı dünyasının tanrısı Osiris'e dönüşmesini kolaylaştırdığı ve "öteki dünyada" ölümsüzlüğünü sağladığına inanılıyordu.
Osiris'in Uyanışı'nın ilk tasvirine Tutankamon'un ölümünden onlarca yıl sonra rastlandığı için bu ritüel firavunla ilişkilendirilmiyordu.
Ancak Brown'a göre mezardaki kil tepsiler ve tahta direklerin, ritüelle bağlantısı olabilir. Tepsiler ve değnekler, çocuk kralın lahdinin baş kısmından sadece 1,5 metre uzaklıktaki hasır üzerine konmuştu. Araştırmacı bunların, Osiris'in Uyanışı ritüelini tasvir eden sanat eserine benzediğini söylüyor.
Bu eserde, ölünce yeraltı dünyasının tanrısı Osiris'e dönüştüğüne inanılan firavuna, başının arkasında tutulan değneklerle uyanması emrediliyor.
Bilim insanı ayrıca kil tepsilere, çürüyen bedeni canlandırmaya yardım ettiğine inanılan sıvı sunular konduğunu belirtiyor. Bu sıvılar, toprağın kirletmemesi için hasırın üzerine yerleştiriliyordu.
Brown, sözkonusu kil kapların Nil çamurundan yapılmış olmasının bile önem taşıdığını çünkü Osiris'in de bereketli Nil toprağıyla simgelendiğini aktarıyor. Araştırmacı şu ifadeleri kullanıyor:
Tutankamon'un mezar odasında gördüğümüz şeyin, muhtemelen bu ritüelin arkeolojik kayıtlardaki en eski versiyonu olduğuna oldukça eminim.
Araştırmada ayrıca Mısırbilimci Salima Ikram'ın, Tutankamon'un mezarında başka hükümdarlarda pek rastlanmayan unsurlar olduğuna dair çalışmalarına da değiniliyor. Örneğin mumyalama işleminin farklı olmasının yanı sıra Tutankamon, penisi ereksiyon halinde mumyalanmış tek firavun olabilir, ki bu da Osiris'in ve onun yenileyici potansiyelinin bir başka sembolü olarak görülüyordu.
Kahire'deki Amerikan Üniversitesi'nden Salima Ikram, "Tutankamon'un mezarında gördüğümüz şeyin, Osiris'in Uyanışı ritüelinin bir öncüsü olması oldukça muhtemel" diyor.
Independent Türkçe, IFLScience, New Scientist, Journal of Egyptian Archaeology
