Bilim insanları Yeni Zelanda'nın Mustelus lenticulatus köpekbalıklarının ses çıkardığını kaydederek dünyada herhangi bir köpekbalığı türünün aktif ses çıkardığını gösteren ilk belgelenmiş örneği ortaya koydu.
Bugüne kadar çiftleşme veya avcılara karşı savunma gibi çeşitli bağlamlarda ses ürettiği bilinen binden fazla balık türü tespit edilmişti.
Köpekbalıkları ve vatozlar gibi kıkırdaklı balıkların iletişim kurmak, avlarını takip etmek ve su altında güvenli bir şekilde hareket etmek için ses kullandığı bilinse de gönüllü olarak ses ürettikleri bilinmiyordu.
2022'de yapılan bir çalışma ilk kez bir vatoz türünün, bir dalgıç kendisine yaklaşırken klik sesi çıkardığını göstermişti.
Yeni bir çalışmadaysa araştırmacıların ilgilendiği Mustelus lenticulatus köpekbalıklarının kasten, nispeten yüksek tepe frekanslarına sahip kısa, keskin tıklama sesleri çıkardığı bulundu.
Hakemli dergi Royal Society Open Science'ta yayımlanan yeni bir çalışmada yer alan kayıtlar, seslerin bu küçük köpekbalıklarının yassılaşmış dişlerini kuvvetle şaklatmasıyla ortaya çıktığına işaret ediyor.
Yeni Zelanda çevresindeki sığ haliçlere endemik olan Mustelus lenticulatus köpekbalıkları, yaklaşık 150 santimetre uzunluğa ulaşabiliyor.
Çoğunlukla yengeçler ve diğer küçük kabuklularla besleniyorlar ve daha büyük köpekbalıkları tarafından avlanıyorlar.
Bilim insanları bu küçük köpekbalıklarının rahatsızlık ya da sıkıntı nedeniyle bu sesleri çıkardığından şüpheleniyor.
Çalışmada araştırmacılar, Yeni Zelanda'daki Leigh Deniz Laboratuvarı'ndaki tanklarda su altında tutulan 10 Mustelus lenticulatus köpekbalığından alınan kayıtları inceledi.
Bilim insanları "Bu kısacık işlem süresi boyunca, köpekbalıklarının fırsattan istifade su altında tıklama sesleri çıkardığı gözlemlendi" diyor.
Köpekbalıklarının her 10 saniyelik kayıt aralığında ürettiği tıklama sayısını analiz ettiler.
Araştırmacılar, köpekbalıklarının ortalama her 20 saniyede 9 tıklama sesi çıkardığını ve bu seslerin çoğunun sağdan sola hareket etmek gibi vücut hareketleriyle ortaya çıktığını gözlemledi ve bu durum, seslerin muhtemelen bir "irkilme tepkisi" olduğuna işaret ediyor.
Bilim insanları şu ifadeleri kullanıyor:
Tıklamaların kabaca yüzde 25‘i patlayıcı bir sallanmayla (başın ve vücudun bir yandan diğer yana kuvvetli bir şekilde bükülmesi), yaklaşık yüzde 70’i sakin sallanmayla (bir yandan diğer yana yavaş hareketler) ve yüzde 5'i de herhangi bir belirgin vücut hareketi olmadan meydana geldi.
"Bildiğimiz kadarıyla bu çalışma, köpekbalıklarının ses üretebildiğini gösteren ilk araştırma" diye yazıyorlar.
Öte yandan araştırmacılar, mekanizmayı doğrulamak ve sesin diğer kullanımlarını ve biyolojik önemini belirlemek için daha fazla çalışma yapılması çağrısında bulunuyor.
Ayrıca bu köpekbalıklarının kendi tıklamalarını algılayıp algılayamadığı da belirsizliğini koruyor.
Bilim insanları çalışmayı şöyle sonlandırıyor:
Bu hipotezi test etmek ve Mustelus lenticulatus köpekbalıklarının insan müdahalesi olmadan daha doğal koşullar altında tıklama sesi üretip üretmediğini doğrulamak için davranışlarının daha fazla gözlemlenmesine ihtiyaç var.
Independent Türkçe
