Dinozorlarla yaşayan yaban arısı, sinekkapan bitkisi gibi avlanıyordu

Myanmar'da kehribar içinde korunmuş antik yaban arısının arka kısmı, sinekkapan bitkisine benziyor (Qiong Wu)
Myanmar'da kehribar içinde korunmuş antik yaban arısının arka kısmı, sinekkapan bitkisine benziyor (Qiong Wu)
TT

Dinozorlarla yaşayan yaban arısı, sinekkapan bitkisi gibi avlanıyordu

Myanmar'da kehribar içinde korunmuş antik yaban arısının arka kısmı, sinekkapan bitkisine benziyor (Qiong Wu)
Myanmar'da kehribar içinde korunmuş antik yaban arısının arka kısmı, sinekkapan bitkisine benziyor (Qiong Wu)

Bilim insanları 99 milyon yıllık kehribarın içinde, dinozorlarla birlikte yaşamış olabilecek yeni bir antik yaban arısı türü keşfetti.

Myanmar'ın kuzeyinde bulunan bu olağanüstü böcek, sinekkapan bitkisine benzeyen ve muhtemelen avını yakalamak için kullandığı eşsiz bir karna sahip.

Kaçin bölgesinde ortaya çıkarılan bu parazit yaban arısının arka kısmında bir dizi kıllı, kürek benzeri uzantı var.

Danimarka Doğa Tarihi Müzesi'nden çalışmanın ortak yazarı Lars Vilhelmsen, bu alışılmadık unsuru arının "ucuna takılmış küçük bir ayı kapanı" diye tanımlıyor.

Bu yapı, etçil sinekkapan bitkisiyle çarpıcı bir benzerlik taşısa da araştırmacılar, kayda değer derecede farklı bir işlev taşıdığına inanıyor.

Yaban arısının sinekkapan benzeri karnı, avını ezmek yerine muhtemelen zapt etme görevi görüyordu. Kanatlar ve diş benzeri kılların, yaban arısı yumurtasını bırakırken çırpınan böcekleri yerinde tuttuğu düşünülüyor. Bu da yaban arısı larvasının yakalanan konakçıdan beslenmesini ve nihayetinde onu tüketmesini sağlamış olabilir.

Görsel kaldırıldı.
Yaban arısının karnında bir dizi kıllı, kürek benzeri uzantı var (Qiong Wu)

Günümüzün Chrysididae ve Bethylidae yaban arıları gibi birçok parazit yaban arısı, bu taktiğin uyarlanmış bir versiyonuyla böcekleri sömürüyor. Ancak bilinen hiçbir yaban arısı ya da başka bir böcek bu hareketi böyle tuhaf kanatlarla yapmıyor.

Kaliforniya Üniversitesi Davis kampüsünden böcekbilimci Lynn Kimsey, yer almadığı araştırma hakkında şöyle diyor:

Pek çok tuhaf böcek gördüm ama bu son zamanlarda gördüğüm en tuhaf görünümlü böceklerden biri olmalı.

Bilim insanları, kısmen Yunan mitolojisinde su yutup dışarı atarak çılgın girdaplar yaratan deniz canavarından esinlenerek yeni yaban arısına Sirenobethylus charybdis adını verdi.

Hakemli dergi BMC Biology'de yayımlanan yeni çalışma, Çin'deki Başkent Normal Üniversitesi ve Pekin Xiachong Amber Müzesi'nden araştırmacıları içeriyor.

Yaban arısının neslinin ne zaman tükendiği belli değil. Bunun gibi sıradışı böcekleri incelemek, bilim insanlarının böceklerin neler yapabileceğini ve ne kadar farklı olabileceklerini anlamasına katkı sağlayabilir.

Brezilya'daki Paraná Federal Üniversitesi'nde yaban arısı uzmanı olan ve çalışmada herhangi bir rol üstlenmeyen Gabriel Melo, "Havalı şeylerin sadece günümüzde keşfedildiğini düşünme eğilimindeyiz" diyor.

Ancak elimize böyle bir fırsat geçtiğinde, gerçekten istisnai ve tuhaf pek çok şeyin çoktan yaşandığını görüyoruz.

Independent Türkçe



Netflix'in kara komedisi izleyicileri ekrana kilitledi

Yaratıcılığını Kathleen Jordan'ın üstlendiği The Decameron, 1348'de yani Kara Ölüm'ün Floransa'yı kasıp kavurduğu sıralarda geçiyor (Netflix)
Yaratıcılığını Kathleen Jordan'ın üstlendiği The Decameron, 1348'de yani Kara Ölüm'ün Floransa'yı kasıp kavurduğu sıralarda geçiyor (Netflix)
TT

Netflix'in kara komedisi izleyicileri ekrana kilitledi

Yaratıcılığını Kathleen Jordan'ın üstlendiği The Decameron, 1348'de yani Kara Ölüm'ün Floransa'yı kasıp kavurduğu sıralarda geçiyor (Netflix)
Yaratıcılığını Kathleen Jordan'ın üstlendiği The Decameron, 1348'de yani Kara Ölüm'ün Floransa'yı kasıp kavurduğu sıralarda geçiyor (Netflix)

Netflix izleyicileri, 14. yüzyıl İtalyası'nda geçen mini diziye adeta bağımlı oldu. Absürt karakterleri ve "kahkahalar attıran" senaryosuyla büyük övgü toplayan The Decameron, kara mizah sevenler için tam bir hazine.

Dizi, Giovanni Boccaccio'nun 14. yüzyılda kaleme aldığı aynı adlı kısa öykü antolojisinden esinleniyor. Tarihin en ölümcül salgınlarından biri olan Kara Ölüm döneminde geçen hikayede, zengin bir ailenin hayatta kalma çabası mizah dolu bir dille anlatılıyor. Eser daha önce 1971'de sıradışı İtalyan yönetmen Pier Paolo Pasolini tarafından beyazperdeye uyarlanmıştı. 

Hikaye, bir grup asilzade ve hizmetlinin vebadan kaçmak için bir şatoya sığınmasını konu alıyor. Ancak lüks hayatları kısa sürede kaosa dönüşüyor. 

Eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'a göre The Decameron, "tuhaf ama eğlenceli bir mini dizi." 

İncelemede şu ifadelere yer veriliyor: 

Absürt ve keyifli yapısıyla insan doğasının karanlık yanlarını araştırırken bile hafif kalmayı başarıyor. Veba salgınının ortasında karakterlerin hayatta kalmak ve bunu hak ettiklerini ispat etmek için verdikleri mücadeleyi izliyoruz. Ortaya hem karanlık hem komik bir tablo çıkıyor.

Bir izleyici ise diziyi şöyle tanımlıyor: 

700 yıllık bir kitaba dayansa da The Decameron bana taptaze ve ilgi çekici geldi. Konu ve karakterler 1300'lere sadık kalsa da sıkıcı değil. Karakterler kesinlikle absürt ama bu da onların cazibesinin bir parçası.

2024'te yayına giren dizinin oyuncu kadrosu da dikkat çekici. Netflix'in sevilen yapımlarından Sex Education'dan tanıdığımız Tanya Reynolds, HBO'nun Girls dizisindeki Shoshanna karakteriyle bilinen Zosia Mamet, Saoirse-Monica ve Amar Chadha-Patel başrolleri paylaşıyor.

Bazı izleyiciler kara komedideki karakterleri "dengesiz ama eğlenceli" diye tanımlıyor. Bir yorumda şu ifadelere yer veriliyor: 

Dönem dizisi deyince akla gelen tüm klişe komedi ve romantizm kalıplarını yıkan bir yapım. Politik gündemlere saplanmadan sadece oyunculukların keyfini çıkarmanızı sağlıyor. Yönü belli olmayan hikayelerle dolu olması bile onu son derece eğlenceli kılıyor.

Başka bir izleyici ise şöyle diyor: 

The Decameron, karanlık mizahıyla süslenmiş, insan doğasına dair çıplak gerçekleri gözler önüne seren çarpıcı bir dönem anlatısı.

Yönetmen koltuğunda daha önce Teenage Bounty Hunters'la platformda başarı yakalayan Kathleen Jordan'ın oturduğu dizi, yalnızca 8 bölümden oluşuyor ve Boccaccio'nun özgün eserine sadık kalarak noktalanıyor. 

Eğer bu çok konuşulan dizinin nasıl ilerlediğini merak ediyorsanız, The Decameron’un tüm bölümleri Netflix’te yayında.

Independent Türkçe, Express, Mirror