Merakla beklenen film, Oscar lanetine mi kurban gitti?

Film, dünyayla birlikte Türkiye'de de 7 Mart'ta vizyona girmişti (Warner Bros)
Film, dünyayla birlikte Türkiye'de de 7 Mart'ta vizyona girmişti (Warner Bros)
TT

Merakla beklenen film, Oscar lanetine mi kurban gitti?

Film, dünyayla birlikte Türkiye'de de 7 Mart'ta vizyona girmişti (Warner Bros)
Film, dünyayla birlikte Türkiye'de de 7 Mart'ta vizyona girmişti (Warner Bros)

Bong Joon Ho'nun yeni projesi Mickey 17'nin de gişede beklentileri karşılayamamasının ardından sinemacılar Oscar laneti teorisinin güçlendiğini söylüyor. 

Hollywood Reporter, 13 yıldır En İyi Yönetmen heykelciğini alanların çoğunun sonraki filmlerinin izleyiciler tarafından sevilmediğini bildiriyor. 

Ang Lee'nin 2012'de Pi'nin Yaşamı'yla (Life of Pi) kazandığı başarıdan 4 yıl sonra Billy Lynn'in Uzun Yürüyüşü'yle (Billy Lynn’s Long Halftime Walk) hezimete uğraması bir örnek. 

2016'da Aşıklar Şehri'yle (La La Land) zirveyi gören Damien Chazelle'in iki sene sonra Ay'da İlk İnsan'la (First Man) gişelerden hayal kırıklığıyla ayrılması bir diğeri. 

2018'de Suyun Sesi'yle (The Shape of Water) Akademi'yi büyüleyen Guillermo del Toro'nun üç sene sonra vizyonlara giren Kabus Sokağı (Nightmare Alley) bütçesini dahi karşılayamadı.  

Chloé Zhao'nun başarı kazandığı Nomadland'den (2020) sonraki yıl beyazperdede gösterilen Eternals (2021) da fiyaskoyla sonuçlandı. 

Güney Koreli yönetmenin 2020'de En İyi Film Oscar'ını kazanan Parazit'ten (Gisaengchung) sonra çektiği ilk filmin Warner Bros. için 75-80 milyon dolarlık zararla sinemalardan ayrılması bekleniyor. 

Bilimkurgu filminin başrolünde olan 38 yaşındaki Robert Pattinson, Mickey isimli bir karakterin klonlarını canlandırıyor. Hikayenin ana kahramanı 17. klon Mickey, kendisinden sonra gelen Mickey 18'le birlikte zorla çalıştırıldıkları koloniye karşı mücadele veriyor. Filmde Naomi Ackie, Steven Yeun, Toni Colette ve Mark Ruffalo da rol alıyor.

Hem eleştirmenlerden hem de izleyicilerden gelen yorumlar, Parazit kadar büyük bir coşku yaratamadı. Film, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da 100 üzerinden 78puan aldı. Mickey 17'nin izleyici puanıysa 100 üzerinden 73. Bu puanlar, "olumlu ama muhteşem değil" şeklinde değerlendiriliyor. 

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety



İnanılmaz değişim: Viski içen rockçı nasıl El Kaide'ye bağlı bir örgütün lideri oldu?

Ibrahim ag Alhabib ve arkadaşlarının 1992'de Mali'de çekilen fotoğrafı (Tinariwen)
Ibrahim ag Alhabib ve arkadaşlarının 1992'de Mali'de çekilen fotoğrafı (Tinariwen)
TT

İnanılmaz değişim: Viski içen rockçı nasıl El Kaide'ye bağlı bir örgütün lideri oldu?

Ibrahim ag Alhabib ve arkadaşlarının 1992'de Mali'de çekilen fotoğrafı (Tinariwen)
Ibrahim ag Alhabib ve arkadaşlarının 1992'de Mali'de çekilen fotoğrafı (Tinariwen)

Iyad ag Ghali bir zamanlar Sahra Çölü'nden doğan sıradışı bir blues-rock grubu için söz yazıyordu. Batı Afrika'daki gece kulüplerinin tanınan bir ismiydi ve Tinariwen'in elemanlarıyla birlikte müzik yapıyorlardı. 

Tuareg müzisyenlerinden oluşan grup bir Grammy kazandı, dünya turuna çıkarak Türkiye'ye geldi ve Led Zeppelin'den Robert Plant ve U2'dan Bono'yla birlikte çaldı.           

O ise El Kaide'nin en tehlikeli kollarından Cemaat Nasrül-İslam vel Müslimin'in lideri oldu. Batı Afrika'nın büyük bir kısmında müziği yasaklayan örgüt, onbinlerce ölümden sorumlu tutuluyor. 

Iyad ag Ghali'nin silahlı adamları, 2013'te Tinariwen üyelerini dahi pusuya düşürüp grubun gitaristini bir süre alıkoydu. 

Tinariwen'in eski menajeri Manny Ansar, 30 yıl önce Mali'nin başkenti Bamako'daki gece kulüplerine Iyad ag Ghali'yle birlikte gittiğini söyleyerek şöyle diyor:

İnanamadım. Cesetlerin üzerinde yürüdüğü videoyu görünce büyük bir şoka girdim.

70'li yaşlarına gelen Iyad ag Ghali'nin 6 bin civarında savaşçısı olduğu tahmin ediliyor. Fransa ve ABD askerlerinin yanı sıra Rus paralı savaşçılarıyla da çatışan örgüt, verdiği mücadeleyi kazanıyor gibi. 

Mali ve komşusu Burkina Faso'nun El Kaide tarafından yönetilen ilk ülkesi olma ihtimalinden bahsediliyor. 

ABD'nin Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, Iyad ag Ghali'nin eski arkadaşları, isyancı Tuaregler, Tinariwen üyeleri ve menajerlerinin yanı sıra devlet yetkilileriyle temasa geçerek onun portresini çıkardı. 

hyjukı
Iyad ag Ghali (sağdaki), Burkina Faso Dışişleri Bakanı Djibril Bassole'yle Mali'de 2012'de bir araya gelmişti (Reuters)

Iyad ag Ghali'nin çocukken etnik kimliğini, Müslümanlığın önünde gördüğü bildirildi. 

9 yaşında babası bir Tuareg isyanında ölünce, Mali'den bağımsızlık talep eden bir örgüte katıldığı aktarıldı.

2011'de kendi ülkesindeki isyanla öldürülen Libya lideri Muammer Kaddafi, desteklediği Tuareg örgütündeki savaşçıları, Lübnan'da İsraillilerle, Çad'daysa Fransızlarla savaşmak üzere kullanmış. 

Kaddagi, Iyad ag Ghali'nin Trablus yakınlarındaki kampa katılan Tuaregleri yönetmesini 1980'lerde istemiş. Tinariwen'in kurucusu Ibrahim ag Alhabib de oraya gidenler arasındaymış. 

O dönem Tuareglerin bağımsızlık mücadelesine destek için müziğin önemli olduğuna inanan Iyad ag Ghali, kamptaki müzisyenlere elektrogitar, amplifikatör, stüdyo ve sahne vermiş. 

Bununla da yetinmeyerek "Bismillah" adlı bir şarkının sözlerini yazmış. 

Parça, "Allah'ın adıyla kardeşlerimizin refakatinde devrimi başlattık" gibi ifadeler içeriyor. 

Tuaregleri çalışan akademisyen Pierre Boilley, 1989'da Paris'teki evinde misafir ettiği Iyad ag Ghali'nin viski içip ayaklanma hayalleri kurduğunu anlatıyor. 

Kaddafi'nin kendilerini oyaladığını düşünerek Haziran 1990'da Libya'dan Mali'ye giden savaşçılar, burada direnişe başladı. Kasetlerle elden ele yayılan Bismillah parçası da Tuareglerin özgürlük marşı gibi görüldü.

Örgüt, 1991'de Mali'den özerklik kopardıkları bir barış anlaşması imzalarken Iyad ag Ghali'ye de Bamako'da bir villa verilmiş. Tinariwen'in kurucusu Ibrahim ag Alhabib'i yeni evine çağıran Iyad ag Ghali, grupla birlikte geç saatlere kadar şarkı söylemiş. 

Mali Devlet Başkanı Alpha Konaré'yle resmi ziyaretlere katılan Iyad ag Ghali, Rolex saat takıp lüks kıyafetler giydiği bir döneme girmiş.

1999'da Pakistanlı din adamlarının memleketi Kidal'e gelişiyle hem onun hem de Mali'nin kaderi değişmiş. 

Sakal uzatan ve lüks kıyafetleri bir kenara bırakan Iyad ag Ghali artık El Kaide'ye bağlı bir örgütün lideri. 

Haziran 2024'te Lahey merkezli Uluslararası Ceza Mahkemesi onun hakkında yakalama emri çıkardı. Savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işlemekle itham ediliyor. 

Independent Türkçe, WSJ, AP