"Kahraman sıçan" 100'ü aşkın mayın bularak dünya rekoru kırdı

Ronin 2021'den bu yana 109 mayın ve 15 patlamamış mühimmat ortaya çıkardı

Afrika dev keseli sıçanı Ronin, Guinness Rekorlar Kitabı tarafından tanındı (Apopo)
Afrika dev keseli sıçanı Ronin, Guinness Rekorlar Kitabı tarafından tanındı (Apopo)
TT

"Kahraman sıçan" 100'ü aşkın mayın bularak dünya rekoru kırdı

Afrika dev keseli sıçanı Ronin, Guinness Rekorlar Kitabı tarafından tanındı (Apopo)
Afrika dev keseli sıçanı Ronin, Guinness Rekorlar Kitabı tarafından tanındı (Apopo)

Arpan Rai Asya Muhabiri 

Sivil toplum kuruluşu APOPO cuma günü yaptığı açıklamada, Kamboçya'da mayın koklayan bir Afrika sıçanının ülkede 100'den fazla mayını ve diğer patlayıcıları tespit ederek dünya rekoru kırdığını duyurdu.

APOPO'dan yapılan açıklamada dev keseli sıçanın, 2021'den bu yana 109 mayını ve 15 patlamamış mühimmatı ortaya çıkardığı için Belçika merkezli yardım kuruluşu tarafından en başarılı Mayın Tespit Sıçanı (MDR) olarak adlandırıldığı belirtildi.

Sıçan Ronin'i takdir eden Guinness Rekorlar Kitabı, kemirgenin "hayati önem taşıyan çalışmasının" "günlük yaşamlarını sürdürürken atacakları bir yanlış adımın son adımları olabileceği korkusuyla" yaşamak zorunda kalan insanlar için gerçek bir fark yarattığını ifade ediyor.

APOPO'nun açıklamasında "Ve Ronin'in işi daha bitmedi. Henüz 5 yaşında ve önünde en az iki yıl daha tespit çalışması olabilir ve zaten rekor seviyedeki toplam sayısını artırmaya devam edebilir" ifadelerine yer verildi.

APOPO, Ronin'in Ağustos 2021'de Kamboçya'daki Preah Vihear eyaletine konuşlandırıldığını dile getirdi.

APOPO'nun rekor kıran sıçanı Ronin'le tanışın. Bir sıçan tarafından tespit edilen en fazla mayını bulma alanında Guinness Dünya Rekoru unvanını elinde tutuyor. Ronin'in misyonunu destekleyin.

Bir HeroRAT evlat edinin: https://apopo.org/herorats

Kemirgen, 5 yıl boyunca 71 mayın ve 38 parça patlamamış mühimmat tespit eden Afrika dev keseli sıçanı Magawa'nın rekorunu kırdı.

Tanzanya'da merkezi bulunan sivil toplum kuruluşu APOPO'nun HeroRATS (KahramanSIÇANLAR) adını verdiği 104 kemirgen çalışanı var.

Bir sıçan bakıcısı, APOPO'nun Morogoro'daki eğitim tesisinde kolunda bir Afrika dev keseli sıçan taşıyor (AFP)
Bir sıçan bakıcısı, APOPO'nun Morogoro'daki eğitim tesisinde kolunda bir Afrika dev keseli sıçan taşıyor (AFP)

Ronin'in sayfasında, avokado seven sıçanın 68 santimetre boyunda, 1175 gram ağırlığında ve "çalışkan ama arkadaş canlısı ve rahat" bir kişiliği olduğu yazıyor.

Onlarca yıl süren iç savaşın izlerini taşıyan ve 1000 km²'den fazla alanı hâlâ mayınlı olan Kamboçya, dünyanın en yoğun mayın döşeli ülkelerinden biri.

Kişi başına düşen ampute sayısının en yüksek olduğu ülkelerden biri ve en az 40 bin kişi patlayıcılar nedeniyle uzuvlarını kaybetti.

APOPO, HeroRAT'lerinin tenis kortu büyüklüğündeki bir alanı 30 dakika içinde arayabileceğini ifade ediyor. Aynı görev, etrafta ne kadar hurda metal olduğuna bağlı olarak metal dedektörü kullanan bir mayın temizleyicinin 4 gününü alabilir.

Kuruluş bu eğitimli sıçanların, patlayıcıların içindeki TNT adı verilen kimyasal bileşiği tespit edebildiğini ve metal dedektörü içeren geleneksel yöntemlerin aksine hurda metali görmezden geldiğini belirtiyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/asia



Homo sapiens güneş kremi sayesinde mi hayatta kalmayı başardı?

Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)
Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)
TT

Homo sapiens güneş kremi sayesinde mi hayatta kalmayı başardı?

Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)
Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)

Neandertallerin soyu tükenirken modern insanların hayatta kalmasının arkasında güneş kremi yatıyor olabilir. 

Modern insanların (Homo sapiens) en yakın akrabalarından Neandertaller, onbinlerce yıl Avrupa'da yaşadıktan sonra yaklaşık 40 bin yıl önce yok olmuştu. 

Bilim insanları türün sonunu neyin getirdiğini saptamaya çalışırken, yeni bir araştırma Dünya'nın manyetik alanındaki değişimlere işaret etti.

Gezegeni Güneş'in zararlı ışınlarından koruyan manyetik alanın kutupları genellikle kuzey ve güney kutuplarıyla aynı hizada ancak çekirdekteki değişiklikler sonucu zaman zaman yer değiştiriyor.

Yaklaşık 41 bin yıl önce de böyle bir olay yaşandı ve manyetik alan zayıflayarak daha yüksek seviyede radyasyonun yeryüzüne ulaşmasına izin verdi.

Michigan Üniversitesi liderliğindeki bir araştırma ekibi, volkanik kayaç ve tortularda korunan manyetik imzaları inceleyerek Laschamps olayı diye bilinen bu dönemde manyetik alanının detaylı bir modelini oluşturdu. 

Bulguları hakemli dergi Science Advances'ta dün (16 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre 41 bin yıl önce manyetik kutuplar ekvatora doğru kaydı ve alanın gücü, bugünkü seviyelerin yüzde 10'una kadar düştü.

Bilim insanları bu dönemde, normalde kutuplarda görülen kuzey ışıklarının ekvatora çok daha yakın yerlere yaklaştığını tahmin ediyor.

Bunun yanı sıra artan ultraviyole ışın oranı, insanları cilt kanseri gibi hastalıklara karşı epey savunmasız bırakmış olmalı.

Araştırmacılar bu dönemde modern insanlar arasında kişinin ölçülerine göre hazırlanmış kıyafetlerin yaygınlaştığını söylüyor. Ayrıca ultraviyole ışınlara karşı koruma sağlayan aşıboyasına da sanat eserlerinde sıkça rastlanırken, Homo sapiens bunu vücuduna da sürmüş olabilir. 

Ekip bu nedenle Homo sapiens'in, Neandertallere karşı daha avantajlı bir konumda olabileceğini düşünüyor. Kişiye özel kıyafetler de vücudu daha iyi örtebildiğinden güneş ışınlarına karşı korumada etki sağlıyor. 

Makalenin başyazarı Dr. Agnit Mukhopadhyay "Çalışmada, manyetik alanın bağlı olmadığı ve kozmik radyasyonun veya Güneş'ten gelen her türlü enerjik parçacığın toprağa kadar sızmasına izin veren tüm bölgeleri birleştirdik" diyerek ekliyor:

Bu bölgelerin birçoğunun aslında 41 bin yıl önceki erken insan faaliyetleriyle, özellikle de mağara kullanımı ve tarih öncesi güneş kremi kullanımındaki artışla epey yakından eşleştiğini gördük.

Diğer yandan bazı uzmanlar, modern insanların aşıboyasını güneş kremi olarak kullanıp kullanmadığının bilinmediğini ve tek başına onları kurtarmış olmayabileceğini söylüyor.

Çek Cumhuriyeti'ndeki JCMM'den (Güney Moravya Uluslararası Hareketlilik Merkezi) Ladislav Nejman, aynı dönemde çok soğuk koşullar olduğuna dikkat çekerek ekliyor:

Homo sapiens'in Neandertallere kıyasla sahip olduğu en büyük avantaj, Afrika'da ve başka yerlerde yaşayan başka büyük popülasyonların olmasıydı. Bu nedenle yeni Homo sapiensler bu olaylardan sonra Avrupa'ya taşınabilirdi. 

Independent Türkçe, IFLScience, New Scientist, Science Advances