Şili lityum madeni çalışmalarını geliştirirken, Atacama Çölü'ndeki yerliler projelerde daha fazla söz hakkına sahip olmak istiyor.
Reuters’ın aktardığına göre yerliler, Şili merkezli SQM firması ve devlete ait Codelco’yla madenlerin yönetimine dair görüşmeler düzenliyor.
Atacama Çölü’nde yaşayan ve “Lickanantay” diye de bilinen yerli halklar, yaşadıkları bölgelerde yürütülecek madencilik faaliyetlerinde söz sahibi olmak istiyor.
Yerliler özellikle su kaynaklarının dengeli şekilde kullanılmasını ve çevreye zarar verilmemesini talep ediyor.
Codelco ve SQM'nin birleşmesinin bu yılın ikinci yarısında tamamlanması öngörülüyor. Bunun gerçekleştirilmesi halinde Codelco, Atacama operasyonları üzerinde yüzde 51 kontrol payına sahip olacak.
Şirketlerin, birleşme ve madencilik faaliyetleri sürecinde sorun yaşamamak için yerlilerle anlaşmak istediği belirtiliyor. Firmaların Reuters'a gönderdiği ortak açıklamada şu ifadelere yer veriliyor:
Lickanantay topluluklarının bakış açısı ve vizyonlarının, yeni oluşturulacak şirketin karar alma süreçlerinde etkin şekilde temsil edilmesi hedefleniyor. Onları bu model üzerinde birlikte çalışmaya davet ettik.
Peine topluluğunun lideri Sergio Cubillos, “Buradaki asıl mesele, yaşadığımız bölgede ne yapılacağına sadece şirketlerin karar vermemesi” diyor.
Ülke tarihinin en genç devlet başkanı Gabriel Boric, Nisan 2023’te yaptığı açıklamada çevreyi korumak ve ekonomiyi kalkındırmak için lityum sektörünün kamulaştırılacağını duyurmuştu.
Boric göreve gelmeden önce 2022’de Atacama’daki yerlilerin ayaklanması üzerine lityum madenciliği projeleri askıya alınmıştı. Dönemin Şili Devlet Başkanı Sebastián Pinera, şirketleri özelleştirmek istediği gerekçesiyle tepki çekmiş, Boric de özelleştirmeye karşı olduğunu söylemişti.
Reuters’ın analizinde, Codelco ve SQM’nin böyle bir sorunla karşılaşmak istemediği belirtiliyor. Boric’in “yerlileri destekleyen” tutumuyla iki şirketin birleşmesinin madencilik faaliyetlerine hız kazandırabileceğine dikkat çekiliyor.
Yerli topluluğundan Winder Flores, risklerin farkında olduklarını belirterek şu ifadeleri kullanıyor:
Madencilerin çevre kirliliği olmayacağını ve su kaynaklarımızın tükenmeyeceğini garanti etmesini istiyoruz. Ülkenin kalkınmasına karşı değiliz ancak bunun bir parçası olmak istiyoruz, elimizdeki her şeyi kaybedeceğimiz bir duruma düşmek istemiyoruz.
Independent Türkçe, Reuters, Daily Climate
