Ağaçlar, kaçak madencilere karşı casusluk yapıyor

Kaçak altın madenciliği, Amazon'daki yağmur ormanlarına büyük zarar veriyor (Reuters)
Kaçak altın madenciliği, Amazon'daki yağmur ormanlarına büyük zarar veriyor (Reuters)
TT

Ağaçlar, kaçak madencilere karşı casusluk yapıyor

Kaçak altın madenciliği, Amazon'daki yağmur ormanlarına büyük zarar veriyor (Reuters)
Kaçak altın madenciliği, Amazon'daki yağmur ormanlarına büyük zarar veriyor (Reuters)

Bilim insanları, Amazon'daki kaçak altın madenciliğine karşı ağaçların “casus” görevi görebileceğini keşfetti. 

Yasadışı madenciler, altın parçacıklarını topraktan ayırmak için cıva kullanıyor. Toprağa salınan ve altına bağlanan cıvaların yarattığı bu zehirli karışım daha sonra madenciler tarafından yakılıyor. Açığa çıkan gazlarsa yakındaki ağaçlar tarafından emiliyor. 

ABD’nin prestijli eğitim kurumlarından Cornell Üniversitesi’nden Dr. Jacqueline Gerson liderliğindeki ekip, bu zehirli metalin ağaç halkalarında biriktiğini ve böylece kaçak madenciliğin “izlerinin takip edilebileceğini” ortaya koydu. 

Hakemli dergi Frontiers in Environmental Science’ta bugün yayımlanan araştırmada, Peru’da kaçak madencilik yapılan bölgelere farklı mesafelerden toplanan 5 incir ağacı (Ficus insipada) türüne ait halkalar incelendi. 

En yüksek cıva seviyeleri, madenlerin bitişiğindeki alanlardan alınan ağaç halkası örneklerinde tespit edildi. Madenden daha uzak olanlardaysa bu seviyeler daha düşüktü. 

Gerson, ağaçların kaçak madencilik faaliyetlerine yönelik “biyolojik monitörler” şeklinde kullanılabileceğini belirtiyor. Yer aldığı çevrenin kalitesi hakkında nicel bilgi sağlayabilen canlılara “biyolojik monitör” adı veriliyor. 

Diğer yandan ağaç halkaları araştırmacılara cıva seviyelerinin ne zaman yükselmeye başladığını gösterse de yasadışı madencilerin konumuna dair net bilgiler sunmuyor. Fakat yüksek cıva seviyeleri, madencilik alanlarının muhtemel yakınlığına dair bilgi verebilir. 

Independent Türkçe, Popular Science, New Scientist



Gene Hackman ve eşinin mülkü, hantavirüs yuvası ilan edildi

Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)
Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)
TT

Gene Hackman ve eşinin mülkü, hantavirüs yuvası ilan edildi

Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)
Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)

Bir halk sağlığı raporuna göre Gene Hackman'ın mülkü hantavirüs için olası üreme alanıydı.

Oscar ödüllü 95 yaşındaki aktör ve 30 yıllık eşi 65 yaşındaki Betsy Arakawa'nın cesetleri 27 Şubat'ta köpekleriyle birlikte bulunmuştu. Bakım görevlisi cesetleri çift öldükten bir süre sonra bulmuştu.

Kanunun Kuvveti (The French Connection), Affedilmeyen (Unforgiven) ve Tenenbaum Ailesi (The Royal Tenenbaums) gibi filmlerde rol alan Hackman, 1991'de klasik piyanist Arakawa'yla evlenmişti.

İlk incelemelerde ölüm sebebi olarak karbonmonoksit zehirlenmesi ihtimal dışı bırakıldı. Daha sonra hazırlanan otopsi raporu Arakawa'nın kemirgen kaynaklı nadir görülen hastalık hantavirüs pulmoner sendromundan öldüğünü doğruladı. Hackman, Alzheimer'la komplike olan kalp hastalığından öldü ve eşinin yaşamını yitirdiğinden haberdar olmayabilir.

TMZ'nin ulaştığı belgelere göre, New Mexico Halk Sağlığı Departmanı'nın daha sonra yaptığı çevresel risk değerlendirmesinde, çiftin arazisindeki birden fazla binada kemirgen izlerine rastlandı.

Hantavirüs hastalığı enfekte kemirgenlerin idrarı, dışkısı ve tükürüğü yoluyla yayılıyor ve ABD'de en çok zararsız görünen geyik faresi tarafından bulaştırılıyor. Ölümcül olabilen ciddi hastalık akciğerleri etkiliyor ve ilerlemeden önce grip benzeri semptomlar gösteriyor.

Çiftin arazisindeki üç garaj, iki casita (misafir evi) ve üç barakada kemirgen dışkıları bulundu. Üç müstakil garajda iki kemirgen (biri ölü) ve bir kemirgen yuvası tespit edildi. Mülkte bulunan iki araçta da kemirgen yuvaları, dışkıları ve bu hayvanlara rastlandı.

Rapora göre, ek binalara canlı tuzaklar kurulduğu için istila sürüyor gibi görünüyordu.

Bununla birlikte ana konutun düşük riskli olduğu ve çiftin evinin içinde kemirgen faaliyetine dair herhangi bir işaret bulunmadığı belirtildi. Soruşturma, ölümlerin ardından evi ziyaret eden ilk müdahale ekiplerine ve aile üyelerine yönelik riski belirlemek amacıyla yürütüldü.

Ayrıca yayılma riskini belirlemek için de gerekliydi. Arakawa'nın ölümüyle ilgisi olmayan küçük bir Kaliforniya kasabasında üç kişi daha virüs nedeniyle hayatını kaybetti.

Hantavirüs akciğer hastalığı, enfekte olan her 10 kişiden yaklaşık 4'ünü öldürüyor. ABD'de 1993'le 2017 arasında 730'dan az vaka tespit edildi. Vakaların neredeyse tamamı Mississippi Nehri'nin batısında görüldü.

Independent Türkçe