"Şehir katili" asteroidin geldiği yer bilim insanlarını şaşırttı

Dünya'nın yanından geçen asteroit 2024 YR4'ü, Ay'la potansiyel çarpışmasına doğru ilerlerken gösteren sanatçı tasviri (NOIRLab/NSF/AURA/R Proctor)
Dünya'nın yanından geçen asteroit 2024 YR4'ü, Ay'la potansiyel çarpışmasına doğru ilerlerken gösteren sanatçı tasviri (NOIRLab/NSF/AURA/R Proctor)
TT

"Şehir katili" asteroidin geldiği yer bilim insanlarını şaşırttı

Dünya'nın yanından geçen asteroit 2024 YR4'ü, Ay'la potansiyel çarpışmasına doğru ilerlerken gösteren sanatçı tasviri (NOIRLab/NSF/AURA/R Proctor)
Dünya'nın yanından geçen asteroit 2024 YR4'ü, Ay'la potansiyel çarpışmasına doğru ilerlerken gösteren sanatçı tasviri (NOIRLab/NSF/AURA/R Proctor)

Yeni bir araştırmaya göre Ay'la çarpışma potansiyeline sahip "şehir katili" uzay taşı, bilindiği üzere Dünya'nın yanından geçen asteroitlerin üretilmediği, Jüpiter yakınlarındaki asteroit kuşağından gelmiş olabilir.

Gökbilimciler Hawaii'deki Keck Gözlemevi'ni kullanarak ilk kez Aralık 2024'te keşfedilen ve ilk başta Dünya'yla çarpışma yolunda ilerlediği düşünülen 2024 YR4'ün fiziksel özelliklerini ve potansiyel kökenini inceledi.

The Astrophysical Journal Letters'da yayımlanacak çalışma, yaklaşık 60 metre çapa sahip uzay taşının hokey diski şeklinde olduğunu ve hızlı dönüşünü 20 dakikada tamamladığını ortaya koydu.

Araştırma lideri Bryce Bolin yaptığı açıklamada, "YR4 dönüşünü 20 dakikada tamamlıyor, ters yönde dönüyor, basık, düzensiz bir şekle sahip ve katı kaya yoğunluğunda" diyor.

Çoğu asteroidin düz diskler yerine patates veya oyuncak topaçlar şeklinde olduğu düşünüldüğünden bu bulgu hiç beklenmedik bir şeydi.

Bu, yakın tarihte Ay'a çarpma ihtimali taşıyan en büyük asteroidlerden biri olabilir ve gökbilimciler, bu büyüklükteki bir kayanın ne tür bir krater bırakabileceğini incelemek için sabırsızlandıklarını söylüyor.

Dr. Bolin, "Bir asteroidin fiziksel özellikleri hakkındaki bilgiler, gerektiğinde zararı hafifletme çalışmalarının planlanması açısından kritik önemde" diyor.

Son çalışma, asteroidin bir zamanlar daha büyük bir moloz yığını asteroidin yüzeyine oturmuş bir kaya parçası olabileceğini öne sürüyor

Görsel kaldırıldı.
Şili'deki Gemini Güney Teleskobu tarafından yakalanan 2024 YR4 asteroidinin kompozit görüntüsü (Gemini Rasathanesi/NOIRLab/NSF/AURA/M. Zamani)

Gökbilimciler kayanın güneş ışığını nasıl emdiğini ve enerjiyi ısı olarak nasıl yaydığını inceleyerek silikatlar açısından zengin olduğunu buldu. Bu da 2024 YR4'ün "büyük olasılıkla" Güneş Sistemi'nin Mars ve Jüpiter arasındaki ana asteroit kuşağından geldiğine işaret ediyor.

Bina büyüklüğündeki kayanın Jüpiter'le arasındaki kütleçekimsel etkileşimler sonucu Dünya'ya yakın bir yörüngeye itilmiş olabileceğini belirten araştırmacılar, hızlı dönmesinin, asteroit kuşağının merkezinden içeriye doğru göç etmesine yol açmış olabileceğini de ekliyor.

Dr. Bolin, "Ana asteroit kuşağının orta kısmından gelmesine biraz şaşırdık. Dünya'nın yanından geçen birçok asteroidin, asteroit kuşağının bu bölgesinden gelmediğini düşünüyoruz" ifadelerini kullanıyor.

2024 YR4'ün yörünge unsurlarını, Dünya'ya yakın asteroit nüfus modeliyle karşılaştırdık ve en olası kökenin, iç ve orta ana kuşak arasındaki rezonanslar olduğunu bulduk.

Araştırmacılar bulguların gezegenimiz ve kesişen yörüngelerdeki büyük cisimler arasındaki çarpışma risklerinin daha iyi anlaşılmasını sağlayabileceğini söylüyor.

Independent Türkçe



Oscar ödüllü oyuncu çocukken nasıl cinselleştirildiğini anlattı

Natalie Portman çocukken "son derece cinselleştirildiğini" söyledi (AFP)
Natalie Portman çocukken "son derece cinselleştirildiğini" söyledi (AFP)
TT

Oscar ödüllü oyuncu çocukken nasıl cinselleştirildiğini anlattı

Natalie Portman çocukken "son derece cinselleştirildiğini" söyledi (AFP)
Natalie Portman çocukken "son derece cinselleştirildiğini" söyledi (AFP)

Natalie Portman, çocuk oyuncuyken "son derece cinselleştirilerek" "uzun bir Lolita evresine" maruz kalması hakkında konuştu.

İlk performansını 13 yaşındayken Luc Besson'un 1994 yapımı gerilim filmi Sevginin Gücü'nde (Léon: The Professional) sergileyen Oscar ödüllü oyuncu, ailesinin ölümünden sonra bir tetikçinin yanına aldığı genç kız Mathilda'yı canlandırmıştı.

Interview dergisi için Wednesday'in yıldızı Jenna Ortega'yla konuşan Portman, çocukken cinselleştirildiğini ve bunun ekrandaki genç kızlar için endemik bir deneyim olduğunu düşündüğünü söyledi.

Oyuncu "Bu konu hakkında daha önce biraz konuşmuştum; çocukken son derece cinselleştirilmem hakkında, ki bence bu ekrandaki pek çok genç kızın başına geliyor. Bundan çok korkmuştum" dedi.

Portman şöyle devam etti:

Açıkçası cinsellik çocuk olmanın büyük bir parçası ama ben bunun bana yöneltilmesini değil, içimde olmasını istedim. Ve sanırım kendimi koruma yolum 'Ben çok ciddiyim. Çok çalışkanım. Zekiyim ve bu sizin saldıracağınız türden bir kız değil' diye davranmaktı.

İnsanların kendisini rahat bırakmasını sağlamak için bir savunma mekanizması olarak aşırı zeki olduğu imajını yaratmış.

Portman "Böyle bir şey olmamalıydı ama işe yaradı" dedi.

Ama bence bu, gerçek hayatta aptal ve şapşal olmam ve insanların beni gerçekten ciddi bir kitapsever sanması arasındaki kopuklukla ilgili. Gerçek hayatta çok gizli kapaklı biri değilim (her şeyi anlatırım) ama toplum içinde, ne kadar mahrem olduğunuzu söyleyince, mahremiyetinize çok daha fazla saygı duyulacağı apaçık ortadaydı.

cvfghyju
Jean Reno ve Natalie Portman, Sevginin Gücü'nde (Sony Pictures Home Entertainment)

"Çocuklarımla fotoğraf çekimi yapmayacağım' gibi küçük bir bariyer oluşturdum" diye ekledi.

Portman ergenlik döneminde Harika Kızlar (Beautiful Girls/1996), Çılgın Marslılar (Mars Attacks!/1996), Yıldız Savaşları: Bölüm I - Gizli Tehlike (Star Wars: Episode I - The Phantom Menace/1999), Buradan Çok Uzakta (Anywhere But Here/1999) ve Kalbin Olduğu Yer (Where the Heart Is/2000) gibi filmlerde rol aldı. Harvard Üniversitesi'nde psikoloji okumak için 1999'dan 2003'e kadar oyunculuğa ara verdi ancak 2001'de Anton Çehov'un Martı (The Seagull) oyununun Broadway yapımında rol almak üzere sahneye geri döndü.

Profesyonel bale dünyasını konu alan, 2010 yapımı psikolojik korku filmi Siyah Kuğu'daki (Black Swan) performansıyla En İyi Kadın Oyuncu Oscar'ını kazandı.

Sevginin Gücü'ndeki rolü hakkında daha önce konuşan Portman, 2023'te The Hollywood Reporter'a filmle ilişkisinin "karmaşık" olduğunu söylemişti.

"Hâlâ çok sevilen bir film ve bana, şimdiye kadar yaptığım neredeyse tüm filmlerden daha çok bununla ilgili soru soruluyor ve bu bana kariyerimi kazandırdı" diyen oyuncu şöyle eklemişti:

Ama bugün izlediğinizde, kesinlikle bu filmin en hafif tabiriyle bazı nahoş yönleri var. Yani evet, benim için karmaşık bir mesele.

2020'de Portman, "Lolita figürü" olarak resmedildikten sonra kendisini medyadan korumak için "kaleler" inşa ettiğini söylemişti.

Oyuncu, "Sanırım daha çocukken cinselleştirilmek kendi cinselliğimden bir şeyler götürdü çünkü beni korkuttu" demişti.

Güvende olabilmemin yolu 'Ben tutucuyum, ciddiyim, bana saygı duymalısınız, ben akıllıyım ve bana o gözle bakmayın' demekmiş gibi hissettirdi.

Independent Türkçe