Bilim insanları yaşamı Güneş Sistemi dışında arayacak bir görev talep etti

LIFE görevi, Dünya'ya benzer sıcaklık, yarıçap ve kütleye sahip düzinelerce ötegezegenin atmosferlerini inceleyerek su ve oksijen belirtileri arayacak (NASA Ames/SETI Enstitüsü/JPL-Caltech)
LIFE görevi, Dünya'ya benzer sıcaklık, yarıçap ve kütleye sahip düzinelerce ötegezegenin atmosferlerini inceleyerek su ve oksijen belirtileri arayacak (NASA Ames/SETI Enstitüsü/JPL-Caltech)
TT

Bilim insanları yaşamı Güneş Sistemi dışında arayacak bir görev talep etti

LIFE görevi, Dünya'ya benzer sıcaklık, yarıçap ve kütleye sahip düzinelerce ötegezegenin atmosferlerini inceleyerek su ve oksijen belirtileri arayacak (NASA Ames/SETI Enstitüsü/JPL-Caltech)
LIFE görevi, Dünya'ya benzer sıcaklık, yarıçap ve kütleye sahip düzinelerce ötegezegenin atmosferlerini inceleyerek su ve oksijen belirtileri arayacak (NASA Ames/SETI Enstitüsü/JPL-Caltech)

Bilim insanları Dünya ve Güneş Sistemi'nin ötesindeki yaşamı aramak için yeni bir görev istiyor.

İsviçre üniversitesi ETH Zürih'in Large Interferometer for Exoplanets (Ötegezegenler için Büyük İnterferometre) adlı uluslararası misyonu, diğer dünyaların ne kadar çeşitlilik sergilediğini araştırmak üzere teleskoplar gönderilmesini öneriyor.

LIFE adı verilen görev, Dünya'ya benzer sıcaklık, yarıçap ve kütleye sahip düzinelerce ötegezegenin atmosferlerini inceleyerek su ve oksijen işaretleri arayacak.

Fizikçi Dr. Daniel Angerhausen "Tek bir olumlu tespit her şeyi değiştirir" diye açıklıyor. 

Ancak yaşam bulamasak bile, tespit edilebilir biyoimzalara sahip gezegenlerin ne kadar nadir (ya da yaygın) olabileceğini ölçebileceğiz.

Görev konsepti, The Astronomical Journal'da yayımlanan yeni bir çalışmada detaylandırılıyor.

Çalışma, gelecekteki ötegezegen araştırmalarında "yaşam tespit edilmemesi" durumunda gökbilimcilerin neler öğrenebileceğini inceliyor ve yaşam olma ihtimali taşıyan dünyaların sıklığı hakkında anlamlı yanıtlar almak için en az kaç ötegezegenin gözlemlenmesi gerektiğini "Bayesci" istatistiksel analize dayanarak belirliyor. Space.com'a göre Bayesci istatistik, mevcut olasılıkların ışığında bir sonucun olasılığını hesaplamak anlamına geliyor.

Halihazırda Güneş Sistemi'nin dışında var olduğu doğrulanmış 5 bin 800'den fazla ötegezegen var. Bunların çoğu başka yıldızların yörüngesinde dönüyor ve keşfedilenlerin çoğu Samanyolu Galaksisi'nde. Ancak NASA milyarlarca gezegenin var olduğuna inanıyor.

Araştırma, bilim insanlarının 40 ila 80 ötegezegeni inceleyip yaşam bulamaması halinde, benzer gezegenlerin yüzde 10 ila 20'sinden daha azının yaşam barındırdığı sonucuna varabileceklerini saptadı. Araştırmacıların bu sonuçlar sayesinde evrendeki yaşamın ne kadar yaygın olduğuna dair tahminlere üst sınır koyabileceği ifade ediliyor.

Çalışmanın başyazarı Angerhausen, "Böyle bir sonuç bir dönüm noktası olacaktır" diyor.

Yaşamı bulamasak bile, tespit edilebilir biyoimzalara sahip gezegenlerin ne kadar nadir (ya da yaygın) olabileceğini nihayet ölçebileceğiz.

Yine de her gözlemin belirli bir belirsizlik payı taşıdığını kabul ediyorlar. Örneğin kaçırılan yaşam işaretleri nedeniyle görevde yanlış negatif sonuçlar çıkabilir.

Görsel kaldırıldı.
Halihazırda Güneş Sistemi'nin ötesinde var olduğu teyit edilmiş en az 5 bin 800 ötegezegen var (NASA/JPL-Caltech)

Çalışmanın yazarları belirsizliği gidermek için "bir yıldız sisteminin yaşanabilir bölgesindeki kayalık gezegenlerin hangi kısmının su buharı, oksijen ve metanın açık işaretlerini gösterdiği" gibi belirli ve ölçülebilir sorulara gerek duyulduğunu söylüyor.

Angerhausen, "Bu sadece kaç gezegen gözlemlediğimizle ilgili değil; doğru soruları sormak ve aradığımız şeyi görüp görmediğimizden ne kadar emin olabileceğimizle de ilgili" dedi. 

Eğer dikkatli olmazsak ve yaşamı tespit etme becerilerimize aşırı güvenirsek, geniş bir araştırma bile yanıltıcı sonuçlara yol açabilir.

Independent Türkçe



Amazon beğenilen komedinin fişini çekti: Tek sezonda iptal

8 bölümden oluşan Clean Slate, 6 Şubat'ta Prime Video'da izleyiciyle buluşmuştu (Amazon)
8 bölümden oluşan Clean Slate, 6 Şubat'ta Prime Video'da izleyiciyle buluşmuştu (Amazon)
TT

Amazon beğenilen komedinin fişini çekti: Tek sezonda iptal

8 bölümden oluşan Clean Slate, 6 Şubat'ta Prime Video'da izleyiciyle buluşmuştu (Amazon)
8 bölümden oluşan Clean Slate, 6 Şubat'ta Prime Video'da izleyiciyle buluşmuştu (Amazon)

Amazon, komedi dizisi Clean Slate'i ilk sezonunun ardından iptal ettiğini duyurdu.

Dizi, şubatta Prime Video'da prömiyer yapmıştı. Dizinin başrollerini Orange Is the New Black'in yıldızı Laverne Cox, George Wallace, Jay Wilkison, D.K. Uzoukwu ve Telma Hopkins gibi isimler paylaşıyordu. 

Deadline'ın özel haberine göre Clean Slate, 2023'te 101 yaşındayken hayatını kaybeden efsanevi senarist ve yapımcı Norman Lear'ın tamamladığı son dizi olma özelliğini taşıyor.

Resmi özetinde dizinin konusu şöyle anlatılıyor: 

Clean Slate, Alabama'da eski kafalı ve açıksözlü bir oto yıkama dükkanı sahibi olan Harry Slate'in, uzun süredir görüşmediği oğlunun, kendinden emin bir trans kadın olarak geri dönmesiyle yüzleşmesini ve geçirdiği içsel sorgulamayı konu alıyor.

Wallace ve Cox, diziyi Dan Ewen'la birlikte yarattı. Üç isim aynı zamanda Norman Lear, Brent Miller ve Simran Baidwan'la birlikte dizinin yönetici yapımcıları arasında yer aldı. Yapımcılığı Sony Pictures Television'la Amazon MGM Studios üstlendi.

Clean Slate, ekranlara ulaşana kadar uzun bir süreçten geçmişti. İlk olarak 2020'de yayın servisi Peacock için geliştirilmekte olduğu bildirilen dizi, 2021'de Amazon'un IMDB TV (daha sonra Freevee olarak değişti) platformuna taşınmıştı. 2022'de ilk sezon onayı verilen dizi, Freevee'nin kapatılmasının ardından Prime Video'ya aktarılmıştı.

Yayına girdiğinde televizyon yazarlarından övgü dolu yorumlar alan Clean Slate, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da yüzde 89'luk bir beğeni oranı yakalamıştı. 

Variety yazarı Aramide Tinubu incelemesinde, "Clean Slate kusursuz değil ama trans deneyimini son derece insani bir biçimde yansıtıyor. Harry, her zaman Desiree'nin bakış açısını anlamasa da en inatçı anlarında bile ona el uzatıyor" ifadelerini kullanmıştı.

Independent Türkçe, Deadline, Variety