Beynin acı devresi ilk kez laboratuvarda üretildi

Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar bir beyin devresini bir laboratuvar kabında yeniden oluşturduktan sonra bu devre boyunca ilerleyen elektriksel aktiviteyi gözlemlediler (Stanford Üniversitesi)
Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar bir beyin devresini bir laboratuvar kabında yeniden oluşturduktan sonra bu devre boyunca ilerleyen elektriksel aktiviteyi gözlemlediler (Stanford Üniversitesi)
TT

Beynin acı devresi ilk kez laboratuvarda üretildi

Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar bir beyin devresini bir laboratuvar kabında yeniden oluşturduktan sonra bu devre boyunca ilerleyen elektriksel aktiviteyi gözlemlediler (Stanford Üniversitesi)
Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar bir beyin devresini bir laboratuvar kabında yeniden oluşturduktan sonra bu devre boyunca ilerleyen elektriksel aktiviteyi gözlemlediler (Stanford Üniversitesi)

Bilim insanları acı hissinin iletilmesinden sorumlu beyin devresini ilk kez yeniden oluşturdu.

ABD'deki Stanford Üniversitesi'nden bir ekibin imza attığı bu çığır açıcı gelişme, ağrı bozuklukları için daha iyi tedaviler geliştirilmesine katkı sağlayabilir.

Ağrı yollarının bir petri kabında haritalandırılması, laboratuvar hayvanlarına acı vermeden sinir devreleri üzerinde deneyler ve testler yapılmasına da olanak sağlayabilir.

Stanford Üniversitesi'nde psikiyatri ve davranış bilimleri alanında öğretim üyesi olan ve çalışmayı yöneten Sergiu Pasca, "Artık bu yolu invazif olmayan bir şekilde modelleyebiliriz" diyor.

[Laboratuvarda üretilen devreler] herhangi bir acı 'hissetmiyor'. Nahoş, rahatsız edici acı hissini deneyimlememiz için beynimizdeki diğer merkezlerin daha fazla işlemesi gereken sinir sinyallerini iletiyorlar.

Bilim insanları ilk kez elektriksel aktivite dalgalarının, vücudun derisinden beyne kadar ağrıyı algılamaktan sorumlu tüm sinir yolu boyunca ilerlediğine tanık oldu.

Bunu, ağrı sinyallerini iletirken kullanılan karmaşık yolu taklit eden, laboratuvarda geliştirilmiş insan hücrelerinden yapılan ve "duyusal asambloid" adını verdikleri minyatür bir sistem yaratarak gerçekleştirdiler.

Artık bu asembloidler ağrı kesicilerin test edilmesine, sinir yaralanmalarının incelenmesine ve hatta hastalara kişiselleştirilmiş tedaviler oluşturulmasına fayda sağlama potansiyeline sahip. Ayrıca bazı insanların neden kronik ağrıdan muzdarip olduğunu daha iyi anlama imkanı da sunuyor.

Araştırmada yer almayan ve anesteziyoloji, perioperatif ve ağrı tıbbı bölümünde öğretim üyesi olan Dr. Vivianne Tawfik, "Ağrı muazzam bir sağlık sorunu" diyor.

ABD'de yaklaşık 116 milyon kişi (nüfusun üçte birinden fazlası) bir tür kronik ağrıyla uğraşıyor. Her şeyi denedikten ve elimizde hiçbir şey kalmadıktan sonra kronik ağrı çeken bir hastanın karşısına oturmanın ne kadar üzücü olduğunu anlatamam.

Araştırma, 9 Nisan'da hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Human assembloid model of the ascending neural sensory pathway" (Yükselen nöral duyu yolunun insan assembloid modeli) başlıklı çalışmada detaylandırılıyor.

Independent Türkçe



Black Mirror'ın yaratıcısından devam projesi sinyali

Bandersnatch'in prömiyeri 28 Aralık 2018'de Netflix'te yapılmış, filmin yayın tarihi sadece bir gün önce resmen duyurulmuştu (Netflix)
Bandersnatch'in prömiyeri 28 Aralık 2018'de Netflix'te yapılmış, filmin yayın tarihi sadece bir gün önce resmen duyurulmuştu (Netflix)
TT

Black Mirror'ın yaratıcısından devam projesi sinyali

Bandersnatch'in prömiyeri 28 Aralık 2018'de Netflix'te yapılmış, filmin yayın tarihi sadece bir gün önce resmen duyurulmuştu (Netflix)
Bandersnatch'in prömiyeri 28 Aralık 2018'de Netflix'te yapılmış, filmin yayın tarihi sadece bir gün önce resmen duyurulmuştu (Netflix)

Black Mirror'ın çok sevilen bölümü USS Callister'dan 8 yıl sonra gelen devam hikayesi Into Infinity izleyiciyle buluşurken, 2018 yapımı interaktif film Bandersnatch için de yeni bir proje sinyali geldi.

Yaratıcı ve senarist Charlie Brooker, Black Mirror'ın 7. sezonu vesilesiyle Entertainment Weekly'ye verdiği röportajda, Bandersnatch evrenine geri dönme ihtimalini gündeme getirdi.

"Bandersnatch için Banderstruck adını taşıyan tamamen farklı bir devam senaryosu yazmıştım ama hiç çekme fırsatım olmadı" diyen Brooker, yeni sezonda yer alan ve Bandersnatch karakterleri Colin Ritman ve Mohan Thakur'u barındıran Oyuncak (Plaything) bölümünün doğrudan bir devam niteliği taşımadığını da belirtiyor.

Peki Brooker, Bandersnatch sonrası olay örgüsünün nereye uzanacağını hiç açıklayacak mı?

"Hayır" diyerek gülümsüyor: 

Çünkü o fikir havuzuna bir şekilde yeniden dönebilirim. Ama olaylar biraz farklı bir dönemde geçiyordu.

Bu olası devam hikayesinin film mi yoksa antoloji dizisinin bir bölümü mü olacağı sorusuna ise net bir yanıt vermiyor:

Ne olacağı konusunda kararsızım. O fikirle biraz oynamıştım ve hâlâ dönebilirim.

David Slade'in yönettiği ve Brooker'ın kaleme aldığı Bandersnatch, izleyicilere hikayeye yön verme şansı tanıyan bir yapımdı.

1984'te geçen Bandersnatch'te Fionn Whitehead, fantastik bir oyun kitabını bilgisayar oyununa uyarlamaya çalışan genç programcı Stefan Butler'a hayat veriyordu. Çalıştığı oyun şirketi Tuckersoft'un başında Mohan Thakur bulunuyordu. Colin Ritman ise şirketteki en ünlü oyun geliştiriciydi.

İzleyicilerin verdiği kararlarla şekillenen senaryoda birçok farklı ve karanlık sona ulaşmak mümkündü. 

Bandersnatch'ten 10 yıl sonra geçen Oyuncak, Cameron'ın Colin Ritman'ın yeni projesi Kavimler üzerine bir haber yapmaya başlamasıyla gelişiyor. Yapay zekayla kontrol edilen dijital yaratıkları konu alan bu oyun, Cameron'ın hayatını ele geçirmeye başlıyor ve olaylar beklenmedik bir sona doğru ilerliyor.

Black Mirror'ın 7. sezonu halen Netflix'te izlenebilir.

Independent Türkçe, Entertainment Weekly, CBR.com