Devrim yaratabilir: Laboratuvarda insan dişi üretildi

King's College London'daki araştırmacılar, bu büyük atılımın gelecekte hastaların kaybettiği dişlerini yeniden kazanmasını sağlayabileceğini söylüyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Devrim yaratabilir: Laboratuvarda insan dişi üretildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni araştırmaya göre bilim insanları ilk kez laboratuvarda başarılı şekilde insan dişi üretti.

King's College London'daki araştırmacılar, bu büyük atılımın gelecekte hastaların kaybettiği dişlerini yeniden çıkarmasını sağlayabileceğini ve dolgularla diş implantlarına alternatif sunabileceğini söylüyor.

Ekip, diş gelişimi için gerekli ortamı taklit eden, hücrelerin sinyal göndermesine ve diş oluşturmaya başlamasına imkan sağlayan bir malzeme geliştirdi.

King's College London'dan rejeneratif diş hekimliği direktörü Dr. Ana Angelova-Volponi, araştırmanın "diş bakımında devrim yaratma" potansiyeline sahip olduğunu belirtti.

Çalışma, köpekbalıkları ve filler gibi bazı hayvanların yeni dişler çıkarabildiğini ancak insanların yetişkinlikten itibaren yalnızca bir set dişe sahip olduğunu söylüyor.

Araştırmacılar bu nedenle dişlerin yenilenebilmesinin diş hekimliği için büyük sıçrama olacağını öne sürüyor.

Sabit ve zaman içinde uyum sağlayamayan implant ve dolguların aksine çalışma, hastanın kendi hücrelerinden yapılan laboratuvarda yetiştirilmiş bir dişin çeneye nasıl entegre olabileceğini ve doğal bir diş gibi kendini nasıl onarabileceğini özetliyor.

Imperial College London'la işbirliği içinde yürütülen araştırma 10 yıldan uzun süredir devam ediyor.

Diş Hekimliği, Ağız ve Kraniyofasiyal Bilimler Fakültesi'nden araştırmacı Xuechen Zhang şunları söyledi:

Dolgular dişleri onarmada en iyi çözüm değil. Zamanla diş yapısını zayıflatır, sınırlı bir kullanım ömrüne sahiptir ve daha fazla çürüme ya da hassasiyete yol açabilir. İmplantlar, invaziv cerrahi ve implantlarla alveolar kemiğin iyi bir kombinasyonunu gerektirir. Her iki çözüm de yapaydır ve doğal diş işlevini tam olarak geri kazandırmaz, uzun vadeli komplikasyonlara yol açma olasılığı vardır. Laboratuvarda yetiştirilen dişler doğal olarak yenilenecek ve gerçek dişler gibi çeneye entegre olacak. Daha güçlü, daha uzun ömürlü ve reddedilme riski taşımayan bu dişler, dolgulardan veya implantlardan daha dayanıklı ve biyolojik olarak uyumlu bir çözüm sunacak.

Bu süreci laboratuvarda yeniden yaratmaya yönelik önceki çabalar, hücreler etkili bir şekilde iletişim kuramadığı için başarısız olmuştu.

Araştırmacılar şimdi iki olası yaklaşımı araştırıyor: İmplant yapmadan önce laboratuvarda bütün bir dişi büyütmek ya da erken evre diş hücrelerini doğrudan hastanın çenesine yerleştirerek gelişmeye devam etmelerini sağlamak.

Zhang şunları ekledi:

Dişleri ağız içine yerleştirmek için farklı fikirlerimiz var. Genç diş hücrelerini eksik dişin bulunduğu yere nakledebilir ve ağız içinde büyümeye bırakabiliriz. Alternatif olarak, hastanın ağzına yerleştirmeden önce tüm dişi laboratuvarda oluşturabiliriz. Her iki seçenek için de çok erken diş gelişim sürecini laboratuvarda başlatmamız gerekiyor.

Dr. Angelova Volponi sözlerine şunları ekledi:

Alan ilerledikçe, bu tür yenilikçi tekniklerin entegrasyonu, diş onarımı ve rejenerasyonu için sürdürülebilir ve etkili çözümler sunarak diş bakımında devrim yaratma potansiyeline sahip.

Independent Türkçe



Pornoyu yasallaştırmak savaşta Ukrayna'ya yardımcı olabilir mi?

Avrupa ülkeleri, ABD ve Rusya'dan daha sert porno yasasına sahip Ukrayna'da iki yetişkinin birbirine çıplak fotoğraf göndermesi dahi yasak (Reuters)
Avrupa ülkeleri, ABD ve Rusya'dan daha sert porno yasasına sahip Ukrayna'da iki yetişkinin birbirine çıplak fotoğraf göndermesi dahi yasak (Reuters)
TT

Pornoyu yasallaştırmak savaşta Ukrayna'ya yardımcı olabilir mi?

Avrupa ülkeleri, ABD ve Rusya'dan daha sert porno yasasına sahip Ukrayna'da iki yetişkinin birbirine çıplak fotoğraf göndermesi dahi yasak (Reuters)
Avrupa ülkeleri, ABD ve Rusya'dan daha sert porno yasasına sahip Ukrayna'da iki yetişkinin birbirine çıplak fotoğraf göndermesi dahi yasak (Reuters)

2014'ten beri Moskova destekli güçlere karşı savaşan ve üç yılı aşkın süredir de Rus işgaline karşı koymaya çalışan Ukrayna'da pornonun yasallaştırılması için önemli adımlar atılıyor.

Ukrayna Parlamentosu Finans, Vergi ve Gümrük Politikaları Komitesi Başkan Yardımcısı Yaroslav Jelezniyak, Sovyeter Birliği döneminden kalma porno üretim, dağıtım ve tüketim yasağını kaldırmak için öncülük yapanlar arasında. 

Jelezniyak pornografik içerik üreticilerinin "adaletsizlik" diye adlandırdığı meseleye çözüm bulunması gerektiğini savunuyor: Konuya dair 301 sayılı kanun 3-5 yıl hapis cezasına kapı aralarken devlet içerik üreticilerinden vergi topluyor. 

35 yaşındaki siyasetçi de "Topyekûn savaş sırasında böyle bir durum absürt" diyor. 

Kanunun değiştirilerek daha fazla porno üreticisinin vergi ödemesinin sağlanabileceğini, bunun da savaşın sarstığı ülke ekonomisine katkı vereceğini savunan Jelezniyak, "Bu paralar ordu için bize lazım" ifadesini kullanıyor. 

Konuyu haberleştiren New York Times (NYT), Jelezniyak'ın kasımda hazırladığı yasa taslağının başta dikkat çekmediğini belirtti. 

Ancak bir sonraki ay Ukrayna Parlamentosu Finans, Vergi ve Gümrük Politikaları Komitesi Başkanı Danilo Hetmantsev'in 350 OnlyFans modelinin toplamda 1,6 milyon dolarlık vergi ödeyecek kadar gelir beyan ettiğini açıklamasıyla birlikte fikirler değişmiş. 

Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin partisinden milletvekillerinin de desteklediği kanun artık meclis onayını bekliyor. Jelezniyak, gereken 226 oydan 210'unu garantilediklerini söylüyor. 

Diğer yandan aralarında eski Ukrayna Başbakanı Yuliya Timoşenko'nun da yer aldığı muhalifler bu taslağa karşı. Pornonun yasallaştırılmasının ülkenin ahlaki değerlerinde erozyona neden olabileceği savunuluyor. 

NYT, ülkede OnlyFans için içerik üreten kişi sayısının 3 bin 500 olarak tahmin edildiğini ve Kiev'in bu kişilerden toplamda yılda 12,3 milyon dolara varan miktarlarda vergi toplayabileceğini bildiriyor. 

Amerikan gazetesi bu parayla 24 bin FPV drone alınabileceğini de aktarıyor. 

Independent Türkçe, New York Times, AP