Timsahların atalarının iki kitlesel yok oluştan nasıl sağ çıktığı bulundu

Bilim insanları 230 milyon yıl önce ortaya çıkan hayvanların tarihini gözler önüne serdi.

Macrospondylus, Erken Jura döneminde suda yaşayan krokodilomorflardan biriydi (Keegan Melstrom)
Macrospondylus, Erken Jura döneminde suda yaşayan krokodilomorflardan biriydi (Keegan Melstrom)
TT

Timsahların atalarının iki kitlesel yok oluştan nasıl sağ çıktığı bulundu

Macrospondylus, Erken Jura döneminde suda yaşayan krokodilomorflardan biriydi (Keegan Melstrom)
Macrospondylus, Erken Jura döneminde suda yaşayan krokodilomorflardan biriydi (Keegan Melstrom)

Timsahların atalarının, esnek yaşam tarzları sayesinde iki kitlesel yok oluştan sağ çıktığı bulundu.

230 milyon yıl önce ortaya çıkan krokodilomorf adlı grup, bugünkü timsah türlerini ve artık soyu tükenmiş akrabalarını içeriyor.

Bu hayvanlar, biri 201 milyon (Triyas-Jura), diğeri de 66 milyon yıl (Kretase-Paleojen) olmak üzere Dünya tarihindeki 5 kitlesel yok oluşun son ikisinde hayatta kaldı.

Hakemli dergi Palaeontology'de dün (15 Nisan) yayımlanan çalışmayı yürüten ekip bunu nasıl başardıklarını araştırdı. 

Bilim insanları soyu tükenmiş 99 krokodilomorf türünün ve yaşayan 20 timsah türünün dişlerini ve kafataslarını inceleyerek işe koyuldu. Ardından edindikleri bilgilerle bu hayvanların tarih boyunca nasıl beslendiğini ortaya çıkardılar.

Bulgular ilk krokodilomorfların küçük-orta boyutlarda olduğuna ve ekosistemlerinde pek yaygın olmadıklarına işaret ediyor. Araştırmacılar genellikle küçük hayvanlarla beslendiklerini söylüyor.

Ancak Triyas-Jura yok oluşunun ardından daha baskın olan akrabaları yeryüzünden silindi. Ayrıca ağırlıklı olarak et yiyen krokodilomorflar da yok olurken, daha geniş bir menüye sahip olanlar hayatta kaldı.

Araştırmacılar krokodilomorfların, hem yedikleri şeyler hem de bu kaynaklara ulaştıkları ortamlar açısından esnek bir yaşam sürmesi sayesinde sağ çıktığını belirtiyor.

201 milyon önceki kitlesel yok oluşun ardından yarı suda yaşayan avcılardan, suda yaşayan etçillere ve karada yaşayan otçullara kadar çeşit çeşit beslenme biçimi ortaya çıktı. 

Ekip, Kretase döneminin sonunda gezegene yayılan krokodilomorfların beslenme çeşitliğinde zirveye ulaştığını ifade ediyor.

Ancak Kretase-Paleojen yok oluşunun ardından bu çeşitlilik azalmaya ve yarı suda yaşayan hepçiller öne çıkmaya başladı. Bugün yaşayan timsahların büyük bir bölümü de yarı suda yaşayan ve her şeyi yiyebilen türler.

Makalenin bir diğer yazarı Randall Irmis "Krokodilomorfların zaman içindeki evrimsel esnekliği, Dünya'nın geçmişindeki kitlesel yok oluş olaylarında hayatta kalma başarılarının önemli bir parçası oldu" diyerek ekliyor:

Yaşam alanlarını koruyarak ve aşırı avlanmadan kaçınarak onlara bir şans verebilirsek, uzun bir süre gezegenimizde varlığını sürdürmesi muhtemel.

Independent Türkçe, IFLScience, Popular Science, Palaeontology



Adele sahalara döndü: Nişanlısıyla Lakers maçında görüntülendi

Adele dün gece Los Angeles Lakers maçında nişanlısı Rich Paul'le saha kenarındaydı (AP)
Adele dün gece Los Angeles Lakers maçında nişanlısı Rich Paul'le saha kenarındaydı (AP)
TT

Adele sahalara döndü: Nişanlısıyla Lakers maçında görüntülendi

Adele dün gece Los Angeles Lakers maçında nişanlısı Rich Paul'le saha kenarındaydı (AP)
Adele dün gece Los Angeles Lakers maçında nişanlısı Rich Paul'le saha kenarındaydı (AP)

Kamuoyu karşısına nadiren çıkan Adele, dün gece Los Angeles'ta nişanlısı Rich Paul'le görüldü.

İkili, Crypto.com Arena'da Minnesota Timberwolves'la karşı karşıya gelen Lakers'ı izlemek için saha kenarındaydı. Lakers maçı 22 sayı farkla kaybetti.

Hello'yla tanınan, asıl adı Adele Laurie Blue Adkins olan 36 yaşındaki şarkıcı, gri düğmeli gömlek ve pantolon takımının üzerine bej bir ceket giymişti. Öte yandan 44 yaşındaki spor menajerinde siyah uzun kollu gömlek ve siyah kenarlı beyaz şapka vardı.

Adele'in gece etkinliği, müziğe ara vereceğini ima etmesinden neredeyse bir yıl sonra gerçekleşti.

Temmuz 2024'te Deadline'a verdiği röportajda "Hiç yeni müzik planım yok. Bundan sonra büyük bir ara vermek istiyorum ve sanırım kısa süreliğine başka yaratıcı şeyler yapmak istiyorum" demişti.

Ayrıca Las Vegas'taki programının kendisini "deposu epey boşmuş" gibi hissettirdiğini de itiraf etmişti.

Adele, Eylül 2024'te Münih'teki konser serisi sırasında hayranlarına kötü haberi resmen vermişti.

"Sahneye çıkmaktan gerçekten keyif aldım. Üç yıl oldu, bu yaptığım ve muhtemelen yapacağım en uzun süre" diye konuşmuştu.

Seyircilere, "Vermem gereken 10 konser var" demişti.

"Ama ondan sonra, sizi son derece uzun bir süre görmeyeceğim ve sizi kalbimde tutacağım.

Sadece dinlenmeye ihtiyacım var. Son 7 yılı kendime yeni bir hayat kurarak geçirdim ve şimdi onu yaşamak istiyorum. İnşa ettiğim hayatımı yaşamak istiyorum ve sizi çok özleyeceğim.

Ancak Someone Like You'yla bilinen şarkıcı daha sonra sahnelere geri dönmüş ve 2024 tatil sezonundan önce Las Vegas'ta son bir ay boyunca performans sergilemişti.

Müziğine ara veren Adele, 2021'den beri ilişki yaşadığı Paul'le daha fazla vakit geçirebilecek.

Nişanlandıkları iki yıl sonra, Adele'in bir hayranına muzipçe başka biriyle "evet" demeye hazırlandığı için onunla evlenemeyeceğini söylemesiyle duyurulmuştu.

Düğün planları hakkında daha fazla ayrıntı paylaşılmadı.

Grammy ödüllü sanatçı, son programında müstakbel eşini onurlandırarak ona "Beni her zaman büyüttüğün ve yapmak istediğim her şeyi yapabileceğimi hissettirdiğin için teşekkür ederim" demişti.

"Çok yorgun hissettiğim ya da duygusal açıdan çok tükendiğim zamanlar [oldu]... Bu yüzden bunu takdir ediyorum" diye devam etmişti.

Independent Türkçe