Arkeologlar Pompeii'deki bir ailenin dehşet verici sonunu ortaya çıkardı

Arkeolojik kazı alanında yakın zamanda yapılan bir çalışma, bazı Pompeii sakinlerinin son anlarını ortaya çıkardı (Pompeii Arkeoloji Parkı)
Arkeolojik kazı alanında yakın zamanda yapılan bir çalışma, bazı Pompeii sakinlerinin son anlarını ortaya çıkardı (Pompeii Arkeoloji Parkı)
TT

Arkeologlar Pompeii'deki bir ailenin dehşet verici sonunu ortaya çıkardı

Arkeolojik kazı alanında yakın zamanda yapılan bir çalışma, bazı Pompeii sakinlerinin son anlarını ortaya çıkardı (Pompeii Arkeoloji Parkı)
Arkeolojik kazı alanında yakın zamanda yapılan bir çalışma, bazı Pompeii sakinlerinin son anlarını ortaya çıkardı (Pompeii Arkeoloji Parkı)

Yeni bir araştırma, Pompeii'deki bir ailenin Vezüv Yanardağı patlamasının ardından hayatta kalma mücadelesi verirken, son anlarında kendilerini bir odaya kapatmaya çalıştığını ortaya koydu.

Arkeolojik kazı alanında yakın zamanda yapılan bir çalışma, bazı Pompeii sakinlerinin son anlarını açığa çıkardı.

Adını odalarından birindeki mitolojik tablodan alan Elle ve Frisso Evi'nde keşfedilen bir sahne, hane sakinlerinin MS 79'daki tarihi patlamadan kendilerini nasıl can havliyle kurtarmaya çalıştığına ışık tuttu.

Şehrin üzerinde yükselen volkanik küllerden kaçmaya çalışan kurbanlar yatak odasına sığınmış ve kapının önüne bir yatak koymuştu.

Arkeologlar, katılaşmış külün içindeki ahşap çerçevenin şeklini tespit ettikten sonra yatağın kalıbını yeniden üretmeyi başardı.

Park Müdürü Gabriel Zuchtriegel, "Pompeii'de kazı yapmak ve orayı ziyaret etmek, sanatın güzelliğiyle olduğu kadar hayatlarımızın güvencesizliğiyle de yüz yüze gelmek demek" diyor.
 

yuı8
Arkeologlar, katılaşmış külün içinde yatağın ahşap iskeletinin şeklini tespit etti (Pompeii Arkeoloji Parkı)

Bu küçük, harika bir şekilde dekore edilmiş evde, küçük bir odanın girişini kalıbını yaptığımız yatakla engelleyerek kendilerini kurtarmaya çalışan sakinlerin izlerini bulduk. Bunu, lapilli adı verilen ve avlunun çatısındaki açıklıktan girmeye başlayan volkanik taşların mekanı istila etme riski nedeniyle yaptılar. Başaramadılar. Sonunda piroklastik akıntı geldi, başka yerlerde olduğu gibi burada da çok sıcak küller şiddetli bir dalga halinde her odayı doldurdu, sismik sarsıntılar zaten birçok binanın çökmesine neden olmuştu.

sdfergt
Kazılar sırasında, aralarında bir çocuğun da bulunduğu en az 4 kişinin kalıntıları bulundu (Pompeii Arkeoloji Parkı)

Kazılar sırasında, aralarında bir çocuğun da bulunduğu en az 4 kişinin kalıntıları bulundu.

Erkek çocukların yetişkinliğe ulaşana kadar taktığı bronz bir tılsım da kazı alanında keşfedildi ve muhtemelen bulunan çocuğa aitti.

Bulunan diğer eşyalar arasında kiler olarak kullanılan bodrum katına konmuş bir testinin parçalarının yanı sıra bir kepçe, tek kulplu bir testi, sepet şeklinde bir vazo ve kabuk biçimli bir fincan gibi bir dizi bronz çanak çömlek var.

cdfrgth
Arkeologlar, eşiklerin kaldırılması ve bazı yerlerde dekorasyon olmaması gibi bazı unsurlar nedeniyle evin patlama sırasında yenileme çalışmalarından geçtiğini düşünüyor (Pompeii Arkeoloji Parkı)

Arkeologlar, eşiklerin kaldırılması ve bazı yerlerde dekorasyon olmaması gibi bazı unsurlar nedeniyle evin patlama sırasında yenileme çalışmalarından geçtiğini düşünüyor.

Elle ve Frisso Evi adını, Chrysomallo'ya binen Friksos'nun ve kız kardeşi Helle'in boğulmadan kısa bir süre önce resmedildiği, odalarından birinde bulunan mitolojik bir tablodan alıyor.

Yardım için erkek kardeşine elini uzatan kızın trajik ölüm anını tasvir eden fresk, erkek ve kadınların, kız ve erkek çocuklarının trajedilerinin genel imgesinin bir örneğini sunuyor.

Pompeii Arkeoloji Parkı, Pompeii'deki orta ve üst sınıfların evlerindeki bu resimlerin çoğunlukla eğlence ve ekonomik ve kültürel statü göstergesi olarak kullanıldığını ifade ediyor.

Independent Türkçe



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature