Bilimsel atılım... Doktorlar ciddi genetik bozukluğu olan bir bebeğin DNA'sını yeniden yazıyor

Gen terapisi hayali gerçeğe dönüşüyor… Sağlık hizmetlerinde devrim yaratacak

İlk gen tedavisini gerçekleştirme hayali gerçek oldu. (Reuters)
İlk gen tedavisini gerçekleştirme hayali gerçek oldu. (Reuters)
TT

Bilimsel atılım... Doktorlar ciddi genetik bozukluğu olan bir bebeğin DNA'sını yeniden yazıyor

İlk gen tedavisini gerçekleştirme hayali gerçek oldu. (Reuters)
İlk gen tedavisini gerçekleştirme hayali gerçek oldu. (Reuters)

ABD'li bir grup doktor, bir bebeğe, erken çocukluk döneminde etkilenenlerin yaklaşık yarısını öldüren ciddi bir genetik bozukluk teşhisi konulmasının ardından, bebeği özelleştirilmiş bir gen düzenleme tedavisiyle tedavi eden ilk doktorlar oldular.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian'dan aktardığına göre uluslararası araştırmacılar, bebekler doğduktan kısa bir süre sonra hatalı DNA'nın yeniden yazılmasıyla bir dizi yıkıcı genetik hastalığın tedavi edilebileceğini gösterdiğini söyleyerek bu olağanüstü tıbbi başarıyı takdir ettiler.

Philadelphia Çocuk Hastanesi ve Pensilvanya Üniversitesi'ndeki uzmanlar, çocuğa teşhis konur konmaz çalışmaya başladı ve özelleştirilmiş tedavinin ‘karmaşık tasarım, üretim ve güvenlik testlerini’ altı ay içinde tamamladı.

K.J. isimli çocuk, şubat ayında kan dolaşımına infüzyon yoluyla özelleştirilmiş tedavinin ilk dozunu aldı ve bunu mart ve nisan aylarında iki doz daha izledi. Doktorlar çocuğun durumunun iyi olduğunu, ancak hayatının geri kalanında yakın takibe ihtiyaç duyacağını söyledi.

Ekibin başhekimi Dr. Rebecca Ahrens-Niklas, bu atılımın gen düzenleme alanında ‘yıllar süren ilerlemenin’ bir sonucu olduğunu söyledi. Ahrens-Niklas, “KJ sadece bir hasta olmasına rağmen, onun bu tedaviden faydalanacak birçok hastanın ilki olmasını umuyoruz” dedi.

K.J., 1,3 milyon insandan yalnızca birini etkileyen bir durum olan ciddi CPS1 eksikliği ile doğdu. Bu hastalığa sahip kişilerde, vücuttaki proteinlerin normal parçalanması sonucu ortaya çıkan amonyağı idrarla atılmak üzere üreye dönüştüren bir karaciğer enzimi eksiktir. Bu da karaciğere ve beyin gibi diğer organlara zarar verebilecek bir amonyak birikimine yol açar.

Bazı hastalara CPS1 eksikliğini tedavi etmek için karaciğer nakli yapılırken, bu ciddi hastalığa sahip çocuklar ameliyat için yeterli yaşa geldiklerinde karaciğerlerinde hasar oluşmuş olabilir.

Doktorlar, New England Journal of Medicine'de yayınlanan bir makalede, “K.J.’deki bozukluğun altında yatan spesifik mutasyonları belirleme, bunları düzeltmek için bir gen düzenleme tedavisi tasarlama ve tedaviyi test etme” sürecini tanımladılar. Terapide DNA kodunu harf harf yeniden yazan bir yöntem kullanılıyor.

Pensilvanya Üniversitesi'nden Prof. Dr. Kieran Musunuru, “On yıllardır duyduğumuz gen terapisi vaadi gerçekleşiyor ve tıbba yaklaşımımızı temelden değiştirecek” dedi.

Sevilla'daki Pablo de Olavide Üniversitesi'nde genetik uzmanı olan Dr. Miguel Angel, denemenin ‘bu tedavilerin artık bir gerçeklik olduğunu gösteren bir kilometre taşını temsil ettiğini’ söyledi. Angel, “Bildirildiği üzere, hastalar güvenliklerini sağlamak ve ek dozlara ihtiyaç olup olmadığını belirlemek için uzun bir süre izlenecek” ifadesini kullandı.



Netflix müjdeledi: Daha üçüncü sezon yayına girmeden yenisine onay

Netflix'in en sevilen dizileri arasında başı çeken The Diplomat, ilk sezonuyla 87 ülkede en çok izlenen 10 yapımdan biri olmuştu (Netflix)
Netflix'in en sevilen dizileri arasında başı çeken The Diplomat, ilk sezonuyla 87 ülkede en çok izlenen 10 yapımdan biri olmuştu (Netflix)
TT

Netflix müjdeledi: Daha üçüncü sezon yayına girmeden yenisine onay

Netflix'in en sevilen dizileri arasında başı çeken The Diplomat, ilk sezonuyla 87 ülkede en çok izlenen 10 yapımdan biri olmuştu (Netflix)
Netflix'in en sevilen dizileri arasında başı çeken The Diplomat, ilk sezonuyla 87 ülkede en çok izlenen 10 yapımdan biri olmuştu (Netflix)

Netflix, en popüler dizilerinden The Diplomat'a daha üçüncü sezonu yayına girmeden 4. sezon onayı verdi.

Platformun içerik sorumlusu Bela Bajaria, New York'ta düzenlenen Netflix sunumunda dizinin 4. sezonla devam edeceğini duyurdu.

Sevilen politik dramanın üçüncü sezonu için henüz resmi bir yayın tarihi açıklanmadı ancak yeni bölümlerin sonbaharda izleyiciyle buluşması planlanıyor. 

Başrolde Keri Russell yeniden Kate Wyler karakteriyle ekranlara dönerken, Rufus Sewell, Allison Janney, David Gyasi, Rory Kinnear ve Ato Essandoh da kadroda yer almaya devam edecek. Daha önce açıklandığı üzere, Bradley Whitford da yeni sezonda diziye katılan isimlerden biri olacak.

Yayın devinin resmi açıklamasına göre üçüncü sezonun konusuysa şöyle:

Büyükelçi Kate Wyler, en korkunç kabuslardan birini yaşıyor: İstediği şeye sahip olmak. Kısa süre önce Başkan Yardımcısı Grace Penn'i bir terör komplosu planlamakla suçladı ve onun koltuğuna göz diktiğini itiraf etti. Ancak şimdi Başkan ölü, Kate'in eşi Hal onu istemeden öldürmüş olabilir ve Grace Penn artık özgür dünyanın lideri. Tüm bu karmaşa Hal'in Kate'i başkan yardımcılığı koltuğuna taşıma planlarını durdurmuyor. Kate, hiç istemediği bir rolün ve beklemediği bir özgürlüğün içine düşerken, Dışişleri Bakanı Austin Dennison'la giderek karmaşıklaşan bir dostluğa ve Todd Penn'le ürkütücü bir bağa sürükleniyor.

The Diplomat'ın yaratıcısı Debora Cahn, aynı zamanda dizinin yürütücü yapımcıları arasında yer alıyor. Ona bu görevde Keri Russell, Janice Williams ve Alex Graves eşlik ediyor.

Dizi, 2023'teki ilk gösteriminin ardından Netflix'te büyük ilgi görmüştü. Hem dizi hem de başrol oyuncusu Russell, Emmy, Eleştirmenlerin Seçimi ve Altın Küre dahil olmak üzere pek çok adaylık kazanmıştı. 

İlk sezon, yayımlandığı ilk 4 haftada toplam 173,46 milyon saat izlenerek önemli bir başarıya imza atmıştı. İkinci sezonsa 4 hafta boyunca en çok izlenenler listesinde kalmıştı.

Independent Türkçe, Deadline, Variety