Bilim insanları, uykusuzluğa çare olan yiyecekleri saptadı

Otobüste uyuyan yolcu (AFP)
Otobüste uyuyan yolcu (AFP)
TT

Bilim insanları, uykusuzluğa çare olan yiyecekleri saptadı

Otobüste uyuyan yolcu (AFP)
Otobüste uyuyan yolcu (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre günlük önerilen miktarda meyveyi gündüz saatlerinde tüketmek, sadece bir gün içinde uykusuzluğa karşı "önemli değişiklik" sağlayabilir.

Uyku kesintileri, kalp sağlığı, hafıza, öğrenme ve ruh hali düzenlemesi üzerinde olumsuz etkiler dahil geniş kapsamlı sonuçlara yol açabiliyor.

Araştırmalar, yetersiz uykunun kişilerin daha sağlıksız bir yaşam tarzıyla yağ ve şeker içeriği yüksek diyetlere yönelmesine neden olabileceğini gösteriyor.

Ancak Columbia ve Şikago Üniversitesi'nden araştırmacılar diyetin uyku düzenini nasıl etkilediğine dair çok az şey bilindiğini söylüyor.

Sleep Health adlı akademik dergide yayımlanan son araştırma, meyve yenmeyen yaşam tarzından günde 5 porsiyon meyve yemeye geçişin gece deliksiz uyumayı sağlayabileceğini gösterdi.

Bunlar, belirli bir günün besin seçimleriyle aynı gece nesnel olarak ölçülen uyku kalitesi arasında zaman bazlı bağlantı kuran ilk bulgular.

Yeni çalışmanın ortak yazarlarından uyku uzmanı Esra Tasali, "Böylesine anlamlı bir değişimin 24 saatten daha kısa sürede gözlemlenebilmesi dikkat çekici" dedi.

Dr. Tasali, "Beslenmede değişiklikler, daha iyi uyku elde etmek için yeni, doğal ve uygun maliyetli yaklaşım olabilir" dedi.

Çalışmaya günlük gıda tüketimlerini bir uygulamayla bildiren ve araştırmacıların uyku düzenlerini nesnel olarak ölçmelerini sağlayan bir bilek monitörü takan sağlıklı genç yetişkinler katıldı.

Bilim insanları özellikle, kişinin gece boyunca ne sıklıkla uyandığını veya derin uykudan hafif uykuya geçtiğini yansıtan "uyku bölünmesi" ölçüsüne baktı.

Araştırmacılar her günün diyetinin, sonraki gecenin uykusunda "anlamlı farklılıklarla" bağlantılı olduğunu buldu.

Gün içinde daha fazla meyve ve sebze yiyenlerin geceleri daha derin ve kesintisiz bir uykuya daldığı görüldü.

Bilim insanları, tam tahıllar gibi daha sağlıklı karbonhidratlar yiyen katılımcıların da daha iyi uyuduğunu gözlemledi.

ıo89p
Kasalara konmuş meyve ve sebzeler (Hans Lucas/AFP)

Araştırmacılar genel olarak, günde önerilen 5 porsiyon meyve ve sebze tüketen kişilerin, meyve veya sebze tüketmeyenlere kıyasla uyku kalitesinde yüzde 16'lık artış yaşayabileceğini hesapladı.

Dr. Tasali, "Yüzde 16 çok önemli bir fark" dedi.

Bilim insanları, meyve ve sebzelerin uyku kalitesindeki olumlu etkisini açıklayabilecek temel mekanizmaları incelemek için çeşitli popülasyonlar üzerinde daha fazla araştırma yapmayı umuyor.

Son sonuçlara dayanarak, uzun vadeli uyku sağlığı için düzenli olarak kompleks karbonhidratlar, meyve ve sebzeler açısından zengin bir diyetin en iyisi olduğunu söylüyorlar.

Çalışmanın yazarlarından Marie-Pierre St-Onge, "Küçük değişiklikler uykuyu etkileyebilir. Bu güç verici bir şey, daha iyi dinlenmek sizin kontrolünüzde" dedi

Independent Türkçe



Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, yediklerimizin hayatımızın ilerleyen dönemlerinde yakalanacağımız kronik hastalıkların miktarını belirleyebileceği konusunda uyarıyor.

Araştırma sebze-meyve, balık ve doymamış yağlar bakımından zengin Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme düzeninin yaşlılarda demans da dahil olmak üzere kronik hastalıkların gelişimini yavaşlatabileceğini ortaya koydu. İşlenmiş et ve şeker açısından zengin, iltihabı artıran diyetlerse bu süreci hızlandırabilir.

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar, 4 diyetin yaşlılardaki kronik hastalıklar üzerindeki etkilerini inceledi.

İncelenen diyetlerden üçü sağlıklı ve sebze, meyve, tam tahıl, kuruyemiş, baklagiller ve doymamış yağların alımına; şekerli yiyecekler, kırmızı et, işlenmiş et ve tereyağı/margarin tüketimininse azaltılmasına odaklanıyor.

Diğer yandan dördüncü diyet iltihaplanmaya yol açıyor ve daha az sebze, çay ve kahve; daha çok kırmızı ve işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içecek tüketimini içeriyor.

Araştırmacılar İsveç'teki 60 yaş ve üstü 2400 yetişkinin beslenmelerini 15 yıl boyunca izleyip kronik hastalıklarını takip etti.

Alınan besinleri, gıda sıklığı anketleri ve şu 4 diyet örüntüsüne bağlılıkla ölçtü: Ampirik Diyet İnflamatuar İndeksi (EDII), AHEI, Alternatif Akdeniz Diyeti (AMED) ve MIND (Nörodejeneratif Gecikme için Akdeniz - Dash Müdahalesi).

Multimorbidite, kronik hastalıkların sayısıyla tanımlanıp organ sistemlerine göre (kas-iskelet, kardiyovasküler ve nöropsikiyatrik) gruplandırıldı.

Nature Aging adlı bilimsel dergide yayımlanan sonuçlar, sağlıklı diyetleri benimseyenlerde kronik hastalıkların daha yavaş geliştiğini ortaya koydu.

Örneğin, başta AMED, AHEI ve MIND olmak üzere sağlıklı beslenme örüntülerine uzun süreli bağlılık, yaşlılarda kronik hastalıkların daha yavaş gelişmesiyle bağlantılı çıktı.

Bu, kardiyovasküler hastalıklar ve demans için geçerli olsa da kas ve kemiklerle ilgili hastalıklarda böyle bir bağlantı görülmedi.

Ancak iltihaplanma oluşturan diyeti benimseyenlerde kronik hastalık riski arttı.

Karolinska Enstitüsü'ndeki Yaşlanma Araştırma Merkezi, Nörobiyoloji, Bakım Bilimleri ve Toplum Bölümü'nde doktora sonrası araştırmacı olan ortak birinci yazar Adrián Carballo-Casla, "Sonuçlarımız, yaşlanan popülasyonlarda multimorbiditenin gelişimini diyetin ne kadar önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor" diyor.

Diyetin koruyucu etkileri, yaşlanmaya bağlı hastalıklarda kilit önem taşıyan bir faktör olan iltihaplanmanın azalmasıyla açıklanabilir.

Araştırma makalesinin yazarları, uzun ömür üzerinde en büyük etkiye sahip olabilecek diyet önerilerini ve yaşlarına, cinsiyetlerine, psikososyal geçmişlerine ve kronik hastalıklarına göre bunlardan en fazla yararlanabilecek yaşlı gruplarını belirleyerek araştırmalarını ilerletmek istiyor.

Independent Türkçe