Kanseri belirtiler çıkmadan çok önce tespit edebilen kan testi geliştirildi

Fotoğrafta kan bağışı sırasında kullanılan kan toplama tüpleri görülüyor (AFP)
Fotoğrafta kan bağışı sırasında kullanılan kan toplama tüpleri görülüyor (AFP)
TT

Kanseri belirtiler çıkmadan çok önce tespit edebilen kan testi geliştirildi

Fotoğrafta kan bağışı sırasında kullanılan kan toplama tüpleri görülüyor (AFP)
Fotoğrafta kan bağışı sırasında kullanılan kan toplama tüpleri görülüyor (AFP)

Bilim insanlarının geliştirdiği "yüksek hassasiyete sahip" bir kan testi, ilk semptomlar ortaya çıkmadan birkaç yıl önce kanserli tümörlerin belirtilerini tespit edebiliyor. Bu gelişme, hastaların tedavilerden daha iyi sonuç almasını sağlayabilir.

ABD'deki Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar tümörlerin saldığı genetik materyalin, hastalara ilk teşhis konmadan çok önce kan dolaşımında saptanabildiğini keşfetti.

Cancer Discovery adlı hakemli dergide yayımlanan araştırma, kanserin neden olduğu bu genetik mutasyonların bazı hastaların kanında üç yıldan uzun süre önce tespit edilebildiğini ortaya koydu.

Çalışmanın ortak yazarı Yuxuan Wang "Üç yıl önce tespit etmek, müdahaleye zaman tanır. Tümörler çok daha az ilerlemiş ve tedavi edilme olasılığı daha yüksek olur" diyor.

Bilim insanları araştırmada, kalp krizi, felç, kalp yetmezliği ve diğer kardiyovasküler hastalıkların risk faktörlerini araştırmak için ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından finanse edilen büyük bir çalışmanın katılımcılarından toplanan kan plazması örneklerini inceledi.

Araştırmacılar son derece isabetli ve hassas genom dizileme teknikleri geliştirerek önceki çalışmanın 52 katılımcısından alınan kan örneklerini analiz etti.

26 katılımcıya örneklerin alınmasından sonraki 6 ay içinde kanser teşhisi kondu ve teşhis konmayan 26 kişi, karşılaştırma amacıyla kontrol grubu görevi gördü.

52 katılımcıdan 8'i, kan örnekleri alındığı sırada yapılan çoklu kanser erken tanı (MCED) laboratuvar testinde pozitif sonuç aldı.

MCED testi, DNA ve proteinler de dahil, kanda kanserin imzası olan molekülleri analiz ederek tek bir kan örneğinden birden fazla kanseri erken aşamada bulmak için tasarlandı.

8 kişinin tamamına, kan örneklerinin alınmasından sonraki 4 ay içinde kanser teşhisi kondu.

Bu 8 katılımcının 6'sından, kanser teşhisinden yaklaşık 3 ila 3,5 yıl önce fazladan kan örnekleri alınmıştı.

Bu vakaların 4'ünün önceki kan örneklerinde, tümör büyümesiyle bağlantılı mutasyonlar saptandı.

Araştırmacılar bulguların, "kanserlerin çok erken teşhisinde MCED testlerinin umut vaat ettiğinin" işareti olduğunu belirtiyor.

Bu, daha standartlaştırılmış kan testleriyle insanların her yıl veya iki yılda bir taranmasını sağlayarak erken teşhisi artırabilir ve kanserlerin tedaviye dirençli tümörlere dönüşmesini önleyebilir.

Bilim insanları şöyle yazıyor: 

Bu sonuçlar, klinik tanıdan üç yıldan daha önce dolaşımda olan tümör DNA'sını saptamanın mümkün olduğunu ve bunu yapmak için gereken hassasiyet seviyesini sağladığını gösteriyor.

Çalışmanın bir başka yazarı Nickolas Papadopoulos, "Kanserleri klinik tanıdan birkaç yıl önce saptamak, tedavinin daha olumlu sonuçlar vermesini sağlayabilir" diyor.

Bilim insanları bu bulguların daha fazla katılımcının yer aldığı büyük ölçekli bir çalışmada doğrulanmasını umuyor.

Independent Türkçe



Cankurtaran ekibine sıradışı katılım

Erkek köpek şimdiden plajın gözdesi oldu (Reuters)
Erkek köpek şimdiden plajın gözdesi oldu (Reuters)
TT

Cankurtaran ekibine sıradışı katılım

Erkek köpek şimdiden plajın gözdesi oldu (Reuters)
Erkek köpek şimdiden plajın gözdesi oldu (Reuters)

İspanya'nın Malaga kenti yakınlarındaki Las Lindes plajı, yeni bir cankurtarana kavuştu.

2 yaşındaki Nilo, 4 labradordan oluşan kurtarma ekibine katıldı. Bu köpekler denizde zor durumda kalanları kıyıya geri getirmek üzere eğitildi. 

Batı Avrupa ülkesinin plajlarında bu görevi genelde Newfoundland ve labrador tipi köpekler üstleniyor. 

Standart kaniş (standard poodle) cinsi Nilo ise bir istisna oluşturuyor. 

Ona bakan köpek eğitmeni Miguel Sanchez-Merenciano, denizde sorun yaşayan kişilerin yanına önce kendisinin gittiğini, sonra da köpekleri çağırdığını anlattı. 

Sanchez-Merenciano, Nilo'nun eskiden yüksek ses ve kalabalıklardan korktuğunu ancak eğitimini adım adım ilerleterek bu hale geldiğini sözlerine ekledi:

Yanlış bir şekilde, dikey yüzüyordu. Artık mükemmel kulaçlarla yatay yüzüyor. Kuyruğunu adeta bir dümen gibi kullanarak yönünü değiştirebiliyor.

45 yaşındaki köpek eğitmeni, kanişlerin Alman kökenli olduğunu ve tarihte suya düşenleri kurtarmak için kullanıldığını belirtti. 

fdbghj
Nilo, Sanchez-Merenciano'yı kıyıya çekerek maharetini gösterdi (Reuters)

Ancak göz alıcı tüyleriyle dikkat çeken bu cins daha çok Kuzey Avrupa göllerindeki avcılık ve getirme görevlerinde kullanılmış. 

American Kennel Club'a göre kanişler yüksek zekaları ve istisnai öğrenme kapasiteleriyle tanınıyor. 

Independent Türkçe, CNN, Reuters