Yeni Zelanda'da depresyon, "sihirli mantarla" tedavi edilebilecek

Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)
Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)
TT

Yeni Zelanda'da depresyon, "sihirli mantarla" tedavi edilebilecek

Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)
Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)

Yeni Zelanda, tedaviye dirençli depresyon hastaları için "sihirli mantarlarda" bulunan halüsinojenik madde psilosibinin sınırlı tıbbi kullanımını onayladı.

Yeni Zelanda Sağlık Bakan Yardımcısı David Seymour çarşamba günü yaptığı açıklamada, ülkede psilosibin kullanımına ilişkin kuralların ilk kez gevşetildiğini ancak sadece çok deneyimli bir psikiyatristin hastalara bu ilacı reçete edebileceğini söyledi.

Seymour, Seymour, ilacın halen "onaylanmamış" statüsüne rağmen yeni politikanın "gerçek bir dönüm noktası" olduğunu belirtti.

"Psilosibin hâlâ onaylanmamış bir ilaç ancak tedaviye dirençli depresyon hastalarına bu ilacı reçete etme yetkisi son derece deneyimli bir psikiyatriste verildi" dedi.

Bu, her yolu denemiş ve hâlâ acı çeken depresyon hastaları için çok önemli bir gelişme. Bir doktor psilosibinin yardım edebileceğine inanıyorsa, denemek için gerekli araçlara sahip olmalı.

Psilosibinin ilk klinik denemelerinin arkasındaki psikiyatrist Cameron Lacey, ilacı reçete edecek tek doktor olarak belirlendi.

Seymour, Otago Üniversitesi'nden Profesör Lacey hakkında, "Daha önce klinik denemelerde psilosibin reçete etti, sıkı raporlama ve kayıt tutma gereklilikleri altında çalışacak" dedi.

Lacey, RNZ'ye onay almak için "uzun zaman, çok enerji ve azim" gerektiğini söyledi.

Psilosibinle ilgili politika değişikliğinin yanı sıra Yeni Zelanda, uykusuzluğa çözüm olması için başvurulan melatoninin kullanımına ve reçetesiz satışına izin verme planlarını da açıkladı.

Seymour, "Birçok Yeni Zelandalı bana neden insanların melatonini yurtdışında satın alabildiğini ama yerel eczanelerden satın alamadığını sordu. Medsafe bunu değerlendirdi ve melatoninin buradaki eczane raflarında bulunmaması için hiçbir neden olmadığına karar verdi" dedi.

Psilosibin, genellikle "sihirli mantar" diye bilinen belirli mantar türlerinde bulunan, doğal oluşan bir psikoaktif bileşik. 180'den fazla fungus türünde bulunan bu mantarlar, Orta ve Güney Amerika'nın bazı bölgelerinde yerli halkın ruhani ve şifalı ritüellerinde uzun bir kullanım geçmişine sahip.

Araştırmalar, psilosibin verilen hastaların yüzde 80'inin 6 ay veya daha uzun süre boyunca anksiyete ve depresyonda azalma yaşadığını ortaya koydu.

Yeni Zelanda, psilosibin kullanımına izin veren en son ülke oldu.

2023'te Avustralya, bazı psikiyatristlerin belirli ruh sağlığı sorunlarının tedavisi için bu ilacı reçete etmesine izin vermişti.

İsviçre, tıbbi kullanım için LSD, MDMA ve psilosibinin hastalarda sınırlı kullanımına izin veriyor.

ABD'de sadece Oregon ve Colorado psilosibinin düzenlenmiş tedavi edici kullanımını yasallaştırırken, bazı eyaletler ilaca sınırlı erişim izni veriyor.

Independent Türkçe



Uzmanlar araştırdı: Acı yemek kilo verdiriyor mu?

Acı yiyecekleri düzenli yemek kilo vermemizi sağlayabilir. Araştırmacılar, diyetimize baharat eklemenin tüketim miktarımızı etkileyebileceğini söylüyor (AFP)
Acı yiyecekleri düzenli yemek kilo vermemizi sağlayabilir. Araştırmacılar, diyetimize baharat eklemenin tüketim miktarımızı etkileyebileceğini söylüyor (AFP)
TT

Uzmanlar araştırdı: Acı yemek kilo verdiriyor mu?

Acı yiyecekleri düzenli yemek kilo vermemizi sağlayabilir. Araştırmacılar, diyetimize baharat eklemenin tüketim miktarımızı etkileyebileceğini söylüyor (AFP)
Acı yiyecekleri düzenli yemek kilo vermemizi sağlayabilir. Araştırmacılar, diyetimize baharat eklemenin tüketim miktarımızı etkileyebileceğini söylüyor (AFP)

Acı yiyecekler yemek kilo vermemizi sağlayabilir mi?

Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nden doktora sonrası araştırmacı Dr. Paige Cunningham, Verywell Health'e, "Öğüne (sevdiğiniz tadı değiştirmeden yemeği acı hale getirecek kadar) acı biber eklemek daha az yemenizi sağlayabilir" dedi.

Cunningham, bu yıl Food Quality and Preference adlı akademik dergide yayımlanan bir çalışmanın başyazarıydı. Araştırmacılar çalışmada, algılanan acı arttığında yeme hızının yavaşladığını ve yenen miktarın azaldığını buldu.

Acı biberlerde, onlara acı yapan bileşik olan kapsaisin bulunur. Bu bileşiğin canlı organizmalarda ısı üretimini tetiklediği ve metabolizmayı hızlandırdığı düşünülüyor.

Piedmont Atlanta Hastanesi Klinik Diyetisyeni Haley Robinson yaptığı açıklamada, "Kapsaisin vücut ısımızı artırıyor, metabolizmamızı hızlandırıyor ve kalorileri daha hızlı yakmamızı sağlıyor" dedi.

Araştırmalar, metabolizmamızı yüzde 5'e kadar hızlandırabildiğini gösteriyor.

Acı biber ve diğer baharatlar açlığı da etkileyebilir. Bol baharatlı beslenen kişiler gün boyunca daha az yemek yeme eğiliminde.

Cleveland Clinic'ten kayıtlı diyetisyen Patricia Bridget Lane, "Kapsaisinin açlık ve tokluk hissini kontrol eden beyin bölümü hipotalamus üzerinde etkili olduğuna dair bazı araştırmalar var" dedi.

Daha fazla kapsaisin içeren çok acı Carolina Reaper veya hayalet biber türlerini yemenin daha fazla fayda sağladığını kanıtlayan hiçbir araştırma olmaması da dikkat çekici.

Kapsaisin, kırmızı biber ve pul biberin ana bileşeni ancak diğer türlerinin de faydaları olduğu bulundu.

Harvard'daki araştırmacılar, düzenli olarak acı biber yiyen kişilerin kalp hastalığından ölme riskinin daha düşük olduğunu ve neredeyse her gün baharatlı yiyecekler yiyen kişilerin, haftada sadece bir kez yiyenlere göre ölüm riskinin yüzde 14 daha düşük olduğunu söylüyor.

Ancak bu faydaları da bir miktar şüpheyle yaklaşmalı ve tükettiğimiz miktara dikkat etmeliyiz.

Rush Üniversitesi'nden doktor ve bilim insanı Dr. Thomas Holland daha önce Medical News Today'e, "Acı biberler genellikle yüksek yağlı, yüksek kalorili yiyeceklerle birlikte tüketilir, bu da daha sık acı biber tüketiminin daha sık yüksek kalorili yiyecek tüketimiyle bağlantılı olduğu anlamına gelir" diye konuşmuştu.

Independent Türkçe