Yeni Zelanda'da depresyon, "sihirli mantarla" tedavi edilebilecek

Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)
Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)
TT

Yeni Zelanda'da depresyon, "sihirli mantarla" tedavi edilebilecek

Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)
Deniz Piyadeleri savaş gazisi Matt Metzger tarafından üretilen psilosibin mikrodoz kapsülleri, 26 Mart 2025 Çarşamba günü Washington eyaletinin Olympia kentinde fotoğraflandı (AP)

Yeni Zelanda, tedaviye dirençli depresyon hastaları için "sihirli mantarlarda" bulunan halüsinojenik madde psilosibinin sınırlı tıbbi kullanımını onayladı.

Yeni Zelanda Sağlık Bakan Yardımcısı David Seymour çarşamba günü yaptığı açıklamada, ülkede psilosibin kullanımına ilişkin kuralların ilk kez gevşetildiğini ancak sadece çok deneyimli bir psikiyatristin hastalara bu ilacı reçete edebileceğini söyledi.

Seymour, Seymour, ilacın halen "onaylanmamış" statüsüne rağmen yeni politikanın "gerçek bir dönüm noktası" olduğunu belirtti.

"Psilosibin hâlâ onaylanmamış bir ilaç ancak tedaviye dirençli depresyon hastalarına bu ilacı reçete etme yetkisi son derece deneyimli bir psikiyatriste verildi" dedi.

Bu, her yolu denemiş ve hâlâ acı çeken depresyon hastaları için çok önemli bir gelişme. Bir doktor psilosibinin yardım edebileceğine inanıyorsa, denemek için gerekli araçlara sahip olmalı.

Psilosibinin ilk klinik denemelerinin arkasındaki psikiyatrist Cameron Lacey, ilacı reçete edecek tek doktor olarak belirlendi.

Seymour, Otago Üniversitesi'nden Profesör Lacey hakkında, "Daha önce klinik denemelerde psilosibin reçete etti, sıkı raporlama ve kayıt tutma gereklilikleri altında çalışacak" dedi.

Lacey, RNZ'ye onay almak için "uzun zaman, çok enerji ve azim" gerektiğini söyledi.

Psilosibinle ilgili politika değişikliğinin yanı sıra Yeni Zelanda, uykusuzluğa çözüm olması için başvurulan melatoninin kullanımına ve reçetesiz satışına izin verme planlarını da açıkladı.

Seymour, "Birçok Yeni Zelandalı bana neden insanların melatonini yurtdışında satın alabildiğini ama yerel eczanelerden satın alamadığını sordu. Medsafe bunu değerlendirdi ve melatoninin buradaki eczane raflarında bulunmaması için hiçbir neden olmadığına karar verdi" dedi.

Psilosibin, genellikle "sihirli mantar" diye bilinen belirli mantar türlerinde bulunan, doğal oluşan bir psikoaktif bileşik. 180'den fazla fungus türünde bulunan bu mantarlar, Orta ve Güney Amerika'nın bazı bölgelerinde yerli halkın ruhani ve şifalı ritüellerinde uzun bir kullanım geçmişine sahip.

Araştırmalar, psilosibin verilen hastaların yüzde 80'inin 6 ay veya daha uzun süre boyunca anksiyete ve depresyonda azalma yaşadığını ortaya koydu.

Yeni Zelanda, psilosibin kullanımına izin veren en son ülke oldu.

2023'te Avustralya, bazı psikiyatristlerin belirli ruh sağlığı sorunlarının tedavisi için bu ilacı reçete etmesine izin vermişti.

İsviçre, tıbbi kullanım için LSD, MDMA ve psilosibinin hastalarda sınırlı kullanımına izin veriyor.

ABD'de sadece Oregon ve Colorado psilosibinin düzenlenmiş tedavi edici kullanımını yasallaştırırken, bazı eyaletler ilaca sınırlı erişim izni veriyor.

Independent Türkçe



Basit bir test, yaşam sürenizi öngörebilir

Basit bir egzersizin doğal ve kalp-damar hastalığına bağlı ölüm nedenlerini tahmin edebileceği yeni bir araştırmada gösterildi (Unsplash)
Basit bir egzersizin doğal ve kalp-damar hastalığına bağlı ölüm nedenlerini tahmin edebileceği yeni bir araştırmada gösterildi (Unsplash)
TT

Basit bir test, yaşam sürenizi öngörebilir

Basit bir egzersizin doğal ve kalp-damar hastalığına bağlı ölüm nedenlerini tahmin edebileceği yeni bir araştırmada gösterildi (Unsplash)
Basit bir egzersizin doğal ve kalp-damar hastalığına bağlı ölüm nedenlerini tahmin edebileceği yeni bir araştırmada gösterildi (Unsplash)

Yeni bir araştırma, basit bir egzersizin doğal ve kalp-damar hastalığına bağlı ölüm nedenlerini öngörebildiğini ortaya koydu.

Oturup kalkma testiyle ölçülen aerobik olmayan fiziksel zindeliğin, orta yaşlı ve yaşlılarda erken ölümü tahmin edip edemeyeceğini görmek isteyen araştırmacılar, bulgularını European Journal of Preventive Cardiology'de çarşamba günü yayımlandı.

Araştırmacılar, 1998'den 2023'e kadar 46-75 yaşlarındaki 4 bin 282 yetişkinde bu teoriyi test etti. Katılımcıların çoğu (yüzde 68'i) erkekti. Araştırmacılar, "Hiçbirinin fizik ya da sağlığında fiziksel zindelik testi yapmalarına engel olacak bir durum görülmedi" diyor.

Tüm katılımcılar, aerobik olmayan fiziksel zindeliğin ana bileşenleri olan kas gücü/kuvveti, esneklik, denge ve vücut yapısını değerlendirmek için oturup kalkma testinden geçti.

Test basitti ancak kolay olduğu söylenemez. Katılımcıların eller, dirsekler, ve dizler gibi vücutlarının diğer kısımları yere değmeden yere oturup kalkması gerekiyordu.

Araştırmanın yazarları, talimatları şöyle açıklıyor:

Hareket hızını düşünmeden, gerekli olduğuna inandığınız minimum desteği kullanarak yere oturup kalkmaya çalışın.

Katılımcılar destek için herhangi bir uzvunu kullanınca puan kaybediyordu. Ayrıca dengeyi kısmen kaybettikleri algılanırsa puanları düşeceği için dengelerini de korumaları gerekiyordu.

Araştırmacılar, aerobik olmayan fiziksel zindeliğin katılımcıların doğal ve kalp-damar hastalığına bağlı ölüm oranlarının "kayda değer bir göstergesi" olduğunu buldu.

Yaklaşık 12 yıl boyunca hastaları takip eden araştırmacılar, doğal nedenlerden kaynaklanan 665 ölüm tespit etti.

Oturup kalkma testinde 10 puan alanların ölüm oranı yüzde 3,7'ydi. Araştırmacılara göre 8 puan alanlarda ölüm oranı üç katına çıkarak yüzde 11,1'e yükseldi ve 0 ila 4 puan alanların ölüm oranı "çarpıcı bir şekilde artarak" yüzde 42,1'e çıktı.

Brezilya'nın Rio de Janeiro kentindeki özel bir klinikte yapılan araştırmdaki katılımcıların çoğu "ülkenin üst sosyoekonomik ve eğitim katmanlarına aitti".

Araştırmacılar, geçmişteki veya güncel fiziksel aktivite ve egzersiz düzeylerini de kontrol edemedi.

Independent Türkçe