Amerikan siyasetini sarsan Müslüman: Milyarderlere sahip olmamız gerekmiyor

Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)
Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)
TT

Amerikan siyasetini sarsan Müslüman: Milyarderlere sahip olmamız gerekmiyor

Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)
Donald Trump, Mamdani seçilirse New York'a ayrılan 100 milyar dolardan fazla bütçenin kesilebileceği tehdidini pazar günü savurdu (AP)

24 Haziran'da Demokratlar arasında düzenlenen ön seçimlerde partisinin New York belediye başkan adaylığını kazanan Hint asıllı Müslüman Zohran Mamdani, gündemde kalmayı sürdürüyor. 

33 yaşındaki siyasetçi, NBC'ye verdiği röportajda hiç kimsenin milyarlarca dolara sahip olmaması gerektiğini savundu:

Milyarderlere sahip olmamız gerektiğini düşünmüyorum çünkü açıkçası böylesine bir eşitsizlik döneminde bu, çok fazla bir para.

New York'taki mevcut emlak vergisi sistemini adil bulmadığını söyleyen Mamdani, "daha zengin ve daha beyaz" mahalleleri vergilendirilmesini savundu. Irka dayalı bu söylemin bazı seçmenleri gücendirip gücendirmeyeceği sorulduğunda "Her şeye kendi adıyla seslendiğimi düşünüyorum" dedi. 

Diğer yandan emlak vergisi planının hayata geçebilmesi için eyalet meclisi ve valinin de onay vermesi gerekiyor. 

Mamdani, ABD Başkanı'nın kendisi için "yüzde 100 komünist bir deli" demesine karşı çıkarak demokratik sosyalizmi benimsediğini söyledi:

Başkan ne için mücadele verdiğimi gölgelemek adına nasıl göründüğüm, nasıl duyulduğum, nereli olduğum, kim olduğum hakkında konuşacak ve ben bu gerçeğe alışmaya başladım. New York dünya tarihinin en varlıklı ülkesinin en varlıklı kenti ama kentteki her 4 kişiden biri yoksulluk çekiyor.

Mamdani seçilirse ülkenin en büyük kentini yöneten ilk Müslüman ve ilk Hint asıllı Amerikalı olacak. 

Yahudilerin güçlü olduğu New York'u yönetmeye talip olan siyasetçi, İsrail'i soykırımla suçlayıp Filistinlilere destek vererek, 4 Kasım'da yapılacak seçimlere girmeden ülke gündemini salladı. 

ABD'nin en büyük sosyalist örgütü Amerika Demokratik Sosyalistleri'ne (DSA) üye Mamdani'nin galibiyeti, sadece Cumhuriyetçileri değil geleneksel Demokrat Parti destekçilerini de şaşırtıyor.

Halk otobüslerinin ücretsiz hale getirilmesi, sübvanse edilen konutlarda kira dondurma imkanı sağlanması ve belediye tarafından işletilen halk marketleri açılması gibi vaatlerde bulunan Mamdani, birçok ırkçı tehditle karşı karşıya.

Seçim kampanyasının sonlarına doğru ölüm tehditleri aldığını söyleyen Mamdani, bazı kişilerin telefonuna sesli mesaj bırakıp, arabasına patlayıcı yerleştirme tehdidini savurduğunu anlatmıştı. New York Polis Teşkilatı, olaylarla ilgili inceleme başlatıldığını duyurmuştu.  

Independent Türkçe, BBC, Guardian



İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
TT

İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)

Bilim insanları ilk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfetti. İlk kez bir gezegenin, yıldızını bu şekilde etkilediği gözlemlendi. 

Dünya'dan yaklaşık 400 ışık yılı uzaktaki HIP 67522 adlı yıldız ve yörüngesindeki iki gezegen uzun zamandır takip ediliyor. Sadece 17 milyon yaşındaki yıldız, 4,5 milyar yaşındaki Güneş'e kıyasla daha büyük ancak daha soğuk. 

Yıldızın HIP 67522 b adlı gezegeni, şaşırtıcı derecede yakın bir yörüngede dönüyor. Ötegezegen yıldızın etrafındaki bir turunu sadece 7 günde tamamlıyor; yani gezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece bir hafta sürüyor.

Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü'nden Ekaterina Ilin, "Daha önce HIP 67522 gibi bir sistem görmemiştik; gezegen bulunduğunda, yıldızının yörüngesinde 10 günden daha kısa bir sürede döndüğü bilinen en genç gezegendi" diyor.

Ilin ve ekip arkadaşları bu nedenle NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) ve Avrupa Uzay Ajansı'nın ötegezegen uydusu CHEOPS'u kullanarak sistemi daha yakından incelemeye karar verdi. 

Araştırmacılar HIP 67522 b'nin yıldızıyla  kurduğu sıkı etkileşim nedeniyle kendi sonunu hazırladığını tespit etti. 

Devasa plazma topları olan yıldızların yüklü parçacıkları, yüzeydeki hareketleriyle güçlü manyetik alanlar yaratıyor. Manyetik alan çizgileri birbirini kesemediğinden, bazen bunlar düğümlenip aniden koparak güneş patlamaları adı verilen radyasyon patlamalarına yol açıyor.

Bilim insanları, Dünya gibi pek çok gezegenin de manyetik alanı olduğu için yıldızına yakın gezegenlerin, yıldızlardaki manyetik alan patlamalarını tetikleyip tetiklemediğini merak ediyordu. 

HIP 67522 sistemini inceleyen ekip, yıldızdaki patlamaların gezegen onun önünden geçerken sıklaştığını saptadı. Araştırmacılar bu nedenle patlamaları gezegenin tetiklediği sonucuna vardı. 

Normalde yıldızların, yörüngelerindeki gezegenlerden etkilenmediği düşünülüyordu. Ancak araştırmacılar HIP 67522'nin yaşı nedeniyle ve güçlü bir manyetik alanı olması durumunda bunun mümkün olduğunu söylüyor.

Bulguları hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmaya göre gezegen yakın yörünge dönüşü sırasında enerji biriktiriyor ve bunun bir kısmını, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca bir kırbaç misali, dalgalar halinde geri gönderiyor. Bu şok dalgası, manyetik alandan yıldızın yüzeyine geçtiğinde muazzam bir patlama yaşanıyor.

Ancak bu güçlü kozmik ışınların büyük bir kısmı uzaya savrulmak yerine gezegene geri dönüyor. Bilim insanları HIP 67522 b'nin bugüne kadar bulunan ilk "eceline susamış gezegen" olduğunu söylüyor. 

Ilin "Gezegen özellikle enerji yüklü patlamaları tetikliyor gibi görünüyor" diyerek ekliyor: 

Gezegenin, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca gönderdiği dalgalar belirli anlarda patlamaları başlatıyor. Ancak patlamaların enerjisi dalgaların enerjisinden çok daha yüksek. Dalgaların oluşmaya hazır patlamaları tetiklediğini düşünüyoruz.

Araştırmacılar halihazırda yaklaşık Jüpiter büyüklüğündeki HIP 67522 b'nin, 100 milyon yıl içinde Neptün'e yakın bir boyuta geleceğini tahmin ediyor.

Bilim insanları sistemi incelemeye devam ederek patlamalarda ne tür enerji salındığını anlamayı umuyor. Ayrıca bu türden benzer sistemlerin var olup olmadığını araştırmak için çalışmalarını genişletmeyi planlıyorlar.

Ilin, "Aklımda milyonlarca soru var çünkü bu tamamen yeni bir fenomen, dolayısıyla ayrıntılar hâlâ net değil" diyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, NASA, Nature