TikTok, ABD'de yasaklanma sorununa çözüm buldu

Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)
Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)
TT

TikTok, ABD'de yasaklanma sorununa çözüm buldu

Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)
Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)

TikTok'un yasaklanması yaklaşırken, son derece popüler video paylaşım platformunun Amerikalı kullanıcılar için tamamen yeni bir versiyon üzerinde çalıştığı bildirildi.

Ana şirketi ByteDance, Çinlilerin sahip olduğu uygulamayı bir Amerikalıya satmadığı takdirde TikTok, eylülde ABD'de yasaklanma riskiyle karşı karşıya.

The Information'ın pazar günü bildirdiğine göre, uygulamanın ABD'de yeni ve ayrı bir versiyonunun piyasaya sürülmesini sağlayacak bir satış anlaşması mevcut.

Bu gelişme, ABD Başkanı Donald Trump'ın cuma günü yaptığı, pazartesi ya da salı günü Çin’le olası bir TikTok anlaşması için görüşmelere başlayacağı yönündeki açıklamasıyla aynı döneme denk geldi.

Trump, Birleşik Devletler'in TikTok kısa video uygulamasının satışı konusunda "hemen hemen" bir anlaşmaya vardığını söyledi.

hyuıo

Haberde, TikTok'un yeni uygulamayı 5 Eylül'de ABD uygulama mağazalarında kullanıma sunmayı planladığı bildirildi.

Geçen ay Trump, Çin merkezli ByteDance'in, TikTok'un ABD'deki varlıklarını elden çıkarması için verdiği süreyi 17 Eylül'e kadar uzatmıştı.

Haberde, TikTok kullanıcılarının hizmeti kullanmaya devam edebilmek için eninde sonunda yeni uygulamayı indirmek zorunda kalacağı, mevcut uygulamanın gelecek yıl marta kadar çalışacağı ancak takvimin değişebileceği belirtildi.

TikTok yorum talebine yanıt vermedi.

Bu yıl TikTok'un ABD'deki faaliyetlerinin, çoğunluğu ABD'li yatırımcılara ait olan ve ABD'li yatırımcılar tarafından işletilen ABD merkezli yeni bir firmaya devredilmesi için bir anlaşma yapılmıştı.

Trump'ın Çin mallarına yönelik yüksek gümrük vergileri açıklamasının ardından Çin'in bunu onaylamayacağını belirtmesi üzerine bu anlaşma askıya alınmıştı.

Trump, Birleşik Devletler'in muhtemelen Çin tarafından onaylanan bir anlaşma yapmak zorunda kalacağını söyledi.

TikTok'u mevcut biçimi hakkındaki tartışmalar, FBI'ın ByteDance'in uygulamanın propaganda yaymak için "içeriği manipüle etmesine" izin verebileceğini iddia etmesiyle ulusal güvenlik endişeleri etrafında yoğunlaşıyor.

ABD'deki 170 milyon TikTok kullanıcısının verilerinin zararlı bir şekilde kullanılabileceğine dair korkular da var.

Ajanslardan da yararlanılmıştır.

Independent Türkçe



Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
TT

Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)

Bilim insanları primat türlerinde alfa erkek olgusunun pek de gerçek olmadığını tespit etti. Geniş kapsamlı araştırma, dişi ve erkekler arasındaki hiyerarşik ilişkinin daha karmaşık olduğuna işaret ediyor.

İnsanların da içinde yer aldığı primat grubunda ya erkeklerin ya da dişilerin popülasyondaki hakim cinsiyet olduğu düşünülüyordu. Genellikle erkeklerin gruptaki hakimiyeti elinde tuttuğuna inanılıyordu.

Ancak hakemli dergi PNAS'te dün (7 Temmuz) yayımlanan çalışmada durumun sanıldığı kadar net olmadığı ve beklendiğinden daha fazla popülasyonda dişilerin egemen olduğu ortaya çıktı.

Araştırmacılar maymunlar, lemurlar, tarsiyerler ve lorisler gibi 121 primat türüne ait 253 popülasyondan 5 yıl boyunca veri topladı. Ekip varsayımların ötesinde daha net bilgi edinmek adına ayrıntılı davranış kayıtları toplayıp grup içindeki kavgaları ve kazananları derledi.

Çalışmada karşı cinsler arasındaki kavga ve tartışmaların sanılandan çok daha sık yaşandığı saptandı. Bir grup içindeki anlaşmazlıkların ortalama yarısı dişi ve erkekler arasında geçti. 

Araştırma genelinde incelenen kavgaların yaklaşık yüzde 90'ını erkekler kazandığı için bu açıdan net bir erkek hakimiyeti olduğu söylenebilir.

Öte yandan araştırmacılar popülasyonların sadece yüzde 17'sinde bu durumun gözlemlendiğini söylüyor. İnsanların en yakın akrabalarından şempanze ve bonobolar bu kesimde yer alırken, lemur ve bonoboların da olduğu primat popülasyonlarının yüzde 13'ünde net bir dişi egemenliği vardı.

Geri kalan yüzde 70'lik kısımdaysa bir cinsiyetin diğeri üzerindeki hakimiyet ya orta düzeydeydi ya da hiç yoktu.

Fransa'daki Montpellier Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Dr. Élise Huchard, "Sıkı bir erkek egemenliği gerçekten azınlıkta" diyerek ekliyor: 

Bunun çoğunluk olmasını beklemiyorduk çünkü literatürü iyi biliyoruz ancak yüzde 20'nin altında kalmasını pek beklemezdik.

Erkek egemenliğinin daha net olduğu gruplarda, bu cinsiyetin vücut veya dişlerinin daha büyük olduğu gözlemlendi. Ayrıca dişilerin kaçıp ağaçlara tırmanamadığı popülasyonlarda da benzer bir durum vardı.

Öte yandan dişiler hakimiyetini, üremeden gelen güçleriyle kazanıyordu. Dr. Huchard, "Bir dişi çiftleşmek istemiyorsa, erkek bu konuda hiçbir şey yapamaz" diye açıklıyor: 

Dişiler üremeyi kontrol ettiklerinde, bunu erkeklere karşı bir güç mekanizması olarak kullanabiliyorlar.

Bilim insanları ayrıca dişilerin birbirleriyle rekabet ettiği ve erkeklerin yavrulara daha fazla baktığı gruplarda da dişi egemenliğinin daha yaygın olduğunu gözlemledi. Bu türlerde dişiler ya genellikle yalnız oluyor ya da sadece erkek-dişi çiftleri halinde yaşıyorlar. Bu durum tek eşliliğin dişi hakimiyetiyle bağlantılı olduğu anlamına gelebilir.

Araştırmacılar bu sonuçların doğrudan insanlara uygulanamayabileceğini ancak yakın akraba türlerdeki cinsiyet rollerinde şaşırtıcı bir esnekliğe işaret ettiğini söylüyor. 

Dr. Huchard, "Bu sonuçlar, insanlık tarihinde daha sonra ortaya çıkan tarım toplumlarına kıyasla daha eşitlikçi olan avcı-toplayıcılar arasındaki kadın-erkek ilişkileri hakkında bildiklerimizle epey örtüşüyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, BCC Science Focus, PNAS