عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Bu ülkede bir yıldan kısa sürede iki güneş tutulması izlenebilecek

Nadir görülen astronomik olaylar, turizm sezonunun zirvesinde yaşanacak

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT
TT

Bu ülkede bir yıldan kısa sürede iki güneş tutulması izlenebilecek

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Sıradaki iki tam güneş tutulması da aynı ülke üzerinden geçecek ve bir yıldan kısa süre arayla gerçekleşecek.

12 Ağustos 2026 ve 2 Ağustos 2027'deki güneş tutulmalarında tam tutulmayı deneyimleyecek tek ülke olan İspanya, gökyüzü gözlemcilerine göksel olaya şahitlik etmek için eşsiz bir fırsat sunacak.

Avrupa'nın en güneşli 10 şehrinden 6'sı İspanya'da olduğundan tutulmanın bulutların arkasında kalma ihtimali çok düşük.

Ağustos turizm sezonunun zirvesinde gerçekleşecek 2026 Büyük Avrupa Tutulması'nda tam tutulma, İspanya'nın kuzeyinin büyük kısmının yanı sıra Balear Adaları'ndan da görülecek.

ı8
12 Ağustos 2026'daki (yukarıda) ve 2 Ağustos 2027'deki güneş tutulmalarının izleyeceği rotalar. İkinci tutulma Türkiye'den de kısmen gözlemlenebilecek (Time and Date)

Üçüncü bir tutulma da Ocak 2028'de İspanya'dan görülebilecek ancak bu sadece halkalı bir güneş tutulması olacak.

Bu, Ay'ın Güneş'in merkezini örttüğü ancak dış kenarlarını görünür bırakarak bir "ateş çemberi" oluşturduğu tutulma.

Güneş tutulmalarının üçü de Birleşik Krallık'ta kısmi güneş tutulması olarak görülebilecek ancak gökyüzünün açık olmama ihtimali daha yüksek.

Gökbilimciler tutulmaları izlemek için özel gözlükler ya da Ay'ın Güneş'in önünden geçerken ilerleyişini izlemek için ev yapımı yansıtma araçları kullanılmasını öneriyor.

Kraliyet Astronomi Topluluğu Genel Müdür Yardımcısı Dr. Robert Massey, "Doğru türden filtreleriniz yoksa çıplak gözle izlememelisiniz, teleskopla da bakmamalısınız" dedi.

Güneş tutulmasının fotoğrafını çekmek tamamen mümkün. Benim tavsiyem, eğer görüntüyü bir parça beyaz karta yansıtıyorsanız, sadece yansımanın fotoğrafını çekmeniz ve böylece tutulmanın ilerleyişini ve Ay Güneş'in üzerinden geçerken Güneş'ten alınan parçayı görebilmeniz olacaktır.

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Gökbilimcilerden zorlu keşif: Betelgeuse'un yoldaşı bulundu

Betelgeuse (turuncu) ve yoldaş yıldızı (mavi) arasındaki mesafenin, Jüpiter'le Güneş arasındaki mesafenin 5'te 4'ü kadar olduğu tahmin ediliyor (Uluslararası Gemini Gözlemevi/NOIRLab)
Betelgeuse (turuncu) ve yoldaş yıldızı (mavi) arasındaki mesafenin, Jüpiter'le Güneş arasındaki mesafenin 5'te 4'ü kadar olduğu tahmin ediliyor (Uluslararası Gemini Gözlemevi/NOIRLab)
TT
TT

Gökbilimcilerden zorlu keşif: Betelgeuse'un yoldaşı bulundu

Betelgeuse (turuncu) ve yoldaş yıldızı (mavi) arasındaki mesafenin, Jüpiter'le Güneş arasındaki mesafenin 5'te 4'ü kadar olduğu tahmin ediliyor (Uluslararası Gemini Gözlemevi/NOIRLab)
Betelgeuse (turuncu) ve yoldaş yıldızı (mavi) arasındaki mesafenin, Jüpiter'le Güneş arasındaki mesafenin 5'te 4'ü kadar olduğu tahmin ediliyor (Uluslararası Gemini Gözlemevi/NOIRLab)

Gökyüzünün en parlak yıldızlarından Betelgeuse'un yoldaş bir yıldızı olduğu keşfedildi. Yeni gözlemler, insanlık tarihi boyunca izlenen bu yıldıza dair yıllardır merak edilen bir gizeme ışık tutuyor.

Orion Takımyıldızı'nda yer alan Betelgeuse, Dünya'ya en yakın kırmızı üstdev. Bu devasa yıldızların kütlesi boyutlarına oranla daha küçük oluyor. 

Henüz 10 milyon yaşındaki Betelgeuse da Güneş'in 15 katı kütleye ve 700 katı hacme sahip. Kıyaslamak gerekirse Güneş yaklaşık 4,5 milyar yaşında. 

Bu devasa yıldız son tahminlere göre yaklaşık 100 bin yıl içinde süpernova patlaması geçirecek olmasıyla da gökbilimcilerin ilgisini çekiyor. 

2019-2020 döneminde parlaklığında ciddi bir düşüş yaşandığında süpernova yaşayacağı düşünülmüştü. Ancak yıldızın büyük bir gaz bulutu çıkardığı ve bunun ışığını engellediği ortaya çıkmıştı.

Betelgeuse'un ayrıca parlaklığının artıp azaldığı 5-6 yıllık bir döngüsü de var. Yıllardır anlaşılmaya çalışılan bu döngüye getirilen açıklamalardan biri de Betelgeuse'un bir yoldaşı olduğuydu. 

Ancak Hubble gibi teleskoplarla yapılan gözlemler bir türlü sonuç vermiyordu.

NASA Ames Araştırma Merkezi'nden Dr. Steve Howell liderliğindeki bir ekip, Gemini Kuzey Teleskobu'nu kullanarak Dünya'nın atmosferinden kaynaklanan bozulmaları en aza indirmeyi ve yoldaş yıldızı saptamayı başardı. 

Bulguları hakemli dergi Astrophysical Journal Letters'ta 24 Temmuz'da yayımlanacak çalışmada bu yıldızın, Betelgeuse'un zayıf dış atmosferinin içine girecek kadar yakın bir yörüngede döndüğü saptandı. 

Araştırmacılar gözlemin, bu yıldızın varlığını kesin bir şekilde doğrulamadığını ancak sonuçların, bugüne kadarki tahminlerle uyum içinde olduğunu belirtiyor.

Bilim insanları Betelgeuse ömrünün sonuna yaklaşırken, yoldaşının henüz çekirdeğinde hidrojen yakmaya başlamadığını yani yaşamının anakol diye bilinen bölümüne henüz girmediğini söylüyor.

Paris Gözlemevi'nden Miguel Montargès, yer almadığı çalışmanın bulgularını şöyle açıklıyor:

Ölmek üzere olan bir yıldız var ve henüz tam olarak doğmamış bir yıldız, onun yörüngesinde dönüyor. 

Çalışmada bu mavi-beyaz yıldızın, Betelgeuse'un yoldaşından ziyade kurbanı olacağı da tespit edildi. 

Kırmızı üstdevin süpernova yaşaması durumunda, kendisine çok yakın bu cismin de yok olması bekleniyor. Dr. Howell, süpernova yaşanmadan bile yoldaş yıldızın aslında Betelgeuse'a doğru spiraller çizerek yaklaşık 10 bin yıl içinde yutulacağını söylüyor. 

Dr. Howell, "Tam teşekküllü bir yıldız olmaya aday ama ne yazık ki bunu asla başaramayacak" ifadelerini kullanıyor. 

İki yıldız halihazırda birbirine çok yakın olduğu için ayırt edilemiyor. Çiftin Kasım 2027'de birbirlerinden en uzak hallerine geldiğinde Gemini Teleskobu tarafından tekrar gözlemlenmesi planlanıyor.  

Independent Türkçe, IFLScience, New York Times, NOIRLab