Yeni bulgular Ortaçağ Avrupası'ndaki at eti tüketimine dair ezberi bozdu

Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)
Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)
TT

Yeni bulgular Ortaçağ Avrupası'ndaki at eti tüketimine dair ezberi bozdu

Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)
Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)

Avrupa'nın bazı bölgelerinde Hıristiyanlığa geçildikten sonra bile at eti yenmeye devam edildiği ortaya çıktı. 

Hıristiyanlık öncesi Avrupa'da at eti tüketimi epey yaygındı. Bu alışkanlık Ortaçağ'da azalırken yazılı kaynaklar bunun başlıca nedeninin Hıristiyanlığın kabulü olduğunu öne sürüyor. Metinlere göre bu dönemde at eti yemenin "barbarlık" veya "kafirlik" olduğuna inanılıyordu.

Ancak İsveç'teki Stockholm Üniversitesi'nden László Bartosiewicz ve Macaristan'daki HUN-REN Beşeri Bilimler Araştırma Merkezi'nden Erika Gál'in araştırmasına göre daha farklı bir durum sözkonusu olabilir. 

Bulguları hakemli dergi Antiquity'de yayımlanan çalışmayı yürüten arkeologlar, Macaristan'da Ortaçağ'a ait 198 çöp çukurundaki kalıntıları inceledi. Bu çukurlar Macaristan'ın yanı sıra bugünkü Avusturya, Hırvatistan, Romanya, Sırbistan ve Slovakya'da yer alıyordu. 

Araştırmacılar hayvan kemiklerinin oranına göre atların besin olarak tüketilip tüketilmediğini anlamaya çalıştı. 

Nispeten yüksek sayıda kemik bulan ekip, bölge halkının Macaristan'ın MS 1000'de Hıristiyanlığı kabul etmesinden en az 200 yıl sonra bile muhtemelen at yemeye devam ettiğini düşünüyor. Özellikle kırsal bölgelerdeki at kemikleri, çukurlardaki çiftlik hayvanı kalıntılarının üçte birini oluşturuyordu. 

Ancak çöplüklerdeki kalıntılara göre at tüketimi, 1241-42 Moğol istilasının ardından düşüşe geçti. Araştırmacılar Macaristan'da at tüketiminin, 16. yüzyıldaki Osmanlı işgaliyle birlikte pratikte sona erdiğini öne sürüyor.

Arkeologlar 13. yüzyılda başlayan düşüşün, atların sayısının azalması ve besin yerine savaşlarda kullanılmasına öncelik verilmesinden kaynaklandığını tahmin ediyor. Ekip makalede şöyle yazıyor:

Atlar değerli savaş ganimetleriydi ve hayatta kalan atlar muhtemelen yiyecek dışındaki amaçlar için yüksek talep görüyordu.

Ayrıca Moğol istilasında, Macaristan halkının kayda değer bir bölümünün ölmesi sonucu bölgeye batıdan göçler teşvik edilmişti. Bu grupların at yerine domuz eti tercih etmesinin de gözlemlenen düşüşte rol oynaması muhtemel.

Araştırmacılar bulgulara dayanarak at eti tüketiminin dini sebeplerden değil, hayvanların sayısının azalması ve demografik değişimlerden kaynaklandığını savunuyor. Yeni çalışmada Macaristan'daki at eti tüketimi analiz edilse de Avrupa'nın farklı bölgelerinde de din dışındaki etkenler sözkonusu olabilir.

Ekip makalede "Belgelere dayanarak at eti tüketiminin terk edilmesi, genellikle Ortaçağ Avrupası'nda Hıristiyanlığın ortaya çıkışıyla ilişkilendiriliyor" diye yazıyor: 

Öte yandan açık bir yasağın yokluğunda (Yahudilik/İslam'daki domuz eti yasağı gibi), Avrupa genelinde at etinin bırakılmasında büyük ölçüde bölgesel çeşitlilikler görülüyor.

Independent Türkçe, Washington Post, Popular Science, Antiquity



Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar

Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar
Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar
TT

Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar

Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar
Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar

Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte Almanya, askeri teknoloji alanında "casus hamamböcekleri" ve yapay zeka destekli robotlarla atılım planlıyor.

Almanya'nın en büyük savunma girişimi Helsing'in kurucu ortağı Gundbert Scherf, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin her şeyi değiştirdiğini söylüyor.

Almanya, ABD desteğinin artık daha belirsiz olması nedeniyle kendi savunma sanayisini yeniden yapılandırıyor. 2029'a kadar savunma bütçesini üç katına çıkararak 162 milyar euroya yükseltmeyi planlıyor.

Geçen yıl değeri 12 milyar dolara çıkan şirketin kurucu ortağı Scherf, bu yatırımın büyük kısmının yapay zeka, dronelar, mini denizaltılar ve hatta "casus hamamböcekleri" gibi yeni teknolojilere aktarılacağını söylüyor.

Tank benzeri insansız robotlar geliştiren ARX Robotics ve hamamböceklerini sensörlerle "biyorobotlara" çeviren Swarm Biotactis de Almanya'da savaş teknolojisi sektöründe öne çıkan start-up'lar arasında yer alıyor.

Berlin yönetiminin yeni kanun değişikliğiyle bu tarz start-up'ların, Rheinmetall gibi dev savunma şirketleriyle ihale anlaşmalarında aynı masaya oturması sağlanacak.

Reuters'ın analizinde, Almanya'nın son iki yıldır küçülen ekonomisini savunma yatırımlarıyla canlandırmayı planladığına dikkat çekiliyor. Ayrıca otomotiv sektöründeki daralmanın, savunma sanayisine mühendis ve üretim kapasitesi sağladığına işaret ediliyor.

Avrupa'da savunma teknolojilerine yapılan girişim sermayesi yatırımları 2022'de 373 milyon dolarken, 2024'te 1 milyar dolara ulaştı. Almanya, son 5 yılda 1,4 milyar dolarla bu yatırım büyümesinde başı çekiyor.

ABD ve Almanya, Ukrayna'ya 5 adet Patriot hava savunma sistemi tedarik edilmesi için anlaşıldığını bu hafta duyurmuştu. Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, sevkıyat için koordinasyonun kısa sürede hızlandırılacağını belirtmişti.

Diğer yandan Almanya'nın önde gelen dergilerinden Der Spiegel'ın haberinde, Kiev'e Patriot sevkıyatlarının en erken gelecek yılın bahar döneminde gerçekleşebileceği savunulmuştu.

Independent Türkçe, Reuters, Der Spiegel