Hekimler uyarıyor: ChatGPT psikoz riski yaratıyor

Yeni çalışma yapay zekanın "gerçekliğin sınırlarını bulandırabileceğini" ve psikotik semptomlara yol açabileceğini söylüyor

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Hekimler uyarıyor: ChatGPT psikoz riski yaratıyor

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Yeni rapora göre ChatGPT ve diğer popüler yapay zeka sohbet robotları insanları psikoza sürüklüyor.

Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Servisi (NHS) doktorlarının da ortak yazarlığını yaptığı çalışma, büyük dil modellerinin (LLM) savunmasız kullanıcılarda "gerçeklik sınırlarını bulandırdığına" ve "psikotik semptomların başlangıcına veya şiddetlenmesine katkıda bulunduğuna" dair kanıtların arttığı uyarısında bulunuyor.

Araştırma, kişilerin "sohbet robotu psikozu" diye adlandırılan duruma düştüğüne dair onlarca raporun ardından geliyor.

Çalışmaya katılan King's College London'dan nöropsikiyatrist Hamilton Morrin, sohbet robotu psikozunu henüz anlaşılmaya başlanan "gerçek bir olgu" diye tanımladı.

LinkedIn'de paylaştığı gönderide, "Bazı kamuoyu yorumları ahlaki panik alanına kaymış olsa da özellikle onaylamak, etkileşim kurmak ve taklit etmek üzere tasarlanan yapay zeka sistemlerinin, psikozu karakterize ettiği bilinen bilişsel zayıflıklarla nasıl etkileşime girebileceği konusunda daha ilginç ve önemli bir tartışma yapılması gerektiğini düşünüyoruz" diye yazdı.

Makineler hakkında sanrıların ortaya çıktığı noktayı muhtemelen geçtik ve bu sanrıların makinelerle birlikte ortaya çıktığı bir döneme giriyoruz.

King's College London'da ders veren ortak yazar Tom Pollack, psikiyatrik bozuklukların "nadiren aniden ortaya çıktığını" ancak yapay zeka sohbet robotlarının kullanımının "tetikleyici bir faktör" olabileceğini söyledi.

Yapay zeka şirketlerini araçlarına daha fazla güvenlik önlemi eklemeye ve yapay zeka güvenlik ekiplerine psikiyatristleri de dahil etmeye çağırdı.

The Independent, bu olgu hakkında yorum almak için OpenAI'la iletişime geçti. Şirket daha önce "insanların yapay zekayı hayatlarında gerçekte nasıl kullandığına dair güvenlik, uyum ve duyarlılık çıtasını yükseltmeye devam etmesi" gerektiğini söylemişti.

OpenAI patronu Sam Altman, mayısta katıldığı podcast'te, şirketinin savunmasız ChatGPT kullanıcıları için işe yarar güvenlik önlemleri almakta zorlandığını söylemişti..

Zihinsel bakımdan yeterince hassas durumda olan, psikotik krizin eşiğindeki kullanıcılara uyarının nasıl iletileceğini henüz çözemedik.

"Delusions by design? How everyday AIs might be fuelling psychosis (and what can be done about it)" (Tasarım kaynaklı sanrılar mı? Günlük yapay zekalar psikozu nasıl tetikliyor olabilir [ve bu konuda neler yapılabilir]) başlıklı makalenin önbaskı hali PsyArXiv'de yayımlandı.

Independent Türkçe



6 kilometre derinde yaşayan deniz salyangozu bulundu

Arkasında belirgin bir beslenme izi bırakan Bathylepeta wadatsumi'nin habitatı (Chen ve diğerleri, Eurekalert)
Arkasında belirgin bir beslenme izi bırakan Bathylepeta wadatsumi'nin habitatı (Chen ve diğerleri, Eurekalert)
TT

6 kilometre derinde yaşayan deniz salyangozu bulundu

Arkasında belirgin bir beslenme izi bırakan Bathylepeta wadatsumi'nin habitatı (Chen ve diğerleri, Eurekalert)
Arkasında belirgin bir beslenme izi bırakan Bathylepeta wadatsumi'nin habitatı (Chen ve diğerleri, Eurekalert)

Bilim insanları, Pasifik Okyanusu'nun kuzeybatısında yaklaşık 6 km derinde yaşayan dev bir salyangoz türü keşfetti. Bu tür, bir deniz salyangozu için bilinen en derin yaşam alanı.

Tokyo'nun yaklaşık 500 km güneydoğusundaki sert volkanik kayalarda bulunan tür, neredeyse 4 cm uzunluğa kadar ulaşıyor. Bu da böyle bir derinlikteki bir salyangoz için epey büyük. Kabuğunda yaklaşık 80 adet belirgin beyaz radyal çizgi bulunuyor.

Araştırmacılar, türe Japon mitolojisindeki deniz tanrısı ve One Piece manga serisinin karakteri "Büyük Keşiş" Wadatsumi'den esinlenerek Bathylepeta wadatsumi adını verdi.

Zoosystematics and Evolution adlı akademik dergide yayımlanan keşfi ayrıntılarıyla anlatan çalışmada, "Burada, Pasifik Okyanusu'nun kuzeybatısında 5 bin 922 metre derinlikte 40,5 mm'ye kadar kabuk uzunluğuna sahip dev bir Bathylepeta bulduk ve ona Bathylepeta wadatsumi adını verdik" diye yazıldı.

Ayrıca, One Piece'in destansı yolculuğunu haritalandırmaya devam ettiği için Eiichiro Oda'yı da tebrik etmek istiyoruz. Bu yolculuk, bize en büyük yolculukların özgürlük, yoldaşlık ve doymak bilmez bir keşif arzusuyla yönlendirildiğini hatırlatıyor.

Salyangoz, kayaların üzerindeki tortu katmanlarından besleniyor ve bu da derin deniz ekosistemlerinde organik maddelerin işlenmesinde özel bir rol oynayabileceğini gösteriyor.

Çalışmada, "Bu cinsin üyeleri yalnızca çok derin yaşam alanlarıyla değil, aynı zamanda derinlik göz önüne alındığında büyük boyutlarıyla da dikkat çekiyor; B. laevis'in kabuk uzunluğu 30 mm'ye ulaşıyor" dendi.

Bathylepeta'nın vücut boyutu derinlik açısından dikkate değer ve bu cins, uçurumun sert zeminlerinde biriken tortul karbonun değerlendirilmesinde önemli bir rol oynuyor olabilir.

Bu keşif, derin yaşam alanlarına erişimde dalgıç araçlarının kullanışlılığını vurguluyor. Araçlar, daha önce gözden kaçan organizmaların doğrudan gözlemlenmesine ve toplanmasını sağlıyor.

Görsel kaldırıldı.
Bathylepeta wadatsumi A) Sırt görünümü, B) Karın görünümü, C) Yumuşak kısımları çıkarılmış karın görünümü, D) Soldan yan görünüm, E) Sağdan yan görünüm (Chen ve diğerleri)

Araştırmacılar, bu keşfi yapmak için mürettebatlı denizaltı DSV Shinkai 6500'ü kullandı. Bu cinsin bir üyesi, ağ kullanılarak çıkarıldıktan sonra değil, ilk kez doğal ortamında canlı gözlemlenip fotoğraflandı.

Çalışmanın başyazarı Chong Chen, "Gelişmiş uzaktan kumandalı araçların olduğu bir çağda bile, deniz tabanında insan gözünün genellikle bir kusuru var" dedi.

Shinkai 6500 gibi mürettebatlı denizaltılar, bilinçli ve incelikli keşifler yapmamızı sağlayarak, Bathylepeta wadatsumi gibi tamamen gözden kaçabilecek yaşam formlarını tespit etmemizi sağlıyor.

Bilim insanları, denizaltılar kullanılarak yapılacak gelecekteki çalışmaların, bu tür salyangozların ve derin deniz ekosistemlerinde yaşayan diğer hayvanların gerçek çeşitliliğini ve dağılımını ortaya çıkaracağını umuyor.

"Bulgularımız, Bathylepeta ve bu tür yaşam alanlarına bağımlı diğer hayvanların gerçek çeşitliliğini ve dağılımını ortaya çıkarmak için sualtı araçları kullanılarak kayalık uçurum yaşam alanlarının daha kapsamlı araştırılması ihtiyacını vurguluyor" diye yazdılar.

Independent Türkçe