Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor
TT

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yeni bir araştırma, yaşam tarzının Alzheimer hastalığının başlangıcını nasıl geciktirebileceğini vurguladı.

En yaygın demans türü olan Alzheimer, yaklaşık 7 milyon Amerikalıyı etkiliyor ve bu sayının gelecek 25 yılda neredeyse iki katına çıkması bekleniyor. Nörodejeneratif hastalık, hafıza kaybına ve diğer bilişsel kabiliyetlerin gerilemesine neden oluyor.

Pazartesi günü Alzheimer Derneği yıllık toplantısında sunulan iki çalışma, beslenme ve egzersizin faydalarını vurguladı. Bir çalışma özellikle yürüyüşün, beyin kaynaklı nörotrofik faktör, yani BDNF adlı bir protein üreterek zihni keskin tutmaya katkı sunduğunu gösteriyor.

Calgary Üniversitesi'nde nörobilim alanında yardımcı doçenti olan Cindy Barha, NBC News'a, "BDNF, özellikle fiziksel bakımdan aktif kaldığınıza, örneğin yürürken, beyniniz için doğal olarak üretilen bir gübre gibi" diye konuştu.

Beyin hücrelerinin hayatta kalmasına, büyümesine ve daha güçlü bağlantılar oluşturmasını sağlıyor. Bu da özellikle beynin hafıza merkezi olan hipokampüste hafızayı, öğrenmeyi ve ruh halini destekliyor.

Yürümenin demans riskini düşürdüğü sıklıkla görülüyor ve daha yavaş yürüyenler hastalığın erken belirtilerini gösteriyor olabilir.

3 bin yetişkinin katıldığı bir çalışmada, APOE4 adı verilen bir gen varyantına sahip olanların bilişsel kabiliyetlerinde daha keskin düşüşler görüldüğü tespit edildi.

Herkes metabolizma ve beyin fonksiyonlarında kritik bir rol oynayan APOE geniyle doğuyor. Bir genetik test, Alzheimer riskini azaltan ve riski etkilemeyen varyantlar da dahil hangi varyanta sahip olduğunuzu ortaya çıkarabilir.

İnsanların yüzde 15'i kadarında bulunan APOE4, Alzheimer hastalığı riskini artırıyor. Yürümenin, bu gen mutasyonuna sahip bireyler üzerinde en güçlü koruyucu etkiye sahip olduğu görüldü.

İkinci çalışma ayrıca, APOE4 varyantına sahip kişilerin yaşam tarzı değişikliklerinden daha fazla fayda sağlayabileceğini ortaya koydu. 700'den fazla APOE4 taşıyıcısının yer aldığı 2 bin 500 kişilik çalışmada, katılımcılar egzersiz yaptı, beslenme danışmanlığı aldı ve beyin testleri yaptırdı.

Finlandiya Sağlık ve Refah Enstitüsü'nden Jenni Lehtisalo, NBC News'a, APOE4 pozitif olanlarda yaklaşık 4 kat daha fazla fayda görüldüğünü söyledi. Bu müdahalelerin APOE4'lü kişilerde neden bu kadar etkii gösterdiği veya en etkili olabilecekleri zaman tam bilinmiyor. Ancak bulgular, egzersizin taşıyıcılarda tedavi olarak kullanılması ve demans riskini azaltma konusunda umut vadeden önceki araştırmalara dayanıyor.

Diğer çalışmalar, bu hastaların beyin sağlığına fayda sağlamak için keto bazlı bir diyet ve ek beslenme yaklaşımlarını destekliyor.

Öte yandan, Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Alzheimer araştırmacısı Hussein Yassine, Science adlı akademik dergiye, rafine şeker tüketiminin ve daha hareketsiz bir yaşam tarzının bu gene sahip kişilere zarar verebileceğini söyledi.

Modern yaşam, APOE4'lü bireylerin bazıları için uygun değil.

Independent Türkçe



Jason Momoa'dan Dune 3 için 6 yıl sonra bir ilk

Eleştirmenler, Jason Momoa'nın Duncan Idaho rolündeki performansı için "Dune: Çöl Gezegeni'ne dair en iyi şey" yorumunu yapmıştı (Warner Bros. Pictures)
Eleştirmenler, Jason Momoa'nın Duncan Idaho rolündeki performansı için "Dune: Çöl Gezegeni'ne dair en iyi şey" yorumunu yapmıştı (Warner Bros. Pictures)
TT

Jason Momoa'dan Dune 3 için 6 yıl sonra bir ilk

Eleştirmenler, Jason Momoa'nın Duncan Idaho rolündeki performansı için "Dune: Çöl Gezegeni'ne dair en iyi şey" yorumunu yapmıştı (Warner Bros. Pictures)
Eleştirmenler, Jason Momoa'nın Duncan Idaho rolündeki performansı için "Dune: Çöl Gezegeni'ne dair en iyi şey" yorumunu yapmıştı (Warner Bros. Pictures)

Jason Momoa, Dune: Çöl Gezegeni Bölüm Üç (Dune: Part Three) için yeniden Duncan Idaho karakterine hayat vermeye hazırlanıyor ve bu süreçte sakallarına da veda etti. Ünlü oyuncu, sakalını tıraş ederken çektiği videoyu sosyal medyada paylaştı.

Videoda, Aquaman yıldızı, en son 6 yıl önce Dune serisinin ilk filmi için tıraş olduğunu söylüyor. Ardından yönetmene seslenerek, "Sadece senin için Denis" diyor.

Tıraş işleminin ardından aynaya bakan Momoa, kendine bakıp "Lanet olsun, bundan nefret ediyorum!" yorumunu yapıyor.

Momoa, 2021'de vizyona giren ilk Dune filminde, Paul Atreides'in hem akıl hocası hem de kılıç ustası olan Duncan Idaho'yu canlandırmıştı. 

Oyuncu, 2024’te çıkan devam filminde yer almamıştı ancak 18 Aralık 2026'da vizyona girmesi planlanan üçüncü filmle seriye geri dönüyor. Momoa'ya bu filmde oğlu Nakoa-Wolf Momoa da eşlik edecek. 

Bu film, Frank Herbert'ün 1969 tarihli romanı Dune Mesihi'ne (Dune: Messiah) dayanıyor. Hikaye, ilk Dune kitabındaki olaylardan 12 yıl sonrasını konu alıyor. 

Geçen nisanda Deadline, Robert Pattinson'ın da seriye katıldığını ve kaynaklara göre filmin kötü karakteri Scytale'i canlandıracağını duyurmuştu.

Yönetmen Denis Villeneuve ise geçen yıl Vanity Fair'a verdiği röportajda üçüncü filmin Dune serisindeki son işi olacağını açıklamıştı:

İnsanların şunu anlaması önemli: İlk iki film benim gözümde bir bütün, yani bir diptiğin (iki kanatlı pano şeklinde tablo) iki yarısıydı. İlk kitabın uyarlaması artık tamamlandı. Eğer üçüncü bir film yaparsam, bu farklı bir proje olacak. Bu kez farklı bir tonda, kendi kimliğine sahip bir yapım olacak.

Villeneuve ayrıca, üçüncü filmin ardından başka projelere yönelmeyi "çok istediğini" de sözlerine eklemişti.

57 yaşındaki Villeneuve, önce Dune: Çöl Gezegeni Bölüm Üç üzerinde çalışacak, ardından James Bond evrenine adım atacak.

Independent Türkçe, Deadline, Variety, Vanity Fair