Çığır açıcı araştırma: Balinalar ve yunuslar birbirleriyle sürekli oyun oynuyor

Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
TT

Çığır açıcı araştırma: Balinalar ve yunuslar birbirleriyle sürekli oyun oynuyor

Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)

Araştırmacılar okyanuslardaki balina ve yunuslar arasındaki düzinelerce eğlenceli etkileşimi belgeleyerek deniz memelilerinin daha önce bilinmeyen bir davranış biçimini gözler önüne serdi.

Hakemli dergi Discover Animals'ta yayımlanan araştırmada, balinalar ve yunuslar arasındaki oyuncu davranışları daha iyi anlamak için halk, turizm acenteleri ve bilim insanları tarafından çekilen yüzlerce video ve görüntü incelendi.

Avustralyalı araştırmacılar toplamda dünya çapında 17 farklı yerde gerçekleşen, 199 ayrı ve bağımsız etkileşime katılan 19 balina ve yunus türünü analiz etti.

Etkileşimlerin 4'te birinin karşılıklı oyun olarak tanımlanabileceğini buldular. Araştırmanın yazarlarından Olaf Meynecke, "Özellikle kambur balinaları içeren olayların üçte birinde, yunuslara yönelik davranışlarının olumlu göründüğünü tespit ettik" diyor.

Kambur balinalar bir o yana bir bu yana dönüyor, karınlarını gösteriyor ve kur yapma veya arkadaşlık kurmayla ilişkili diğer davranışlar sergiliyordu.

Araştırmacılar gözlemlenen her etkileşimde yer, tarih ve saat, türler ve ilgili hayvanların sayısı, yaş grubu ve yunusların balinaların vücudunun ana bölümlerine göre konumlarını kaydetti.

Balina türlerinin yunusların davranışlarına farklı tepkiler verdiğini buldular.

Belgelenen etkileşimlerde 6 türden 425 dişsiz balina vardı. Etkileşimlerin yüzde 68'ini kambur balinalar, yüzde 16'sını gri balinalar ve yüzde 7'sini oluklu balinalar oluşturuyordu.

Çalışmada, gözlemlenen 1570 yunusun yüzde 51'inin şişe burunlu yunus, yüzde 17'sinin bayağı yunus ve yüzde 15'inin Pasifik beyaz yanlı yunusu olduğu belirtiliyor.

Araştırmacılar, yunuslar bazen balinaları rahatsız edip sinirlerini bozduğu için balinaların tepkilerini ve yanıtlarını da belgeledi.

Dr. Meynecke, "Balinalar da başları ve gagalarıyla yunuslara doğru stratejik bir şekilde yavaşça hareket etti" diyor. 

Gözlemlenen etkileşimlerin büyük çoğunluğunda kaçınma davranışı görülmedi.

Araştırmacılar balina ve yunusların etkileşiminde genellikle yunusların, balinaların gagası yakınında yüzerek, teknelerin pruvasının yarattığı dalgaları kullanıp ilerlemelerine benzer şekilde davrandığını gözlemledi. Bu, yunusların tek taraflı bir oyun oynadığını gösteriyor olabilir.

Ayrıca iki videodaki şişe burunlu yunusların, kambur balinaları sadece yüzeyde değil, okyanus tabanına kadar takip ettiği ve orada da dokunma ve sosyal oyun gibi davranışlar sergileyerek yakın mesafede etkileşime girmeyi sürdürdüğü görüldü.

Dr. Meynecke şu ifadeleri kullanıyor: 

Sosyal oyun işbirliğine dayalı ve karşılıklı olsa da sadece bir tarafın durumu oyun olarak algıladığı tek taraflı oyun veya etkileşim de var. Bu durum beslenme sırasında yunusların balinaları kızdırması veya rahatsız etmesi gibi örneklerde görülüyor.

Araştırmacılar bulguların, deniz ekosistemlerinin karmaşık sosyal yapıları ve türler arası etkileşimler üzerine yapılacak gelecekteki çalışmalara temel oluşturmasını umuyor.

Independent Türkçe



Parti adasına dönüştürülen kale, satılığa çıkarıldı

Galler kıyılarındaki Thorne Adası, 3 milyon sterlinin üzerindeki tekliflere açık (Wiki Commons)
Galler kıyılarındaki Thorne Adası, 3 milyon sterlinin üzerindeki tekliflere açık (Wiki Commons)
TT

Parti adasına dönüştürülen kale, satılığa çıkarıldı

Galler kıyılarındaki Thorne Adası, 3 milyon sterlinin üzerindeki tekliflere açık (Wiki Commons)
Galler kıyılarındaki Thorne Adası, 3 milyon sterlinin üzerindeki tekliflere açık (Wiki Commons)

17 yıl boyunca boş duran tarihi ve metruk bir kale, kendi gece kulübüne sahip kullanıma hazır bir parti adasına dönüştürüldü.

Thorne Adası, 19. yüzyılda, Napolyon döneminden kalma bir kalede görev yapan yaklaşık 100 subaya ev sahipliği yapıyordu. Bu kale, o dönemde yakınlardaki Pembrokeshire sahilinde önemli bir deniz üssü olan Milford Haven'ı korumak için inşa edilmişti.

1947'de otele dönüştürülen kale, 1999'da satılmadan önce doğum günü partileri, düğünler ve bekarlığa veda partileri için kiralanıyordu.

Adayı anakaraya bağlayan yeni bir teleferik planlanmış, otelin yeniden açılması önerilmişti ancak eski yazılım CEO'su Mike Conner Mayıs 2017'de 555 bin sterline (o tarihte yaklaşık 2,5 milyon TL) satın alana kadar boş ve bitkilerle kaplı kaldı.

5 yıl süren ve inşaat malzemelerinin helikopterle teslim edildiği titiz yenileme çalışmalarının ardından, ada 3 milyon sterline (yaklaşık 166,5 milyon TL) sizin olabilir.

Yaklaşık 10 dönümlük ada, panoramik kıyı manzaraları ve 743 metrekarelik konaklama alanının yanı sıra helikopter pisti ve gece kulübüyle de öne çıkıyor.

50. doğum gününde adada festival düzenleyen Conner, adayı satın alanın kendisi kadar keyfini çıkarmasını umuyor.

Adanın turistik bir cazibe merkezi olarak veya rahatsız edecek komşular olmadan "eşsiz partilere" ev sahipliği yapma potansiyelinin muazzam olduğunu düşünüyor.

Conner, yaklaşık 800 kişiyi ağırlama potansiyeliyle "inanılmaz bir 24 saat deneyim" sunacağını öngördüğünü söyledi.

BBC'ye, bu büyük projeyi üstlendiğinde "Neye bulaştığımı bilmiyordum" diye konuştu.

Elektrik yoktu, su yoktu, yiyeceklerin adaya getirilmesi ve atıkların anakaraya taşınması gerekiyordu. Eşim adayı ilk aldığımı söylediğimde çok sinirlendi, Sifonlu tuvaleti olursa kalacağını söyledi, ki bu gayet makul.

Biyolojik sindirim pompasına ulaşmak için 4,8 metrelik kayayı kesmesi gerektiğini keşfettikten sonra bu dönüm noktasına ulaşmanın maliyeti 200.000 sterlin (yaklaşık 11,1 milyon TL) oldu.

Tadilatlar yapılırken iki haftalık vardiyalar halinde adada kalan işçiler, telefonlarını şarj etmek için jeneratör kullandı ve denizde yıkandı.

Proje artık tamamlandı ve emlakçı Strutt & Parker'ın ilanına göre ziyaretçileri, geleneksel tuğla işçiliği, tonozlu tavanlar, çift taraflı kanatlı pencereler ve odun sobası bulunan geniş, açık planlı resepsiyon, yemek ve oturma odasına açılan görkemli bir giriş holü karşılıyor. 

Açık mutfak, modern ve donanımlı. Odun sobası, açık tuğla işçiliği ve deniz manzarasıyla birlikte rahat, bitişik bir oturma alanı sunuyor. 20 kişiye kadar konaklama kapasitesine sahip 5 yatak odası var.

Şebekeden tamamen bağımsız olan kale, 100 kWh pil depolamalı PV güneş paneli, sıcak suyla yerden ısıtma için hava kaynaklı ısı pompaları ve 250 bin litrelik yağmur hasat sistemi gibi çeşitli yenilenebilir enerji sistemlerine de sahip.

Independent Türkçe